Türkiye'de Askerlik Usulleri ve Askerlik İşlemlerine İlişkin İdari ve Adli Davalar

"Türkiye’de askerlik hem anayasal bir yükümlülük, hem de bir haktır. Askerlik ödevi, Türk milletinin gözünde ve gönlünde bir vatan borcudur. Daima bir orduya sahip olan, hatta bir ordu-millet olan Türkler kısaca zorunlu askerlik denen, modern ve genel askerlik hizmeti yükümlülüğü sistemine XIX. ncu asırda geçmiş ve bu güne kadar yaygın ve kapsamlı şekilde uygulamış bulunmaktadır. Birçok Batı ülkesinde terk edilmesine rağmen zorunlu askerlik usûlünü sürdüren ülkemizde bu konuda (Askerlik ve Askerî Ceza kanunlarına yönelik olanlar hariç) siyasi, hukuki ve sosyolojik bir çalışma bulunmaması manidardır. Bu kitap zorunlu askerlik sistemi çerçevesinde askerlik hizmetinin esas ve usullerini, askerlik yükümlülüğünden doğan uyuşmazlıkların, yani askeralma işlemlerinin yargısal denetimini konu etmek suretiyle, sözü edilen boşluğun idare hukuku ve idari yargı alanına ait kısmının doldurmayı amaçlamaktadır.

Elinizdeki kitap, bazı ilave ve değişiklikler yapılmakla birlikte, esas olarak Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsünde savunulan ve oybirliği ile kabul edilen -Kamu Hizmeti ve İdari İşlem Alanı Olarak Zorunlu Askerlik- isimli tezin İkinci ve Üçüncü Bölümü ile bunlara eklenen yeni bir bölümden oluşmaktadır. Zorunlu askerliğin teorik yönünü inceleme konusu yapan Tezin Birinci bölümü içeriği ve kapsamı dikkate alınanak yeniden düzenlenmiş ve -Dünyada ve Türk Hukukunda Zorunlu Askerlik ve Vicdanî Ret- adıyla yayıma hazırlanmış bulunmaktadır. Zorunlu askerlik sisteminin Türkiye pratiğini ele alan bu çalışma ise Türkiye’deki askerlik yükümlülüğünün esaslarını, 1111 sayılı Askerlik Kanunu’nda düzenlenen temel askerlik usûlü ile, başta yedek subaylık olmak üzere bu usûllere alternatif dövizle askerlik ve bedelli askerlik gibi hizmet şekillerini ve tatbikatını kapsamaktadır. Ülkemizdeki askeralma usûlleri, yargı kararları ışığında Tezin ve bu kitabın ilk iki Bölümünde idarî işlem alanı olarak incelendikten sonra, Tezde yer almayan askerlik yükümlülüğünden doğan uyuşmazlıklarla ilgili işlemlere karşı idari yargısal korunma konusunu içeren üçüncü bölüm eklenmiştir. 200 sayfayı aşan ve gerek teorik, gerek pratik yönüyle âdeta -askerlik işlemlerine ilişkin bir dava rehberi- niteliği taşıyan bu bölümde, askeri idarî yargılamanın temel esasları çerçevesinde ve yargı kararları ışığında AYİM’de ve adli yargı yerlerinde askerlik işlemlerinin denetim usûlü açıklanmıştır. Kitabın hemen yayımından önce 14. 4. 2011 tarihinde yürürlüğe giren 31. 3. 