Medeni Hukuka Giriş ve Türk Medeni Kanunu'nun Başlangıç Hükümleri

Medeni Hukuka Giriş ve Türk Medeni Kanunu'nun Başlangıç Hükümleri isimli çalışma, medeni hukuka ilişkin temel kavramları ve başlangıç hükümlerini, sistemli ve anlaşılır bir dille incelemek suretiyle okuyucuya sunmayı amaçlamaktadır.

Kitapta özellikle hukuk kuralları ve bu kuralların temel amaçları, özellikleri ve anlamları ile hukuka ilişkin genel ayrımlar; hak kavramı ve hakkın türleri ile korunması; hukuki işlemler ve çeşitleri ile hukuki işlemlerin hükümsüzlüğü; medeni hukukun kaynakları ve uygulanması; hâkimin hukuk yaratma yoluna başvurması; hâkimin takdir yetkisi; iyiniyetin korunması ilkesi; dürüstlük kuralı ve hakkın kötüye kullanılması yasağı ile ispat yükü konuları ele alınmıştır. Medeni hukukun geniş düzenleme alanı da göz önünde bulundurulduğunda, söz konusu kavram ve konular, hukuk öğreniminde temel niteliği taşımaları dolayısıyla oldukça büyük öneme sahiptirler. Belirtilen özellikleri yanında temel kavramlar ve başlangıç hükümlerinin işlenmesi ve aktarılması da aynı düzeyde güçlük gösterir. Bu çerçevede konuların daha iyi şekilde anlaşılabilmelerinin sağlanması bakımından çok sayıda örnek ve yargı kararına yer verilmesi yoluna gidilmiştir. Ayrıca ilgili konunun temel uygulama alanları bakımından açıklama yapılması ve bu uygulamaların gösterdiği özelliklere değinilmesi suretiyle kavramların somutlaştırılmasına özen gösterilmiştir. Birbirine yakın ya da karıştırılmaya elverişli konuların özellikleri ile farklılıkları ve ayrımda esas alınacak noktalar vurgulanmıştır. Benzer şekilde, örnekli ve açıklamalı tablolara da yer verilerek ilgili kavram ve konuların alt başlıkları ile şartları bakımından genel bir bakış ve tekrar imkânı sağlanmaya çalışılmıştır.

(Tanıtım Bülteninden)

Konu Başlıkları

Genel Bilgiler
Medeni Hukukun Kaynakları ve Uygulanması
Medeni Hukukun Temel Kavramları
Hakların Kazanılması ve Hukuki Sonuçların Doğmasında İyiniyetin Korunması İlkesi
Hakların Kullanılması ve Borçların İfasında
Dürüstlük Kuralı İle Hakkın Kötüye Kullanılması Yasağı
Hakların Korunması ve İspat Yükü

İçindekiler

Önsöz VII
Kısaltmalar XXIII
Birinci Bölüm
GENEL BİLGİLER
§ I. HUKUK KAVRAMI 1
A. Sosyal Düzen Kurallarına Genel Bakış 1
B. Sosyal Düzeni Sağlamaya Yönelen Diğer Kurallar ve Hukuk Kuralları 2
1. Sosyal Düzeni Sağlamaya Yönelen Diğer Kurallar 3
a. Din Kuralları 3
b. Ahlak Kuralları 6
c. Görgü Kuralları 9
d. Örf ve Âdet Kuralları 9
2. Hukuk Kuralları 11
a. Hukukun Tanımı 11
