Terekenin İflas Hükümlerine Göre Tasfiyesi

İÇİNDEKİLER

TEŞEKKÜR .................................................................................................. v
İÇİNDEKİLER ........................................................................................... vii
KISALTMALAR ....................................................................................... xiii
GİRİŞ ........................................................................................................... xv
BÖLÜM 1: TEREKENİN İFLÂS HÜKÜMLERİNE GÖRE TASFİYESİNDE TEMEL KAVRAMLAR
1.1.Temel Kavramlar ................................................................................ 1
1.1.1.Tereke, miras ve malvarlığı ........................................................ 1
1.1.2. Mirasbırakan .............................................................................. 3
1.1.3. Mirasçı ....................................................................................... 5
1.1.3.1. Mirasçının tanımı........................................................... 5
1.1.3.2. Mirasçı olmanın şartları ................................................. 6
1.1.3.3. Yasal ve atanmış mirasçı ............................................... 7
1.1.3.3.1. Hukuki niteliği .............................................. 7
1.1.3.3.2. Evlilik dışı doğan çocuğun mirasçılığı ........ 11
1.1.3.3.3. Evlatlığın mirasçılığı ................................... 11
1.1.3.3.4. Sağ kalan eşin mirasçılığı............................ 12
1.1.3.3.5. Devletin mirasçılığı ..................................... 13
1.1.4.Alacaklı ..................................................................................... 14
1.2. Mirasın İntikali ................................................................................ 17
1.2.1. Genel olarak ............................................................................. 17
1.2.2. İntikale elverişli haklar ............................................................ 23
1.2.3. İntikale elverişli olmayan haklar ............................................. 27
1.3. Mirasın Kabulü ................................................................................ 28
1.3.1. Açık kabul ................................................................................ 28
1.3.2. Örtülü kabul ............................................................................. 29
1.3.2.1. Mirasçının tereke işlerine karışması, olağan yönetimi veya mirasa ait işlerin yürütülmesi niteliğinde olmayan işler yapması ............................................................... 29
1.3.2.2. Mirasçının terekeye ait bir malı gizlemesi veya zimmetine geçirmesi ................................................... 32
viii
BÖLÜM 2: TEREKENİN İFLÂS HÜKÜMLERİNE GÖRE TASFİYESİNİ GEREKTİRECEK DURUMLAR
2.1. Genel Olarak .................................................................................... 33
2.2. Mirasın Reddi ................................................................................... 34
2.2.1. Genel olarak ............................................................................. 34
2.2.2. Mirasın reddinin çeşitleri ......................................................... 35
2.2.2.1. Gerçek ret ........................................................................
2.2.2.1.1. Genel olarak ................................................ 35
2.2.2.1.2. Gerçek reddin şartları .................................. 36
2.2.2.1.2.1. Mirası ret beyanı tek taraflı olmalıdır ........ 36
2.2.2.1.2.2. Mirası ret beyanı kayıtsız şartsız olmalıdır ................... 38
2.2.2.1.2.3. Mirası ret beyanı Sulh Hukuk Mahkemesine yapılmalıdır .............. 39
2.2.2.1.2.4. Mirası ret beyanı süresi içinde yapılmalıdır ... 42
2.2.2.2. Hükmi ret ..................................................................... 45
2.2.2.2.1. Hukuki niteliği ............................................ 45
2.2.2.2.2. Hükmi reddin şartları .................................. 47
2.2.2.2.2.1. Genel olarak ............................ 47
2.2.2.2.2.2. Mirasbırakanın ölüm anında borçlarını ödemekten aciz durumda olması ...................... 47
2.2.2.2.2.3. Mirasbırakanın aczinin açıkça belli veya resmen tespit edilmiş olması ..................................... 49
2.2.2.2.3. Hükmi reddin ileri sürülmesi ...................... 50
2.2.3. Mirasın reddinin hüküm ve sonuçları ...................................... 53