2011 tarih ve 6217 sayılı Yargı Hizmetlerinin Hızlandırılması Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunla askeralma sürecine ilişkin bazı suçlar idari ceza haline getirilerek bunların bir idari kabahat gibi adli (sulh/ağır ceza) mahkemelerde yargılaması yolunun açıldığı görülmektedir. Bu suretle, eskiden askeri mahkemelerin baktığı, 2008’den sonra adliye mahkemelerinin görev alanına sokulan askeralma sürecine ilişkin saklı, yoklama kaçağı ve bakaya suçları idari yaptırım haline dönüştürülmüş, adli suç sayılan haller oldukça daraltılmış bulunmaktadır. Bu sebeple kitaba bir son bölüm eklenmiştir. Adli yargı yerlerinin içtihatları çerçevesinde ileride bu bölümün genişletilmesi düşünülmektedir." (Önsöz'den)

BİRİNCİ BÖLÜM
TÜRKİYE’DE ASKERLİK SİSTEMİ VE TEMEL ASKERLİK USÛLÜ
I. -TÜRK HUKUKUNDA ASKERLİK HİZMETİNİN ANAYASAL VE YASAL ESASLARI-5
A. -VATAN HİZMETİ OLARAK ASKERLİK YÜKÜMLÜLÜĞÜ-5
B. -ASKERLİK YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN BAŞKA KAMU HİZMETLERİ ŞEKLİNDE YERİNE GETİRİLMESİ-12
1. -Genel Kural: Askerî Hizmet Yükümlülüğü-12
2. -1111 ve 1076 Sayılı Kanunlara Göre Diğer Kamu Hizmetleri Olarak Yerine Getirilmesi-12
3. -Askerliğe İlişkin Diğer Yasalara Göre Başka Kamu Hizmetlerinin Yerine Getirilmesi-13
4. -Geçici Olarak Başka Kamu Hizmetleri Görme-14
C. -TÜRKİYE’DE ASKERLİK USÛLLERİ-16
1. -Askerliğin Ana/Yasası ve Temel İlke ve Kuralları-16
2. -1111 Sayılı Kanun’a Göre Temel Askerlik Usûlü ve Türevleri-19
a)-Temel Askerlik Usûlü-19
b) -Er Öğretmenlik Usûlü-19
3. -1076 Sayılı Kanuna Göre Yedek Subaylık Statüsü ve Türevleri-19
a)-Temel Statü: Yedek Subay Askerlik Usûlü-20
b)-Kısa Dönem Askerlik Usûlü-20
c)-Yedek Subay Statüsünde Öğretmenlik Usûlü-20
d)-Dört Ay Erlik Usûlü-20
4. -Müşterek Askerlik Hizmeti Usûlleri-21
a)-Dövizle Askerlik Hizmeti Usûlü-21
b)-Bedelli Askerlik Hizmeti Usûlü-21
c)-Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Askerlik Hizmeti Usulü-22
d)-Sözleşmeli Erbaş ve Er Statüsünde Askerlik Usûlü-22
D. -TÜRKİYE’DE ASKERALMA TEŞKİLATININ YAPISI VE ÖZELLİKLERİ-23
1. -Askeralma Teşkilatının Kuruluşu Ve Gelişmesi-23
2. -Askeralma Teşkilatının Faaliyetleri-26
3. -Millî Savunma Bakanlığının Başvuru Mercii Olma Özelliği-27
II. -1111 SAYILI KANUN’A GÖRE ASKERLİK HİZMETİ / YÜKÜMLÜLÜĞÜ-27
A. -1111 SAYILI KANUN’A GÖRE TEMEL ASKERLİK USÛLÜNÜN, ASKERLİK HAK VE YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN ESÂS VE ÖN ŞARTI OLMA ÖZELLİĞİ-27
B. -ASKERLİK YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN ŞARTLARI VE ÖZELLİKLERİ-28
1. -Türkiye Cumhuriyeti Vatandaşı Olmak-28
a)-Vatandaşlık Yükümlülüğü Olarak Askerlik-28
b)-Birden Fazla Tabiiyetli Türk Vatandaşlarının Askerlik Durumu-32