b. Hukuk Kurallarını Diğer Sosyal Düzen Kurallarından Ayıran Temel Özellik: Yaptırıma Bağlanmış Olma 12
ba. Yaptırım Kavramı 12
bb. Yaptırım Türleri 13
bba. Ceza 13
bbb. Hükümsüzlük 14
bbc. Tazminat 16
bbd. Cebri İcra (Zorla Yerine Getirme) 21
c. Hukuk Kurallarının Özellikleri 22
ca. Hukuk Kurallarının Toplum Yaşamının Zorunlu Sonucu Olması 22
cb. Hukuk Kurallarının Soyut, Genel, Sürekli ve Objektif Nitelik Taşıması 22
cc. Hukuk Kurallarının Dışa Vurulmuş Fiil ve İlişkileri Düzenleme Altına Alması 23
cd. Hukuk Kurallarının Hukuki Olgu ve Hukuki Sonuç Olmak Üzere İki Kısımdan Oluşması 23
ce. Hukuk Kurallarının Bağlayıcı ve Zorlayıcı Olması 24
d. Hukukun Amaçları 25
da. Sosyal Düzeni Sağlamak 25
db. Hukuki Güvenliği ve Barışı Sağlamak 25
dc. Özgürlükleri Sağlamak 26
dd. Adaleti Sağlamak 26
dda. Denkleştirici Adalet (Eşitlik) 28
ddb. Dağıtıcı (Paylaştırıcı) Adalet 28
ddc. Hakkaniyet 29
ddd. Sosyal Adalet 30
C. Hukukun Çeşitli Anlamları 30
1. Mevzû Hukuk 31
2. Pozitif Hukuk 31
3. Tabii (Doğal) Hukuk 31
4. Tarihi Hukuk 32
5. Objektif Hukuk–Sübjektif Hukuk 33
D. Başlıca Hukuk Sistemleri 33
1. Kara Avrupası Hukuk Sistemi (Roma–Germen Hukuk Sistemi) 33
2. Anglo–Sakson Hukuk Sistemi 34
3. İslam Hukuku Sistemi 36
4. Sosyalist Hukuk Sistemi 37
E. Hukuka İlişkin Temel Ayrımlar 37
1. İç Hukuk–Uluslararası Hukuk 37
2. Maddi Hukuk–Yargılama (Usul) Hukuku (Şekli Hukuk) 37
3. Maddi Hukuk–Yürürlük Hukuku 38
4. Özel Hukuk–Kamu Hukuku 39
a. Genel Olarak 39
b. Özel Hukuk Dalları 43
ba. Medeni Hukuk 43
bb. Borçlar Hukuku 43
bc. Ticaret Hukuku 43
bd. Devletler Özel Hukuku 48
c. Kamu Hukuku Dalları 51
ca. Anayasa Hukuku 51
cb. İdare Hukuku 56
cc. Ceza Hukuku ve Ceza Usul Hukuku 56
cca. Ceza Hukuku 56
ccb. Ceza Usul Hukuku 58
cd. Medeni Usul Hukuku 60
ce. İcra ve İflas Hukuku 62
cf. Genel Kamu Hukuku 63
cg. Devletler Genel Hukuku 64
ch. Vergi Hukuku 65
d. Karma Hukuk Dalları 66
da. Fikrî ve Sınai Haklar Hukuku 66
db. İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku 67
dba. İş Hukuku 67
dbb. Sosyal Güvenlik Hukuku 69
dc. Rekabet Hukuku 71
dd. Tüketici Hukuku 72
§ II. MEDENİ HUKUK KAVRAMI 75
A. Medeni Hukukun Anlamı 75
B. Medeni Hukukun Temel Kapsamı 76
1. Genel Olarak 76
2. TMK’nin Başlangıç Bölümü 77
3. Medeni Hukukun Alt Dalları 77
a. Kişiler Hukuku 77
b. Aile Hukuku 81
c. Miras Hukuku 86
d. Eşya Hukuku 90
e. Borçlar Hukuku 97
C. TMK ve TBK’nin Bütünlüğü ve Genel Nitelikli Hükümlerinin Özel Hukuk İlişkilerine Uygulanması (TMK m. 5) 102
1. Genel Olarak 102
2. TMK m. 5 Hükmüne Dayalı Uygulama Şartları 104
