Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları Bakımından OECD'nin Tahkim Önerisi ve Türkiye Açısından Değerlendirilmesi

Devletler, yirminci yüzyıl itibari ile hızla gelişen uluslararası ticaretin beraberinde getirdiği çifte vergilendirme sorununun önüne geçebilmek için çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmaları yapmaktadırlar. Bazı uluslararası örgütler, bu türden anlaşmaların yeknesaklaştırılması amacı ile çalışmalar yapmakta olup bu çalışmaların en yaygın kullanılanı OECD Model Anlaşma metnidir. Ne var ki, çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmalarına esas alınan Model Anlaşmanın uygulanması ve yorumlanması her zaman sorunsuz gerçekleşmemektedir. Karşılıklı Anlaşma Usulünün barındırdığı eksikliklerin giderilmesi ve ihtilaflarda nihai ve bağlayıcı çözümler geliştirilmesi amacı ile tahkim kurumu 2008 yılı itibari ile OECD Model Anlaşmasında yerini almıştır. Ancak Türkiye'nin de içerisinde bulunduğu birçok devlet egemenlik hassasiyetlerinden dolayı tahkim maddesine akdettikleri çifte vergilendirmenin önlenmesi anlaşmalarda yer verme konusunda hassasiyet göstermektedir. Bu çalışmada, OECD Model Anlaşmasında yer alan tahkim önerisi, söz konusu egemenlik kaygıları ve Türk Hukuku açısından değerlendirme yapılmaktadır.(ARKA KAPAKTAN)

İÇİNDEKİLER

GİRİŞ
1. BÖLÜM
ULUSLARARASI ÇİFTE VERGİLENDİRME İLE İLGİLİ GENEL AÇIKLAMALAR
1. ULUSLARARASI ÇİFTE VERGİLENDİRME KAVRAMI
1.1. Genel Olarak Çifte Vergilendirme Sorunu ve Önemi
1.2. Çifte Vergilendirme Kavramı ve Benzer Kavramlardan Ayırt Edilmesi
1.2.1. Çifte Vergilendirme Kavramı
1.2.2. Uluslararası Çifte Vergilendirmenin Unsurları
1.2.3. Uluslararası Hukuksal Çifte Vergilendirme Türleri
1.3. Uluslararası Çifte Vergilendirme Anlaşması Modelleri
1.3.1. OECD Modeli
1.3.2. Birleşmiş Milletler Modeli
1.3.3. Türk Modeli

2. BÖLÜM
TAHKİM
2. TAHKİM KURUMU
2.1. Tahkim Kavramı ve Tarihsel Gelişimi
2.1.1. Tahkimin Uluslararası Hukukta Gelişimi
2.1.2. Tahkim Kavramına Genel Bakış
2.1.3. Tahkimin Yakın Kavramlardan Ayırt Edilmesi
2.2. Tahkim Türleri Ve Kurumları
2.2.1. Tahkim Türleri
2.3. Türk Hukukunda Tahkimin Yeri
2.3.1. Özel Hukukta Tahkim
2.3.2. Türk Vergi Hukukunda Tahkim

3. BÖLÜM
ÇİFTE VERGİLENDİRMEYİ ÖNLEME ANLAŞMALARINDA OECD MODELİ VE TAHKİM ÖNERİSİ
3.1. Çifte Vergilendirmeyi Önleme Amaçlı OECD Çalışmaları
3.1.1. Gelir ve Servet Vergilerinde Vergi Anlaşması Modeli (Model Tax Convention on Income and on Capital: MTC)
3.1.2. MEMAP (Manual on Effective Mutual Agreement Procedures - Etkili Karşılıklı Anlaşma Usulü Rehberi)
3.1.3. MTC (Model Tax Convention on Income and on Capital Gelir ve Servet Vergilerinde Vergi Anlaşması Modeli) Madde 25 Hükmünde Yer Alan (MAP - Mutual Agreement Procedure) Karşılıklı Anlaşma Usulü
3.2. OECD'nin Tahkim Önerisi
3.2.1. Uluslararası Çifte Vergilendirme Anlaşmalarında Tahkime Duyulan İhtiyaç: GlaxoSmithKline Vakıası
3.2.2. Anlaşmada Yer Alan Tahkim Önerisinin Uygulanma Alanı ve Sınırları
3.2.3. Tahkim Sürecine Genel Yaklaşım
3.2.4. Örnek Tahkim Anlaşması Önerisi

4. BÖLÜM
OECD TAHKİM ÖNERİSİ KARŞISINDA TÜRKİYE'NİN DURUMU ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME
4.1. OECD Tahkim Önerisi Üzerine Türk Hukuku Bağlamında Bir Değerlendirme
4.1.1. Türkiye'nin Uyuşmazlıkların Çözüm Yolları Profili Çerçevesinde OECD Tahkim Önerisi Üzerine Bir Değerlendirme
4.1.2. OECD Tahkim Önerisi Üzerine Türk Hukukundaki İlgili Düzenlemeler ve İlkeler Işığında Bir Değerlendirme
4.2. OECD Tahkim Önerisi Üzerine Anayasa m.90 Bağlamında Bir Değerlendirme
SONUÇ ve ÖNERİ

KAYNAKLAR