c)-Göçmenlerin Askerlik Yükümlülüğü-37
d)-Mülteci ve Yabancıların Askerlik Yükümlülüğü-42
2. -Erkek Olmak Şart ve Özelliği-48
3. -Askerlik Çağında Bulunma Şartı-49
a)-Askerlik Çağı Kavramı-49
b)-Yükümlülük Yaşı-50
4. -Askerliğe Elverişli Bulunmak Şart ve Özelliği-53
III. -ASKERLİK YÜKÜMLÜLÜĞÜ SÜRECİ (ASKERLİK ÇAĞI) VE İŞLEMLERİ-72
A. -YOKLAMA DÖNEMİ-72
1. -Yoklama Dönemi Kavramı ve Kapsamı-72
2. -İlk Yoklama Dönemi-73
a)-İlk Yoklama Döneminin Mahiyeti-73
b)-İlk Yoklamanın Yapılışı-73
3. -Son Yoklama Dönemi-75
a)-Son Yoklamanın Mahiyeti-75
b)-Son Yoklamanın Yapılışı-75
c)-Son Yoklama Dönemine İlişkin Kararlar-78
B. -ASKERLİK HİZMETİNİN ERTELENMESİ-79
1. -Genel Olarak Askerlik İşlemlerinin Ertelenmesi-79
2. -Sağlık Sebebiyle Erteleme İşlemleri-92
a)-Geçici Hastalıkları ve Arızaları Tespit Edilenlerle İlgili Ertesi Yıla Bırakma İşlemleri (m. 35/A, B, SYY m. 18, 19)-92
b)-Bir Geçici Sağlık Durumundan Dolayı Sevki Geciktirme İşlemi (SYY m. 20)-92
c)-Geçici Hastalıktan Dolayı Hava Değişimi Verilmesi İşlemi (SYY m. 21)-92
3. -Tutuklu ve Hükümlü Olanlarla İlgili Erteleme İşlemleri-94
a)-Tutuklu Ve Hükümlü Olanları Ertesi Yıla Bırakma İşlemi (m. 35/B)-94
b)-Bakaya veya 86’ncı Maddeye Tabi Yoklama Kaçağı Olarak Ya Da Sevk Gününde Cezaevinde Bulunanların Sevklerinin Tahliyeye Kadar Tehir (Ertelenme) İşlemi-94
4. -Öğrencilik Sebebiyle Erteleme İşlemleri-95
a)-Genel Olarak Öğrencilik Sebebiyle Erteleme-95
b)-Ertesi Yıla Bırakma İşlemleri (m. 35/C)-97
c)-Sevk Tehir İşlemleri (m. 36)-101
d)-Askerlikle İlişiksiz Belgesi (AİB) Düzenlenmesi-104
5. -En Az Dört Yıllık Lisans ve Yüksek Lisans Eğitimini Tamamlayanlar İle Diploma Denkliği Yaptıracaklara Tanınan Sevk Tehir Hakkı (m. 36/son)-104
6. -Kardeşlikten Dolayı Sevk Tehiri işlemi (m. 35/D)-104
7. -Kamu Hizmetinin Özelliğinden Dolayı Sevk Geciktirme İşlemleri (m. 35/E1)-105
8. -Staj, Yüksek Lisans, İhtisas veya Doktora Yapanların Sevk Tehir İşlemleri (m. 35/E2)-106
9. -Bilimsel Çalışmadan Dolayı Sevk Tehir İşlemleri (m. 35/F)-108
10. -Spor Faaliyetlerinden Dolayı Sevk Tehir İşlemleri (m. 35/E3)-108
11. -Tabiî Afetlerden Dolayı Sevk Tehir İşlemi (m. 35/C1)-115
12. -Yurt Dışında Çalışanların Sevk Tehir İşlemleri (m. 35/G)-115
13. -Subaylığa, Astsubaylığa veya Astsubay Sınıf Okuluna Girmesi Söz Konusu Olan Yedek Subay Adaylarının Ertelenmesi-119
14. -Öğretmenlerin Erteleme İşlemleri-119
15. -Birden Fazla Tâbiiyetli Vatandaşların Erteleme İşlemleri-119
16. -Emniyet Hizmetleri Sınıfına Mensup Personel İle Polis Eğitim ve Öğretim Kurumu Öğrencileri ve Adaylarının Ertelemeleri-120
C. -MUVAZZAFLIK (SİLAHALTI) DÖNEMİ-122
1. -Tanımı-122