a. Bir Özel Hukuk İlişkisinin Mevcut Olması 104
b. Özel Hukuk İlişkisine İlişkin Özel Nitelikli Bir Düzenlemenin Bulunmaması 104
c. Genel Nitelikli Hükmün Uygulanacağı Somut Olayın Yapısına Uygun Olması 105
İkinci Bölüm
MEDENİ HUKUKUN KAYNAKLARI VE UYGULANMASI
§ III. MEDENİ HUKUKUN KAYNAKLARI 109
A. Genel Olarak 109
B. Kaynak Kavramının Anlamı 112
1. Yaratıcı Kaynaklar 112
2. Yürürlük Kaynakları 112
3. Bilgi Kaynakları 113
C. Medeni Hukukun Yürürlük (Asıl) Kaynakları 113
1. Normlar Hiyerarşisine Göre Yazılı (Şekli) Kaynaklar (Mevzuat) 113
a. Anayasa 113
b. Aynı Sırada Olan Yazılı Kaynaklar 116
ba. Kanun 116
bb. Kanun Hükmünde Kararname 117
bc. Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi 118
bd. TBMM İçtüzüğü 120
be. İçtihadı Birleştirme Kararları 120
bf. Uluslararası Andlaşmalar 121
c. Tüzükler 122
d. Yönetmelikler 122
e. Yönetmelik Statüsündeki Genel Düzenleyici İşlemler 123
2. Yazılı Olmayan Kaynaklar (Örf ve Âdet Hukuku) 123
3. Hâkim Tarafından Yaratılan Hukuk 124
D. Medeni Hukukun Yardımcı (İkincil) Kaynakları 124
1. Genel Olarak 124
2. Yargı Kararları (İçtihatlar) 125
3. Bilimsel Görüşler (Öğreti–Doktrin) 130
§ IV. MEDENİ HUKUKUN UYGULANMASI 131
A. Genel Olarak 131
B. Kanunların Yer ve Zaman Bakımından Uygulanması 133
1. Kanunların Yer Bakımından Uygulanması 133
2. Kanunların Zaman Bakımından Uygulanması 134
a. Kanunların Yürürlüğe Girmesinden Sonra Ortaya Çıkan Olaylar Bakımından Uygulanması (Kanunların Geriye Yürümemesi İlkesi) 134
b. İstisna: Kanunların Geriye Yürümesi 138
c. Kanunların Yürürlükten Kalkması 142
ca. Açık Kaldırma 142
cb. Örtülü Kaldırma ve Kanunlar Çatışması 143
C. Kanunların Sözü ve Özüyle Uygulanması 145
1. Kanunların Sözüyle Uygulanması 145
a. Genel Olarak 145
b. Kanun Hükümlerinin Düz ve Zıt Anlamı ile Uygulanması 147
2. Kanunun Özüyle Uygulanması (Kanun Hükümlerinin Yorumlanması) 150
a. Yorum Kavramı 150
b. Yorum Türleri 152
ba. Yorum ile Varılan Anlama Göre Yorum Türleri (Açıklayıcı, Genişletici ve Daraltıcı Yorum) 152
bb. Yorumu Gerçekleştiren Makama Göre Yorum Türleri (Yasama Yorumu, Yargısal Yorum ve Bilimsel Yorum) 156
c. Yorum Yöntemleri 157
ca. Söze Göre (Sözel–Lâfzi) Yorum 157
cb. Amaca Göre Yorum (Gaî–Teleolojik Yorum) 158
3. Yorumda Başvurulacak Mantık Araçları 160
a. Örnekseme (Kıyas) 160
b. Öncelik (Evleviyet–Hayli Hayli Uygulama) 162
c. Zıt Anlamdan Sonuç Çıkarma (Mefhum–u Muhâlif) 163
D. Kanunların Nitelik Bakımından Uygulanması 163
1. Emredici Hukuk Kuralları 164
a. Mutlak Emredici Hukuk Kuralları 164
