Sermaye Şirketlerinde Sorumluluk Davası (TTK m. 549 vd.)

Ticaret hayatı ve ekonomik dinamikler içinde şirketlerin özel bir konumu ve yeri bulunmaktadır. Bu çerçevede TTK başta olmak üzere şirketlerle ilgili farklı düzenlemeler yapılmıştır. Amacı ticarî faaliyet olsa ve tüzel kişiliği bulunsa dahi, insan organizasyonu olan ticari şirketler de insanlar tarafından kurulur, yönetilir ve yürütülürler. Durum bu olunca, şirketlerle ilgili düzenleme alanlarından biri de şirketlerin kuruluşu, yönetimi ve denetiminden kaynaklanan sorumluluk konularıdır. Şirketlerin ortakları, alacaklıları ve diğer menfaati bulunanların kapsamı oldukça geniş olsa da, genellikle şirketlerin yönetimi ve yürütülmesi dar bir çerçevede gerçekleşmektedir. Şirketin ortakları ve şirketle diğer bağları olanların menfaatlerini korumak ve ekonominin dinamizmini ayakta tutmak bakımından şirketlerin farklı şekillerde kontrolü ve denetimi söz konusudur. Ayrıca şirketler için sorumlulukla ilgili özel düzenlemeler de yapılmıştır. Bu sorumluluk sisteminde, kurucular, yöneticiler, denetçiler, tasfiye memurları, Kanundan ve esas sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüklerinin ihlali halinde, sebep oldukları zararlardan sorumlu olacaklardır. Konuyla ilgili asıl düzenleme TTK m. 549 ila 561 arasında anonim şirketler için yapılmıştır; ancak m. 664'deki atıf sebebiyle (m. 552 hariç) bu sorumluluk hükümleri limited şirketlerde de uygulama alanı bulmaktadır. Bu çalışmada, bu sorumluluk sisteminin hem maddi hukuk yönü hem de birçok açıdan özellik gösteren yargılama ve icra hukuku yönü bir bütün olarak ele alınmıştır.(ARKA KAPAKTAN)

İÇİNDEKİLER

GİRİŞ
BİRİNCİ BÖLÜM
SERMAYE ŞİRKETLERİNDE HUKUKİ SORUMLULUK
I. SORUMLULUĞUN DÜZENLENME AMACI
II. SORUMLULUĞUN DÜZENLENİŞİ
A. GENEL OLARAK
B. SORUMLULUK SEBEPLERİ
III. SORUMLULUĞUN HUKUKİ NİTELİĞİ
A. ORGANLARIN SORUMLULUĞUNUN HUKUKİ NİTELİĞİ
B. KURUCULARIN SORUMLULUĞUNUN HUKUKİ NİTELİĞİ
C. KURUCU VE ORGAN SIFATI OLMAYANLARIN SORUMLULUĞUNUN HUKUKİ NİTELİĞİ
IV. SORUMLULUĞUN ŞARTLARI
A. HUKUKA AYKIRILIK
B. KUSUR
C. ZARAR
D. İLLİYET BAĞI
V. İBRANIN SORUMLULUĞA ETKİSİ
VI. SORUMLULAR ARASINDA TESELSÜL İLİŞKİSİ VE USULİ ETKİSİ
VII. ZAMANAŞIMI
VIII. HAK DÜŞÜRÜCÜ SÜRE

İKİNCİ BÖLÜM
DAVA TAKİP YETKİSİ
I. GENEL OLARAK DAVA TAKİP YETKİSİ
II. ALACAKLI İLE PAY SAHİPLERİNİN DOĞRUDAN ZARARI VE DAVA TAKİP YETKİSİ
III. ŞİRKETİN ZARARI VE DAVA TAKİP YETKİSİ
A. GENEL OLARAK
B. ŞİRKETİN DAVA TAKİP YETKİSİ
C. PAY SAHİBİNİN DAVA TAKİP YETKİSİ
D. BAĞLI ŞİRKET PAY SAHİBİNİN VE ALACAKLISININ DAVA TAKİP YETKİSİ
IV. İFLASTA ŞİRKET ZARARI VE DAVA TAKİP YETKİSİ
A. İFLASIN ŞİRKET ZARARININ TALEP EDİLMESİNE ETKİSİ
B. TTK 556. MADDE DÜZENLEMESİ
C. İFLAS İDARESİNİN DAVA TAKİP YETKİSİ
D. DAVA TAKİP YETKİSİNİN İFLAS ALACAKLISINA DEVRİ (İİK M. 245)
E. İFLASTA PAY SAHİBİNİN VE ŞİRKET ALACAKLISININ DAVA TAKİP YETKİSİ
F. BAĞLI ŞİRKET PAY SAHİBİNİN VE ALACAKLISININ DAVA TAKİP YETKİSİ
V. YARIŞAN DAVA TAKİP YETKİLERİNİN BAĞIMSIZ OLMASI VE ARALARINDAKİ İLİŞKİ
A. GENEL OLARAK
B. DAVA TAKİP YETKİLİLERİNDEN BİRİNİN DAVA AÇMASI DURUMUNDA DİĞER DAVA TAKİP YETKİSİ OLANLARA ETKİSİ
VI. DAVA TAKİP YETKİSİ BAĞLAMINDA SULH

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
SORUMLULUK DAVASINDA USUL VE HÜKMÜN İCRASI
I. DAVA ÖNCESİ ARABULUCUYA BAŞVURU ZORUNLULUĞU
A. GENEL OLARAK
B. ARABULUCUYA BAŞVURUDA DAVA TAKİP YETKİSİNİN TESPİTİ
C. ARABULUCUYA BAŞVURUNUN DİĞER DAVA TAKİP YETKİLERİNE ETKİSİ
D. ARABULUCULUK GÖRÜŞMELERİNİN YAPILMASI VE SONUÇLANMASI
II. DAVANIN AÇILMASI
A. GÖREVLİ MAHKEME
B. YETKİLİ MAHKEME
C. YARGILAMA USULÜ
D. DAVANIN KONUSU
E. TARAFLAR VE MÜDAHALE
F. PAYLAŞTIRMAYA OLAN ETKİSİ
III. DAVANIN GÖRÜLMESİ BAKIMINDAN ÖZELLİK GÖSTEREN DURUMLAR
A. DAVALININ İLERİ SÜREBİLECEĞİ SAVUNMALAR
B. BEKLETİCİ MESELE YAPILMASI GEREKEN DURUMLAR
C. DAVALARIN BİRLEŞTİRİLMESİ BAKIMINDAN DEĞERLENDİRME
D. DAVANIN DURMASINI GEREKTİREN DURUMLAR
IV. İSPAT YÜKÜ VE DELİLLER
V. KARAR ve ETKİSİ
VI. YARGILAMA GİDERLERİ BAKIMINDAN DEĞERLENDİRME
VII. HÜKMÜN İCRASI VE PAYLAŞTIRMA
A. HÜKMÜN İCRASI
B. PAYLAŞTIRMA
SONUÇ

KAYNAKÇA