2. -Muvazzaf Askerlik Hizmeti Süresi-124
a)-Hizmet Süresine İlişkin Esaslar-124
b)-Askerlik Hizmetinden Sayılacak Süreler-127
3. -Silahaltına Celp ve Sevk-138
a)-Celp ve Sevk İçin Hazırlık İşlemleri-138
b)-Celp ve Sevkin Yürütülmesi-141
c)-Fiilî Hizmet Dönemi-143
D. -HİZMETİN TAMAMLANMASI VE TERHİS İŞLEMLERİ-144
1. -Genel Olarak Terhis işlemleri-144
2. -Noksan Askerlik Hizmetinin Tamamlatılması-151
IV. -ASKERLİK HİZMETİNDEN MUAF TUTULMA-153
A. -GENEL OLARAK MUAFİYET İŞLEMLERİ-153
B. -YÜKÜMLÜLERİN ASKERLİK HİZMETİNDEN MUAF SAYILACAĞI HAL VE ŞARTLAR-155
1. -1803 Sayılı Af Kanununa Göre Muafiyet-155
2. -Askerliğe Elverişli Bulunmamaktan Dolayı Muafiyet-155
3. -Birden Fazla Vatandaşlık Durumunda Muafiyet-155
4. -KKTC’de Askerlikten Dolayı Muafiyet-156
5. -Yabancıların Muafiyeti-156
6. -Göçmenlerin Muafiyet Durumu-156
7. -Erkek Çocuk ve Kardeşlere Tanınan Muafiyet-156
a)-Bir Baba veya Dul Ananın Ölmüş ve Sakat Oğlundan Dolayı Muafiyet-156
b)-Son Durum: Oğul ve Kardeşlerin Muafiyet Hâlleri-158
8. -Gönüllülerin BKK ile Muaf Tutulmaları-159
9. -TSK’lerinden İlişiği Kesilen Subay ve Astsubayların Muafiyeti-159
10. -Sözleşmeli Subay ve Astsubayların Muafiyeti-160
11. -Harp Okulları ile Gülhane Askeri Tıp Akademisinden (GATA) veya TSK Adına Okudukları Üniversite veya Yüksekokullardan İlişiği Kesilenlerin Muafiyeti-160
V. -ER ÖĞRETMENLİK USULÜ-161
İKİNCİ BÖLÜM
YEDEK SUBAYLIK İLE DİĞER ASKERLİK HİZMETİ USÛLLERİ VE İŞLEMLERİ
I. -1076 SAYILI KANUN’A GÖRE YEDEK SUBAYLIK VE DİĞER ASKERLİK HİZMETİ USÛL VE İŞLEMLERİ-163
A. -GENEL OLARAK 1076 SAYILI KANUN’A TÂBİ YÜKÜMLÜLÜKLER-163
1. -Temel Statü: Yedek Subay Askerlik Usûlü-163
2. -1076 Sayılı Kanuna Göre Yedek Subaylık Statüsüne Bağlı Diğer Askerlik Usûlleri-164
B. -1076 SAYILI KANUNA TÂBİ ASKERLİK USÛLLERİNE İLİŞKİN ŞARTLAR-164
1. -İdarî İhtiyâç ve Gerek Bulunması-164
2. -Dört Yıllık Yüksek Öğrenim Yapmış Olmak-165
3. -Sağlık Yönünden Yedek Subaylığa Elverişli Olmak-169
C. -YEDEK SUBAYLIK STATÜSÜNÜ ENGELLEYEN VE KAYBETTİREN HÂLLER-170
1. -Statüyü Engelleyen ve Kaybettiren Hallerin Kapsamı-170
2. -Yedek Subay Adaylığına Engel Haller-171
a)-Genel Olarak Engel Hallerin Kapsamı-171
b)-TSK’nde Subaylıktan Çıkarmayı Gerektiren Bir Suçtan Mahkumiyet Hâli (m. 8/a-1)-172
c)-Kamu Hizmetlerinden Süresiz Yasaklılık Hâli (m. 8/a-2)-193
d)-Hileli Müflis Olma Hâli (m. 8/a-3)-193
e)-Disiplin Kurulu Kararı Üzerine Er Edilme-193
f)-Başarısızlık Sebebiyle Çıkarılma (m. 8/c)-196
g)-Hakkında Mahkeme Kararı Bulunmak-197
3. -Yedek Subaylık Statüsünden Çıkarılmayı Gerektiren Sebepler (m. 23)-198
D. -YEDEK SUBAY STATÜSÜNE KABUL EDİLMEMENİN VE ÇIKARILMANIN SONUÇLARI-198