b. Nisbî Emredici Hukuk Kuralları 167
2. Yedek Hukuk Kuralları 169
a. Genel Olarak 169
b. Tamamlayıcı Hukuk Kuralları 169
c. Yorumlayıcı Hukuk Kuralları 171
3. Tanımlayıcı Hukuk Kuralları 173
E. Medeni Hukukun Uygulanmasında Hâkimin Takdir Yetkisi 174
1. Genel Olarak 174
2. Takdir Yetkisinin Kullanılmasının Şartları 175
3. Takdir Yetkisinin Kullanılmasında Yöntem 179
F. Kanunda Uygulanabilir Nitelikte Bir Hükmün Bulunmaması ve Kanun Boşluğunun Doldurulmasında Örf ve Âdet Hukukunun Uygulanması 183
1. Kanunda Uygulanabilir Nitelikte Bir Hükmün Bulunmaması 183
a. Boşluk Kavramı 183
b. Boşluk Olarak Nitelendirilmeyen Durumlar 185
ba. Hukuk Dışı Alan 185
bb. Bilerek (Kasıtlı) Susma 185
c. Boşluk Türleri 188
ca. Hüküm İçi (Kural İçi) Boşluklar 188
cb. Kanun Boşlukları (Kural Dışı Boşluklar) 189
cba. Bilinçli Boşluklar–Bilinçsiz Boşluklar 189
cbb. Açık Boşluklar–Örtülü Boşluklar 191
cbc. Gerçek Boşluklar–Gerçek Olmayan Boşluklar 195
2. Kanun Boşluğunun Doldurulmasında Örf ve Âdet Hukukunun Uygulanması 196
a. Genel Olarak 196
b. Örf ve Âdet Hukuku Kavramı ve Örf ve Âdet Hukukunun Fonksiyonları 197
c. Örf ve Âdet Hukukunun Doğması İçin Gereken Şartlar 200
ca. Sürekli Uygulanma (Maddi Unsur) 201
cb. Genel İnanış (Manevi Unsur) 201
cc. Devlet Desteği (Hukuki Unsur) 201
G. Hukuk Boşluğu ve Hâkimin Hukuk Yaratması 202
1. Genel Olarak 202
2. Hâkimin Hukuk Yaratmasının Şartları 203
3. Hâkimin Hukuk Yaratmasında Yöntem 204
4. Hâkim Tarafından Yaratılan Hukukun Nitelikleri 208
Üçüncü Bölüm
MEDENİ HUKUKUN TEMEL KAVRAMLARI
§ V. HAK 211
A. Hak Kavramı ile Hakkın Sahibi ve Konusu 211
1. Hak Kavramı 211
2. Hakkın Sahibi 212
3. Hakkın Konusu 214
B. Hakların Çeşitleri 215
1. Dayandığı Hukuk Alanına Göre Haklar (Özel Hukuk ve Kamu Hukuku Hakları) 215
2. Para ile Ölçülebilen Değeri Bulunup Bulunmamasına (Konusuna) Göre Haklar 218
a. Para ile Ölçülebilen Değeri Bulunan Haklar (Malvarlığı Hakları) 218
aa. Alacak Hakkı 218
aaa. Kavram 218
aab. Alacak Hakkının Nisbîliği İlkesi ve İstisnaları 220
aaba. Alacak Hakkının Nisbîliği İlkesi 220
aabb. Alacak Hakkının Nisbîliği İlkesinin İstisnaları 222
ab. Aynî Haklar 223
aba. Genel Olarak 223
abb. Mülkiyet Hakkı 224
abba. Genel Olarak 224
abbb. Bireysel Mülkiyet 226
abbc. Birlikte Mülkiyet 226
abbca. Paylı Mülkiyet 226
abbcb. Elbirliği Mülkiyeti 228
abc. Sınırlı Aynî Haklar 229
abca. İrtifak Hakları 230
abcaa. İrtifak Hakkı Kavramı 230
abcab. İrtifak Haklarının Çeşitleri 231
a1. Yararlanmanın Kapsamına Göre İrtifak Hakları 231
aa1. Tam Yararlanma Yetkisi Sağlayan İrtifak Hakkı–İntifa Hakkı 231