2.2.3.1. Genel olarak ................................................................ 53
2.2.3.2. Mirasçılar bakımından ................................................. 53
2.2.3.2.1. Kanuni ve atanmış mirasçılar tarafından ret ................................................................ 53
2.2.3.2.2. Altsoyun tamamı tarafından ret ................... 54
2.2.3.2.3. En yakın mirasçıların tamamı tarafından ret ................................................................ 55
2.2.3.2.4. Mirasın alt derece lehine reddi .................... 57
ix
2.2.3.3. Alacaklıların korunması bakımından........................... 58
2.2.3.3.1. Mirasçının alacaklılarının korunması .......... 58
2.2.3.3.1.1. Genel olarak ............................ 58
2.2.3.3.1.2. Reddin iptali davasının hukuki niteliği .................................... 59
2.2.3.3.1.3. Reddin iptali davasının şartları .................................... 59
2.2.3.3.1.3.1. Mirasçının alacaklısı veya iflâs idaresi tarafından talep edilebilir ............ 59
2.2.3.3.1.3.2. Alacaklıları zarara uğratma amacı olmalıdır ........... 60
2.2.3.3.1.3.3. Terekenin pasifi aktifinden fazla ve teminat gösterilmemiş olmalıdır ........... 61
2.2.3.3.1.3.4. Altı aylık süre içerisinde talep edilmelidir......... 62
2.2.3.3.1.3.5. Reddin iptali davası Asliye Hukuk Mahkemesinde açılmalıdır ......... 63
2.2.3.3.1.4. Reddin iptali davasının hüküm ve sonuçları ............................ 64
2.2.3.3.2. Mirasbırakanın alacaklılarının korunması ................................................... 65
2.3. Resmî Tasfiye ................................................................................... 68
2.3.1. Amacı ve hukuki niteliği ......................................................... 68
2.3.2. Resmî tasfiye talebi.................................................................. 69
2.3.2.1. Genel olarak ................................................................ 69
2.3.2.2. Mirasçıların talebi ........................................................ 70
2.3.2.3. Mirasbırakanın alacaklılarının talebi ........................... 72
2.3.2.3.1. Genel olarak ................................................ 72
2.3.2.3.2. Şartları ......................................................... 73
x
2.3.2.3.2.1. Alacağın elde edilemeyeceğine dair inandırıcı sebebin varlığı ..................................... 73
2.3.2.3.2.2. Alacaklıların talep etmesine rağmen ödeme yapılmaması veya güvence verilmemesi ..... 74
2.3.2.3.2.3. Üç aylık süre içerisinde talepte bulunulmalı ............................ 75
2.3.2.4. Kanun gereği resmî tasfiye .......................................... 76
2.3.3. Resmî tasfiye usulü .................................................................. 77
2.3.3.1. Genel olarak ................................................................ 77
2.3.3.2. Tasfiye usulleri ............................................................ 79
2.3.3.2.1. Olağan tasfiye usulü .................................... 79
2.3.3.2.2. İflâs hükümlerine göre tasfiye usulü ........... 81
BÖLÜM 3: TEREKENİN İFLÂS HÜKÜMLERİNE GÖRE TASFİYESİ USULÜ
3.1. Terekenin İflâs Hükümlerine Göre Tasfiyesinde İflâs Kavramı, İflâs Sebepleri ve Görevli Organlar ............................................... 85
3.1.1. İflâs kavramı ............................................................................ 85
3.1.1.1. Genel olarak ................................................................ 85
3.1.1.2. İflâsa tabi şahıslar ........................................................ 86
3.1.2. İflâs sebepleri ........................................................................... 89
3.1.3. Tasfiye organları ...................................................................... 91
3.1.3.1. Genel olarak ................................................................ 91
3.1.3.2. Sulh Hukuk Mahkemesi .............................................. 92
3.1.3.3. Tasfiye memurları ....................................................... 96
3.1.3.3.1. Genel olarak ................................................ 96
3.1.3.3.2. Tasfiye memurlarının seçimi....................... 96
3.1.3.3.3. Tasfiye memurlarının görevleri ................... 97
3.1.3.3.4. Tasfiye memurlarının sorumlulukları ....... 100
3.1.3.3.5. Tasfiye memurlarının görevinin sona ermesi........................................................ 101