E. -YEDEK SUBAY ADAYLARININ SEVK, SEÇİM VE SINIFLANDIRILMASI-199
F. -YEDEK SUBAY ADAYLARININ EĞİTİM VE ÖĞRETİM DÖNEMİ-201
G. -NASIP VE ATAMALARI-202
H. -HİZMETİN SÜRESİNİN TAMAMLANMASI VE TERHİS-203
1. -Genel Olarak Hizmet Süresinin Kapsamı-203
2. -Hizmetten Sayılmayan Süreler-204
I. -KISA DÖNEM ERBAŞLIK-205
J. -YEDEK SUBAY ÖĞRETMENLİK USÛLÜ-206
1. -Yedek Subay Öğretmenliğe İlişkin Yasal Dayanak ve Düzenlemeler-206
2. -Uygulama Esasları ve Usûlü-206
a)-Uygulanma Şekli ve Özellikleri-206
b)-Uygulama Kapsamına Dahil Yükümlüler-208
K. -4 AY ERLİK USÛLÜ-210
II. -DÖVİZLE ASKERLİK HİZMETİ USÛLÜ-212
A. -GENEL OLARAK DÖVİZLE ASKERLİK HİZMETİ-212
B. -DÖVİZLE ASKERLİK HİZMETİ İLE İLGİLİ YASAL DÜZENLEMELER-213
1. -Dövizle Askerlik Hizmetine İlişkin İlk Düzenleme (1111 Sayılı Kanun’a 2299 Sayılı Kanun’la Eklenen Ek 1’nci Madde)-213
2. -Ek 1’nci Maddenin 2539 Sayılı Kanun’la Kısmen Değiştirilmesi-214
3. -2639 Sayılı Kanun’la Geçici 14’ncü Maddenin Eklenmesi-214
4. -27. 6. 1984 Tarih ve 3031 Sayılı Kanun’la Değişik Düzenleme Dönemi-215
5. -12. 10. 1988 Tarih ve 3478 Sayılı Kanun’la Yeniden Düzenleme-216
6. -21. 5. 1992 Tarih ve 3802 Sayılı Kanun’la Değişik Düzenleme Dönemi-217
7. -Geçici 34’ncü Madde Hükmü-218
8. -Geçici 38’nci Madde Hükmü-219
9. -2. 7. 2005 Tarih ve 5380 Sayılı Kanun’la Değişik Düzenleme Dönemi-220
10. -Geçici 43’üncü Madde Hükmü-221
C. -DÖVİZLE ASKERLİK HİZMETİNİN İLİŞKİN USUL VE ESASLAR-222
1. -Başvuru ve Yararlanma Şartları-222
a)-Yabancı Ülkede Bulunma ve Çalışma Şartı-222
b)-Yurt İçinde Silahaltına Alınmamış Olma Şartı-232
c)-En Geç 38 Yaşının Tamamlandığı Yıl Sonuna Kadar Başvurmak ve Döviz Ödemek Şartı-234
d)-Yükümlülüğün Devamı Süresince Kesin Dönüş Yapmamış Olmak-238
e)-Yükümlülüğün Devamı Süresince Her Takvim Yılında Altı Aydan Fazla Süre İle Yurt İçinde Bulunmamak-241
f)-Temel Askerlik Eğitimine En Geç 38 Yaşının Tamamlandığı Yılı İşleyen Yıl İçinde Başlamak ve Bitirmek-246
2. -Başvuru Şekli ve Esâsları-248
3. -Dövizle Askerlik Hizmetinden Çıkarılma ve Sonuçları-249
a)-Çıkarılma Sebepleri-249
b)-DAH Kapsamından Çıkarılmanın Sonuçları-249
III. -BEDELLİ ASKERLİK HİZMETİ USÛLÜ-254
A. -GENEL OLARAK BEDELLİ ASKERLİK HİZMETİ-254
B. -BEDELLİ ASKERLİĞE İLİŞKİN YASAL DAYANAK VE DÜZENLEMELER-255
1. -İlk Düzenleme (16. 4. 1987 Tarih ve 3358 Sayılı Kanun Hükmü)-255
2. -Geçici 33’ncü Madde Hükmü-256
3. -Geçici 37’nci Madde Hükmü-257
C. -BEDELLİ ASKERLİK HİZMETİNİN ESÂSLARI-258
1. -Genel Olarak Bedelli Askerlik Hizmetinin Mahiyeti-258
2. -1111 Sayılı Kanun’un 10’ncu Maddesine Göre Bedelli Askerlik Hizmetine İlişkin Şartlar-258
a)-Türk Silahlı Kuvvetleri’nin İhtiyacından Fazla Yükümlü Bulunmak-258