aa2. Sınırlı Yararlanma Yetkisi Sağlayan İrtifak Hakları 233
a2. Yararlanmanın Türüne Göre İrtifak Hakları 235
a3. Hak Sahibinin Belirlenmesine Göre İrtifak Hakları 236
abcb. Rehin Hakları 238
abcba. Genel Olarak 238
abcbb. Taşınır Rehni 239
a1. Taşınır Rehninde Kural: Teslime Bağlı Taşınır Rehni 240
a2. Teslime Bağlı Olmayan Taşınır Rehni: Hayvan Rehni, Ticari İşletme Rehni ve Taşıt Rehni 240
a3. Hapis Hakkı 243
abcbc. Taşınmaz Rehni 244
abcc. Taşınmaz Yükü 246
ac. Maddi Değeri Olan Yenilik Doğuran Haklar 247
ad. Maddi Değeri Olan Fikrî Haklar 247
b. Değeri Para ile Ölçülemeyen Haklar (Şahısvarlığı Hakları) 248
3. İleri Sürülebileceği Çevre Bakımından Haklar: Mutlak Haklar–Nisbî Haklar 250
a. Mutlak Haklar 251
b. Nisbî Haklar 252
ba. Alelade Nisbî Haklar 254
bb. Etkisi Kuvvetlendirilmiş Nisbî Haklar 255
4. Kullanılmasının Etkisi Bakımından Haklar 258
a. Alelade Haklar 258
b. Yenilik Doğuran Haklar 259
ba. Kavram 259
bb. Yenilik Doğuran Hakların Çeşitleri 260
bba. Kurucu Yenilik Doğuran Haklar 260
bbb. Değiştirici Yenilik Doğuran Haklar 264
bbc. Bozucu Yenilik Doğuran Haklar 264
bc. Yenilik Doğuran Hakların Ortak Özellikleri 265
bca. Şarta Bağlanamama 265
bcb. Zamanaşımına Değil Hak Düşürücü Süreye Tabi Olma 265
bcc. Kullanılmakla Sona Erme 266
bcd. Geri Dönülememe 267
5. Kullanma Yetkisine Göre Haklar: Şahsen Kullanılması Zorunlu Haklar–Başkası Tarafından Kullanılabilen Haklar 267
a. Şahsen Kullanılması Zorunlu Haklar (Kişiye Sıkı Sıkıya Bağlı Haklar) 267
b. Başkası Tarafından Kullanılabilen Haklar (Kişiye Bağlı Olmayan Haklar) 269
6. Bağımsız Haklar–Bağlı Haklar 269
a. Bağımsız Haklar 269
b. Bağlı Haklar 270
C. Hakların Kazanılış Tarzı 271
1. Aslen Kazanım 271
2. Devren Kazanım 272
3. Tesisen Kazanım 273
D. Hakların Kaybediliş Tarzı 274
E. Zamanın Geçmesine Bağlanan Hukuki Sonuçlar 275
§ VI. HUKUKİ İŞLEM 279
A. Hukuki Olay 279
B. Hukuki Fiil 282
1. Genel Olarak 282
2. Hukuka Uygun Fiiller 282
3. Hukuka Aykırı Fiiller 285
C. Hukuki İşlem 287
1. Hukuki İşlemin Tanımı ve Kurucu Unsurları 287
a. Hukuki İşlemin Tanımı 287
b. Hukuki İşlemin Kurucu Unsurları 287
ba. İrade Beyanı 288
baa. Kavram 288
bab. Açık ve Örtülü İrade Beyanı 288
bac. Varması Gerekli ve Varması Gerekli Olmayan İrade Beyanı 290
bb. Hukuk Düzeninin İrade Beyanının Yöneldiği Sonucu Tanıması 291
2. Hukuki İşlemin Çeşitleri 292
a. Gerekli İrade Açıklamasının Sayısı Bakımından Hukuki İşlemler 292
aa. Tek Taraflı Hukuki İşlemler 292
ab. İki Taraflı Hukuki İşlemler (Sözleşmeler) 293