3.1.3.4. Alacaklılar toplanması ............................................... 101
3.2. Terekenin İflâs Hükümlerine Göre Tasfiye Kararı ve Bu Kararın Hukuki Sonuçları ........................................................................... 103
3.2.1. Terekenin iflâs hükümlerine göre tasfiye kararı .................... 103
3.2.2. Terekenin iflâs hükümlerine göre tasfiyesi kararının hukuki sonuçları ................................................................................. 105
xi
3.2.2.1. Genel olarak .............................................................. 105
3.2.2.2. Terekenin iflâs hükümlerine göre tasfiye kararının mirasçılar bakımından sonuçları ............................... 105
3.2.2.2.1. Genel olarak .............................................. 105
3.2.2.2.2. Tasarruf yetkisi, borçlardan sorumluluk ve artan değerin mirasçılara ait olması .......... 105
3.2.2.2.3. Hukuk davaları ve icra takipleri ................ 108
3.2.2.3. Terekenin iflâs hükümlerine göre tasfiyesi kararının alacaklılar bakımından sonuçları .............................. 110
3.2.2.3.1. Genel olarak tasfiye kararının sonuçları.... 110
3.2.2.3.2. Tasarrufun iptali davası bakımından sonuçları.................................................... 113
3.3. Terekenin İflâs Hükümlerine Göre Tasfiyesinde Usul ............... 114
3.3.1. İflâs masasının teşkili ............................................................ 114
3.3.1.1. Genel olarak .............................................................. 114
3.3.1.2. İflâs masasını oluşturan mallar ve haklar .................. 115
3.3.1.2.1. Masaya dahîl olması gereken mal ve haklar bakımından ............................................... 115
3.3.1.2.2. İstihkak davası bakımından ....................... 119
3.3.2. Defter tutulması ..................................................................... 120
3.3.3. Tasfiye şeklinin belirlenmesi ................................................. 122
3.3.3.1. Genel olarak .............................................................. 122
3.3.3.2. Tasfiyenin tatili .......................................................... 123
3.3.3.3. Basit tasfiye ............................................................... 124
3.3.3.4. Adi tasfiye ................................................................. 125
3.3.4. İflâs masasının idaresi ............................................................ 127
3.3.4.1. Genel olarak .............................................................. 127
3.3.4.2. Birinci alacaklılar toplanması .................................... 127
3.3.4.3. Alacakların incelenmesi ve sıra cetveli ..................... 129
3.3.4.3.1. Alacakların incelenmesi ............................ 129
3.3.4.3.2. Sıra cetveli................................................. 131
3.3.4.3.2.1. Sıra cetvelinin düzenlenmesi ........................ 131
3.3.4.3.2.2. Sıra cetveline karşı başvuru yolları ................................... 133
3.3.4.4. Alacakların geç bildirilmesi ve yazdırılmaması ........ 136
3.3.4.5. İkinci alacaklılar toplanması ...................................... 137
3.3.5. Malların paraya çevrilmesi .................................................... 139
3.3.5.1. Genel olarak .............................................................. 139
3.3.5.2.Satış usulünün belirlenmesi ........................................ 140
3.3.5.3. Satışın yapılması ........................................................ 141
xii
3.3.6. Paraların paylaştırılması ........................................................ 144
3.3.6.1. Pay cetveli ve son hesap ............................................ 144
3.3.6.2. Borç ödemeden aciz belgesi ...................................... 147
3.3.7. İflâsın sona ermesi ................................................................. 149
3.3.7.1. Genel olarak ............................................................................... 149
3.3.7.2. İflâsın kaldırılması ..................................................................... 149
3.3.7.3. İflâsın kapanması ....................................................................... 154
SONUÇ ...................................................................................................... 157
KAYNAKÇA .............................................................................................