b)-İstekli Olmak-259
c)-Bedel Ödemek-259
d)-Genel Kural: 1111 Sayılı Kanun’a Tâbi Yükümlü Statüsünde Olmak-261
e)-Temel Askerlik Eğitimini Yapmış Olmak Şartı-262
D. -1111 SAYILI KANUN’UN GEÇİCİ 20’NCİ VE 1076 SAYILI KANUN’UN GEÇİCİ 10’NCU MADDELERİNİN UYGULANMA ESASLARI-264
1. -Genel Olarak Hükümlerin Mahiyeti-264
2. -Geçici Madde Hükümlerinde Yararlanma-264
a)-Saklı, Yoklama Kaçağı ve Bakaya Durumunda Olmak-264
b)-2 Yıl İçinde Müracaat Şartı-268
c)-Bedelli Askerlik Hizmetine İlişkin Diğer Şartları Yerine Getirmiş Olmak-269
E. -GEÇİCİ 33’NCÜ MADDE HÜKMÜNÜN UYGULANMA ESÂSLARI-269
1. -Genel Olarak Hükmün Mahiyeti-269
2. -Geçici 33’ncü Madde Hükmünden Yararlanma-270
F. -GEÇİCİ 37’NCİ MADDE HÜKMÜNÜN UYGULANMA ESASLARI-271
1. -Genel Olarak Hükmün Mahiyeti-271
2. -Geçici 37’nci Madde Hükmünden Yararlanma-271
IV. -KAMU KURUM VE KURULUŞLARINDA ASKERLİK USÛLÜ-276
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ASKERLİK İŞLEMLERİNİN YARGISAL DENETİMİ
I. -YARGISAL DENETİM ARACI OLARAK İPTAL DAVASI-277
II. -ASKERLİK İŞLEMLERİNİN YARGISAL DENETİM SÜRECİ-281
III. -ASKERÎ YÜKSEK İDARE MAHKEMESİNDE ASKERLİK İŞLEMLERİNİN İPTALİ DAVASI-287
A. -İPTAL DAVASININ AÇILMASINA İLİŞKİN ESASLAR-287
B. -İPTAL DAVASININ İLK İNCELEME AŞAMASI-291
1. -İlk İncelenecek Hususlar ve Ön Şartlar-291
2. -Yargı Yerine İlişkin Şart: Görev-293
a)-Görev Kriterleri-293
b)-Askerlik İşlemlerinden Doğan Görev Uyuşmazlıkları-303
c)-Askerlik İşlemleri İle İlgili İdari Yaptırımlarda Görev-304
3. -İptal Davasının Konusu: İdari İşlem-306
a)-İptal Davasının Konusu Olarak İdari İşlem ve Özellikleri-306
b)-İdari İşlemlerin Sınıflandırılması-321
c)-İptal Davası Konusu Olarak Askerlik İşlemleri-327
d)-İptal Davasının Konusuz Kalması-334
4. -İdari Merci Tecavüzü-335
5. -Davacı Tarafa İlişkin Şart: Ehliyet-338
a)-Genel Olarak-338
b)-İdari Yargıda Objektif Ehliyet-338
c)-İptal Davalarında Sübjektif Ehliyet: Menfaat İhlali-347
d)-Tam Yargı Davalarında Sübjektif Ehliyet: Hak İhlali-358
6. -Davalı Tarafa İlişkin Şart: Husumet-358
7. -Davanın Biçimine İlişkin Şart: Kanun’un 36 ve 38’nci Maddelerine Uygunluk-362
a)-Genel Olarak Davanın Açılma Biçimi-362
b)-Dava Dilekçesinde Bulunması Gereken Hususlar-368
8. -Dava Süre Aşımı-378
a)-Genel Olarak-378
b)-Zorunlu Müracaat ve Süre-383
c)-İhtiyari Müracaat ve Süre-385
d)-Görevli Olmayan Yargı Yerine Müracaatta Süre-388
e)-Dilekçe reddi Kararı Üzerine Başvuru Süresi-389
f)-Düzenleyici İşlemlerle İlgili Davalarda Süre-389
g)-AYİM’in Askerlik İşlemlerinin İptali Davalarındaki Sürelere İlişkin Tutumu-391
9. -İlk İnceleme Üzerine Verilecek Kararlar-393