aba. Kavram 293
abb. Borç Yüklenen Taraf Sayısına Göre Sözleşmeler 294
abba. Tek Tarafa Borç Yükleyen Sözleşmeler 294
abbb. İki Tarafa Borç Yükleyen Sözleşmeler 294
ac. Çok Taraflı Hukuki İşlemler (Kararlar) 296
b. Malvarlığına Etkisi Bakımından Hukuki İşlemler 297
ba. Borçlandırıcı işlemler 297
bb. Tasarruf İşlemleri 298
bc. Kazandırıcı işlemler 299
bca. Kavram 299
bcb. Kazandırmanın Hukuki Sebebi 302
bcba. İfa Sebebi 302
bcbb. Alacak Sebebi 302
bcbc. Bağışlama Sebebi 302
c. Sonuçlarını Doğurdukları An Bakımından Hukuki İşlemler 303
ca. Sağlararası Hukuki İşlemler 303
cb. Ölüme Bağlı Hukuki İşlemler 303
d. Sebebe Bağlı Olup Olmaması Bakımından Hukuki İşlemler 304
D. Hukuki İşlemlerin Hükümsüzlüğü (Hukuki İşlemin Geçersizlik Hâlleri) 305
1. Genel Olarak 305
2. Yokluk 307
3. Kesin Hükümsüzlük 309
a. Tam Kesin Hükümsüzlük 310
aa. Sebepleri 310
aaa. Ayırt Etme Gücünün Bulunmaması 310
aab. Emredici Hukuk Kurallarına Aykırılık 312
aac. Ahlaka Aykırılık 312
aad. Kamu Düzenine Aykırılık 314
aae. Kişilik Hakkına Aykırılık 314
aaf. Başlangıçtaki İmkânsızlık 315
aag. Muvazaa 317
aaga. Kavram 317
aagb. Çeşitleri 317
aagba. Mutlak Muvazaa 317
aagbb. Nisbî Muvazaa 318
aagc. Muvazaalı İşlemin Hükmü 319
aah. Şekle Aykırılık 320
aaha. Şekil Kavramı 320
aahb. Geçerlilik Şekli 321
aahc. Şekle Aykırılığın Hükmü 322
ab. Sonuçları 323
ac. Kesin Hükümsüz İşlemin Ayakta Tutulması 323
ad. Evlenmenin Mutlak Butlanı ile Farklılıkları 326
ae. Yokluk Yaptırımı ile Farklılıkları 328
b. Kısmi Kesin Hükümsüzlük 328
4. İptal Edilebilirlik 330
a. Genel Olarak 330
b. Düzelebilir Hükümsüzlük 332
ba. Kavram 332
bb. Düzelebilir Hükümsüzlük Hâlleri 333
bba. Yanılma (Hata) 333
bbb. Aldatma (Hile) 336
bbc. Korkutma (İkrah) 338
c. Bozulabilir Geçerlilik (Aşırı Yararlanma–Gabin) 340
5. Askıda Hükümsüzlük (Eksiklik) 343
6. Nisbî (Sınırlı) Etkisizlik 345
Dördüncü Bölüm
HAKLARIN KAZANILMASI VE HUKUKİ SONUÇLARIN DOĞMASINDA İYİNİYETİN KORUNMASI İLKESİ
§ VII. İYİNİYETİN KORUNMASI İLKESİ 347
A. Genel Olarak 347
B. İyiniyet Kavramı 348
C. İyiniyetin Korunmasının Sebepleri 351
D. İyiniyetin Korunmasının Şartları 353
1. Hakkın Kazanılması veya Hukuki Sonucun Doğması İçin Gerekli Şartlarda Eksiklik Bulunması 353
2. Kanunda İyiniyetin Varlığına Sonuç Bağlanmış Olması 354
E. İyiniyetin Unsurları 356
1. Hukuki Eksikliğin Bilinmemesi 357
2. Hukuki Eksikliğe İlişkin Bilgisizliğin Mazur Görülebilir Nitelikte Olması (Gerekli Özenin Gösterilmesi Hâlinde Dahi Eksikliğin Bilinebilecek Durumda Olmaması) 359
