Hukukun Üstünlüğü Kavramının Felsefi Temelleri

Siyasi iktidarın hukuk aracılığıyla sınırlandırılması olarak tanımlanabilecek hukukun üstünlüğü kavramının derinliği düşünce hareketlerinin tarihsel eksende incelenmesiyle tespit edilebilecektir. Düşünsel temelleri ve vurgusu değişikliğe uğrasa da hukukun üstünlüğü varlığını sürdürmüştür. Liberal öğretinin karşısında konumlanan düşünce hareketleri ve çağdaş hukuk düşüncesi içinden yükselen eleştiriler, kavramın dönüşümüne katkıda bulunmuştur. Söz konusu çalışma, bireyin iktidar karşısındaki konumunu güçlendirmek için başvurulan kavramın dayandığı düşünsel kaynakların izini sürmeyi amaçlamaktadır.(ARKA KAPAKTAN)

İÇİNDEKİLER

GİRİŞ
BİRİNCİ BÖLÜM
HUKUKUN ÜSTÜNLÜĞÜ KAVRAMININ İNŞA SÜRECİ
I. KLASİK DÖNEM VE YASALARIN ÜSTÜNLÜĞÜ
A. Antik Dönem ve Yasaların Üstünlüğü
1. Kavramın Antik Yunan'daki Temelleri
2. Kavramın Roma'daki Temelleri
B. Orta Çağ ve Hukukun Üstünlüğü
1. Thomas Aquinas ve Hukukun Üstünlüğü
2. Örfi Hukukun Üstünlüğü Kavramı
3. Orta Çağ'da Siyasi İktidarı Sınırlama ve Hukuku Sistemleştirme Çabaları
II. MODERN DÖNEM VE HUKUKUN ÜSTÜNLÜĞÜ
A. Liberal Hukuk Devletinin Hazırlık Aşaması
1. Hobbes ve Hukukun Üstünlüğü
2. Grotius ve Hukukun Üstünlüğü
3. Locke ve Hukukun Üstünlüğü
4. Montesquieu ve Hukukun Üstünlüğü
B. Liberal Hukuk Devletinin Doğuşu
1. Kant ve Hukukun Üstünlüğü
2. Bentham ve Hukukun Üstünlüğü
3. Weber ve Hukukun Üstünlüğü
C. Hukuk Devleti
1. İngiltere Modeli: Rule Of Law
2. Almanya Modeli: Rechtsstaat
3. Fransa Modeli : Etat de droit

İKİNCİ BÖLÜM
BİR MESELE OLARAK HUKUKUN ÜSTÜNLÜĞÜ
I. HUKUKUN ÜSTÜNLÜĞÜ KAVRAMININ DÖNÜŞÜMÜ
A. Hukuk Devletine Biçimsel ve Maddi Yaklaşımlar
1. Biçimsel Hukuk Devleti
2. Maddi Hukuk Devleti
B. Çağdaş Hukuk Düşüncesi ve Hukukun Üstünlüğü
1. Radbruch ve Hukukun Üstünlüğü
2. Fuller ve Hukukun Üstünlüğü
3. Hayek ve Hukukun Üstünlüğü
4. Rawls ve Hukukun Üstünlüğü
5. Nozick ve Hukukun Üstünlüğü
6. Dworkin ve Hukukun Üstünlüğü
II. HUKUKUN ÜSTÜNLÜĞÜNE YÖNELİK ELEŞTİRİLER
A. Hukukun Üstünlüğünü Reddeden Yaklaşımlar
1. Marksist Öğreti ve Hukukun Üstünlüğü
2. Faşist Öğreti ve Hukukun Üstünlüğü
B. Hukukun Üstünlüğüne Kuşkulu Yaklaşımlar
1. Kelsen ve Hukukun Üstünlüğü
2. Hart ve Hukukun Üstünlüğü
3. Raz ve Hukukun Üstünlüğü
C. Hukukun Belirsizliği ve Hukukun Üstünlüğü
1. Realist Hukuk Teorisi ve Hukukun Üstünlüğü
2. Feminist Hukuk Teorisi ve Hukukun Üstünlüğü
D. Hukukun Üstünlüğü ve Demokrasi
SONUÇ

KAYNAKÇA