C. -İLK İNCELEMEDEN ESAS İNCELENMESİNE KADARKİ DAVA SÜRECİ-395
D. -İPTAL DAVASININ ESASTAN İNCELENMESİ-396
1. -Genel Olarak Esastan İnceleme-396
2. -Yetki Unsuru Yönünden İnceleme-397
3. -Şekil Unsuru Yönünden İnceleme-400
4. -Sebep Unsuru Yönünden İnceleme-404
a)-Genel Olarak Sebep Unsuru-404
b)-Askerlik İşlemlerinde Sebep Yönünden Hukuka Aykırılık-408
5. -Konu Unsuru Yönünden İnceleme-427
6. -Maksat Unsuru Yönünden İnceleme-429
E. -ASKERLİK İŞLEMLERİNİN YARGISAL DENETİMİNİN SINIRLARI-434
1. -İdarenin Takdir Yetkisi, Yerindelik Denetimi ve İdari İşlem Mahiyetinde Yargı Kararı Verme Yasağı-434
2. -Yargı Denetimini Tamamen Kaldıran Özel Düzenlemeler-440
F. -İPTAL DAVASININ SONUÇLARI-441
1. -İşlemin İptaline Karar Verilmemesi Halleri-441
a)-İptal Davasının Ön Şartlar Yönünden Reddi-441
b)-Davanın Esastan Reddi-441
c)-Bir Karar Verilmesine Yer Olmaması-442
d)-Dosyanın İşlemden Kaldırılması ve Davanın Açılmamış Sayılması Kararları-442
2. -İşlemin İptaline Karar Verilmesi-442
IV. -ASKERLİK İŞLEMLERİNDEN DOĞAN TAM YARGI DAVALARI-444
A. -GENEL OLARAK-444
B. -ASKERLİK İŞLEMLERİNDEN DOĞAN TAM YARGI DAVALARINDA SORUMLULUK ESASLARI-447
C. -ASKERLİK İŞLEMLERİNDEN DOĞAN TAM YARGI DAVALARINDA İDARENİN SORUMLULUĞUNU KALDIRAN VEYA AZALTAN SEBEPLER-454
D. -ASKERLİK İŞLEMLERİNDEN DOĞAN TAM YARGI DAVA ŞEKİLLERİ-457
1. -Doğrudan Açılan Tam Yargı Davası-458
2. -İptal Davasıyla Birlikte Açılan Tam Yargı Davası-459
3. -İptal Davasının Sonuçlanması Üzerine Açılan Tam Yargı Davaları-460
4. -İşlemin Uygulanmasından Doğan Zararlara Karşı Açılan Tam Yargı Davası-461
E. -ASKERLİK İŞLEMLERİNDEN DOLAYI AÇILAN TAM YARGI DAVASININ SONUÇLARI-464
V. -ASKERLİK YÜKÜMLÜLÜĞÜNDEN DOĞAN UYUŞMAZLIKLARIN YARGILAMASINDA BAZI ÖZEL DURUMLAR-464
A. -YÜRÜTMENİN DURDURULMASI-464
B. -FERAGAT VE KABUL-472
C. -DERDESTLİK VE KESİN HÜKÜM-477
VI. -ASKERLİK YÜKÜMLÜLÜĞÜNDEN DOĞAN UYUŞMAZLIKLARIN YARGILAMASINA HAKİM İLKE VE ESASLAR-483
A. -RESEN ARAŞTIRMA İLKESİ-483
B. -İDARİ İSTİKRAR İLKESİ-485
C. -KAZANILMIŞ HAK İLKESİ-488
D. -İŞLEMİN GERİ ALINMASI-490
E. -İDARİ YARGILAMADA İSPAT VE DELİLLER-494
1. -İspat-494
2. -Bilirkişilik-497
VII. ASKERLİK İŞLEMLERİNE İLİŞKİN KARARLARA KARŞI KANUN YOLLARI-499
A. -GENEL OLARAK KANUN YOLLARI-499
B. -KARARIN DÜZELTİLMESİ YOLU-501
C. -YARGILAMANIN İADESİ-503
D. -KARARLARA KARŞI DİĞER BAŞVURU YOLLARI-506
1. -Kararın Tavzihi (Açıklama Veya Aykırılığın Giderilmesi) Yolu-506
2. -Yanlışlıkların Düzeltilmesi-507
VIII. YARGILAMA MASRAFLARI-508
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
ASKERLİK İŞLEMLERİNE İLİŞKİN İDARİ VE ADLİ/CEZAİ YAPTIRIMLAR
I. -GENEL OLARAK ASKERLİK İŞLEMLERİNE İLİŞKİN YAPTIRIMLAR-511