F. İyiniyetin Aranacağı Kişi ve İyiniyetin Aranacağı An 362
1. İyiniyetin Aranacağı Kişi 362
a. Temsil Durumunda 362
b. Tüzel Kişilerde 363
c. Tüzel Kişiliği Bulunmayan Kişi Topluluklarında 363
2. İyiniyetin Aranacağı An 364
G. İyiniyetin İspatı (İyiniyet Karinesi) 365
§ VIII. İYİNİYETİN KORUNMASININ HÜKÜM VE SONUÇLARI 367
A. Genel Olarak 367
B. Eşya Hukukunda Aynî Hakların Kazanılması Bakımından İyiniyetin Hüküm ve Sonuçları 368
1. Taşınır Eşya Üzerinde Aynî Hakların Kazanılması Bakımından İyiniyetin İşlevi 369
a. Genel Olarak 369
b. Sahibinin Elinden Rızası ile Çıkan Taşınır Eşya Bakımından (Taşınır Eşya Üzerinde İyiniyetle Emin Sıfatıyla Zilyetten Aynî Hak Kazanılması) 370
c. Sahibinin Elinden Rızası Dışında Çıkan Taşınır Eşya Bakımından 372
ca. İyiniyetin Her Türlü Taşınır Eşya Bakımından Geçerli Olan Etkisi (TMK m. 989/1) 373
cb. İyiniyetin Açık Artırma, Pazar ve Benzeri Yerlerde Satılan Taşınır Eşya Bakımından Geçerli Olan Etkisi (TMK m. 989/2) 374
cc. İyiniyetin Para ve Hâmiline Yazılı Senetler Bakımından Geçerli Olan Etkisi (TMK m. 990) 376
d. Taşınır Eşya Üzerinde Zamanaşımı Yoluyla Mülkiyet Hakkının Kazanılması Bakımından (TMK m. 777) 378
e. Taşınır Eşya Üzerinde Aynî Hak Kazanılması Bakımından İyiniyetin Hüküm ve Sonuçlarının Örneklendirilmesi 379
2. Taşınmaz Eşya Üzerinde Aynî Hak Kazanılması Bakımından İyiniyetin İşlevi 381
a. Taşınmaz Eşya Üzerinde Tapu Sicilindeki Kayda Güvene Dayalı Olarak İyiniyetle Aynî Hak Kazanılması Bakımından (TMK m. 1023) 381
aa. Şartları 381
ab. Uygulama Örnekleri 389
b. Taşınmaz Eşya Üzerinde Zamanaşımı Yoluyla Mülkiyet Hakkının Kazanılması Bakımından (TMK m. 712) 391
C. Aile Hukukunda İyiniyetin Hüküm ve Sonuçları 393
D. Alacağın Devrinde İyiniyetin Hüküm ve Sonuçları 394
E. Miras Hukukunda İyiniyetin Hüküm ve Sonuçları 395
Beşinci Bölüm
HAKLARIN KULLANILMASI VE BORÇLARIN İFASINDA
DÜRÜSTLÜK KURALI İLE HAKKIN KÖTÜYE KULLANILMASI YASAĞI
§ IX. DÜRÜSTLÜK KURALI 397
A. Dürüstlük Kuralının Anlamı ve Dürüstlük Kuralına Esas Ölçü 397
1. Dürüstlük Kuralının Anlamı 397
2. Dürüstlük Kuralına Esas Ölçü 399
B. Dürüstlük Kuralı ile Hakkın Kötüye Kullanılması ve İyiniyetin Korunması İlkesi Arasındaki İlişki ve Farklılıklar 402
1. Dürüstlük Kuralı ile Hakkın Kötüye Kullanılması 402
2. Dürüstlük Kuralı ile İyiniyetin Korunması İlkesi 404
C. Dürüstlük Kuralının Temel Özellikleri 407
D. Dürüstlük Kuralının İşlevleri 409
1. Hakların Kullanılmasında ve Borçların İfasında İşlevi 409
2. Kanun Hükümlerinin Yorumlanmasında İşlevi 411