A. -YAPTIRIMLARLA İLGİLİ GELİŞMELER-511
B. -YAPTIRIMLARA İLİŞKİN ORTAK HUSUSLAR-512
II. -ASKERALMA SÜRECİNDE İDARİ YAPTIRIMLAR-514
A. -1111 SAYILI ASKERLİK KANUNDAKİ İDARİ YAPTIRIMLAR-514
1. -İlk Yoklamaya İlişkin İdari Yaptırımlar-515
a)-Kanunun 83’üncü Maddesindeki İlk Yoklama Kaçağına İlişkin İdari Yaptırım-515
b)-Kanunun 85’inci Maddesindeki İlk Yoklama Kaçağına İlişkin İdari Yaptırım-515
2. -Son Yoklamaya İlişkin İdari Yaptırımlar-516
a)-Kanunun 84’üncü Maddesindeki Emsallerinin İlk Tertibinin Sevkine Kadar Son Yoklama Yaptırmama Hali-516
b)-İlk Celp ve Sevk Tarihi ile Son Celp ve Sevk Döneminin Bitimi Arasında- Son Yoklamaya Ele Geçme Gelmeme Hali-516
c)-Son Celp ve Sevk Döneminin Bitimine Kadar Ele Geçme Şeklinde Son Yoklama Kaçağı Kalma Hali-517
d)-Kanunun 87’inci Maddesindeki Son Yoklama Sırasında Öğrenim Belgesi Vermeme Hali-517
e)-Kanunun 89’uncu Maddesindeki Emsallerinin Son Kafilesinden Sonra Yoklama Kaçağı Kalma Hali-517
3. -Bakaya Fiiline İlişkin İdari Yaptırımlar-518
a)-Genel Olarak Bakaya Olma Hali-518
b)-(Normal) İdari Bakaya-519
c)-İhtiyat Eratının Tabi Olduğu İdari Bakaya-519
d)-Geç Katılma İdari Bakayası-519
4. -Saklıya İlişkin İdari Yaptırımlar-520
a)-Kanunun 96’ıncı Maddesine Göre Saklı Olma Hali-520
b)-Kanunun 89’uncu Maddesine Göre Saklı Olma Hali-520
5. -1111 Sayılı Kanunda Düzenlenen Diğer İdari Yaptırımlar-521
a)-Kanunun 94’üncü Maddesindeki Terhis Sonrası Kayıt ve Yedekte Yoklama Yaptırmama Hali-521
b)-Kanunun 95’inci Maddesindeki Gittikleri ve Kaldıkları Yeri Bildirmeme Hali-521
B. -1076 SAYILI KANUNDA DÜZENLENEN İDARİ YAPTIRIMLAR-521
1. -Kanunun 10’uncu Maddesindeki Yedek Subay ve Memurların Kayıt Yoklaması Yaptırmama Hali-521
2. -Kanunun 14’üncü Maddesindeki Sefer Görev Emri Alan Yedek Subay ve Memurların Adres Değişikliklerin Bildirmeme Hali-522
C. -1111 VE 1076 SAYILI KANUNLARDA YER ALAN İDARİ YAPTIRIMLARIN DENETİMİ-523
1. -Genel Olarak-523
2. -1111 Sayılı Kanunda Yer Alan Denetimle İlgili Hükümler-523
a)-Kanunda İdari Yargı Denetimine İmkan Veren Hükümler-523
b)-Kanunun Denetim Görevini Açıkça Adli Yargı Yerine Yüklediği Haller-524
3. -1076 Sayılı Kanunda Denetim Durumu-525
4. -Yargı Denetimine İlişkin Değerlendirmelerimiz-525
III. -ASKERALMA SÜRECİNE İLİŞKİN CEZA HUKUKU YAPTIRIMLARI: SAKLI, YOKLAMA KAÇAĞI VE BAKAYA SUÇLARI-530
A. -BARIŞTA SAKLI, YOKLAMA KAÇAĞI VE BAKAYA SUÇLARI-530
1. -Yasal Düzenleme-530
2. -Suçların Mahiyeti ve Özellikleri-531
B. -SEFERBERLİKTE SAKLI, YOKLAMA KAÇAĞI VE BAKAYA SUÇLARI-532
C. -SAKLI, YOKLAMA KAÇAĞI VE BAKAYA SUÇLARINDA YARGILAMA USÛLÜ-532

SONUÇ-535
EK: TÜRKİYE’DE UYGULANAN ASKERLİK ŞEKİL VE HİZMET SÜRELERİ TABLOSU-543