3. Hukuki İşlemler ve Özellikle Sözleşmelerde İşlevi 414
4. Sözleşme Görüşmelerinde Kusurlu Davranıştan Sorumluluk (Culpa in Contrahendo Sorumluluğu) Bakımından İşlevi 422
5. Kanuna Karşı Hilenin Önlenmesi Bakımından İşlevi 429
§ X. HAKKIN KÖTÜYE KULLANILMASI YASAĞI 431
A. Hakkın Kötüye Kullanılması Kavramı ve Uygulama Örnekleri 431
1. Hakkın Kötüye Kullanılması Kavramı 431
2. Uygulama Örnekleri 435
B. Hakkın Kötüye Kullanılmasının Unsurları 438
1. Bir Hakkın Varlığı 439
2. Hakkın Açıkça Dürüstlük Kuralına Aykırı Biçimde Kullanılması 439
3. Hakkın Kötüye Kullanılmasından Başkasının Zarar Görmesi veya Zarar Görme Tehlikesi ile Karşı Karşıya Kalması 440
C. Hakkın Kötüye Kullanılmasının Önemli Bazı Görünümleri 441
1. Hakkın Kullanımında Meşru Bir Menfaatin Bulunmaması 442
2. Hakkın Kullanılmasının Sağlayacağı Menfaat ile Başkasına Verilecek Zarar Arasında Aşırı Orantısızlık Bulunması 443
3. Uyandırılan Güvene Aykırı/Çelişkili Davranışta Bulunulması 444
4. Şekle Aykırılığın İleri Sürülmesinin Hakkın Kötüye Kullanılması Teşkil Etmesi 449
5. Kendi Ahlaka Aykırı Davranışına Dayalı Olarak Hakkın Kullanılması 451
D. Hakkın Kötüye Kullanılmasının Sonuçları 453
Altıncı Bölüm
HAKLARIN KORUNMASI VE İSPAT YÜKÜ
§ XI. HAKLARIN KORUNMASI 457
A. Genel Olarak 457
B. Hakların Hak Sahibi Tarafından Korunması 458
1. Haklı Savunma (Meşru Müdafaa) 458
2. Zorunluluk (Iztırar) Hâli 461
3. Kendi Hakkını Korumak İçin Kuvvet Kullanma 463
C. HAKLARIN DEVLET TARAFINDAN KORUNMASI 465
1. Genel Olarak 465
2. Talep ve Dava Hakları 465
a. Talep Hakkı 465
b. Dava Hakkı 467
3. Dava Çeşitleri 468
a. Genel Olarak 468
b. Eda Davası 468
c. Tespit Davası 470
d. Yenilik Doğuran Dava 471
4. Davaya Karşı Savunma Yolları 473
a. Genel Olarak 473
b. İtiraz 474
c. Def’i 475
5. Cebri İcra 477
§ XII. İSPAT YÜKÜ 479
A. İspat ve İspat Yükü Kavramları 479
B. İspat Yükünün Dağılımı 481
1. Kural 481
2. İstisnalar 482
a. İkrar Edilen Olgular 482
b. Hayatın Normal Akışına Uyan Olgular 484
c. Herkesçe Bilinen Olgular (Maruf ve Meşhur Vakıalar) 484
d. Kanun Hükümleri ile İspat Yükünün Özel Olarak Düzenlendiği Hâller 485
e. Kanuni Karine veya Faraziyeye Dayanılması 486
ea. Karine 486
eaa. Kanundan Doğan Karineler (Kanuni Karineler) 486
eab. Fiili Karineler 489
eb. Kanuni Faraziye 491
C. Resmî Sicil ve Senetlerin İspat Gücü 492
1. Genel Olarak 492
2. Resmî Sicil Kavramı 492
3. Senet Kavramı ve Senedin Çeşitleri 493
a. Senet Kavramı 493
b. Senedin Çeşitleri 495
ba. Adi Senetler 495
bb. Resmî Senetler 496
Ek: Test Soruları 499
Kaynakça 527
Kavram Dizini 537