Kamu Maliyesi Dersleri

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ    3
İÇİNDEKİLER    5
BİRİNCİ BÖLÜM    11
KAMU MÂLİYESİ NEDİR? NEYİ AMAÇLAR?    11
1.1.    İHTİYAÇLAR VE KAYNAKLAR    13
1.2.    MALİYE İLMİNİN KONUSU (KAMUSAL İHTİYAÇLAR
VE KAYNAKLAR)    15
1.3.    DEVLET VE KAMU SEKTÖRÜ KAVRAMLARI    16
1.4.    DEVLETİN EKONOMİDEKİ ROLÜ NE OLMALI?    19
1.5.     KAMU MALİYESİNİN İŞLEVLERİ    24
1.5.1.     Kaynak Dağılımında Etkinliğin Sağlanması    24
1.5.2.     Gelir Dağılımında Etkinliğin Sağlanması    25
1.5.3.    İktisadi İstikrarın Sağlanması    27
1.5.4.     5018 Sayılı Kanun’a Göre Kamu Maliyesinin İlkeleri    27
İKİNCİ BÖLÜM    29
KAMUSAL MALLAR VE HİZMETLER    29
2.1.     KAMUSAL MAL VE HİZMETLERİN NİTELİKLERİ    31
2.1.1.    Tam Kamusal Mal ve Hizmetler    31
2.1.2.    Yarı Kamusal Mal ve Hizmetler    32
2.1.3.    Özel Mal ve Hizmetler    34
2.1.4.    Erdemli Mal ve Hizmetler    34
2.1.5.    Küresel Mal ve Hizmetler    34
2.2.    DIŞ SALLIKLAR    35
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM    37
TÜRKİYE’DE KAMU KESİMİ    37
3.1.    GİRİŞ    39
3.2.     MERKEZİ YÖNETİM KURULUŞLARI    39
3.2.1.     Genel Bütçeli Kuruluşlar    39
3.2.2.     Özel Bütçeli Kuruluşlar    41
3.2.3.     Düzenleyici ve Denetleyici Kuruluşlar    43
3.2.4.     Merkezi Yönetim Kuruluşları Bütçe Rakamları    44
3.3.     SOSYAL GÜVENLİK KURULUŞLARI    45
3.4.     YEREL YÖNETİMLER (MAHALLİ İDARELER)    50
3.5.    KAMU İKTİSADİ TEŞEBBÜSLERİ    52
3.6.    DÖNER SERMAYELER    53
3.7.    FONLAR    54
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM    57
KAMU GİDERLERİ    57
4.1.    KAMU GİDERLERİ KAVRAMI    59
4.2.    KAMU GİDERLERİNİN SINIFLANDIRILMASI VE
TÜRKİYE’DE DURUM    59
4.2.1.     Kurumsal (İdari) Sınıflandırma    61
4.2.2.     Fonksiyonel Sınıflandırma    61
4.2.3.    Finansman Tipi Sınıflandırma    66
4.2.4.    Ekonomik Sınıflandırma    66
4.3.    KAMU GİDERLERİNİN ARTIŞI    69
BEŞİNCİ BÖLÜM    73
KAMU GELİRLERİ    73
5.1.    TANIM VE KAPSAM    75
5.1.1.    Vergiler    75
5.1.2.    Harçlar    76
5.1.3.    Resimler    78
5.1.4.    Şerefiyeler    78
5.1.5.    Parafiskal Gelirler    79
5.1.6.    Para ve Vergi Cezaları    84
5.1.7.    Mülk ve Teşebbüs Gelirleri    85
5.1.8.    Özelleştirme Gelirleri    85
5.1.9.    Diğer Kamu Gelirleri    87
5.1.10.     Türkiye’de Kamu Gelirlerinin Dağılımı    88
5.2.    BORÇLANMA    90
5.2.1.    Borçlanma Nedir?    90
5.2.2.    Borçlanma Nedenleri    92
5.2.3.    Borçlanma Çeşitleri    93
5.3.    KAMU GELİRLERİNİN AYRIMI    96
ALTINCI BÖLÜM    97
VERGİ TEORİSİ VE UYGULAMASI    97
6.1.    GENEL BİLGİ    99
6.2.     VERGİLENDİRMEYE İLİŞKİN TEMEL KAVRAMLAR    100
6.2.1.    Verginin Konusu    100
6.2.2.    Verginin Matrahı    101
6.2.3.    Vergi Tarifesi    102
6.2.4.    Vergiyi Doğuran Olay    103
6.2.5.    Vergi İdaresi    103
6.2.6.    Vergi Mükellefi    107
6.2.7.    Vergi Sorumlusu    108
6.2.8.    Vergi Muafiyeti ve İstisnası    110
6.3.    VERGİLENDİRME SÜRECİ    110
6.3.1.    Verginin Tarhı    110
6.3.2.    Verginin Tebliği    112
6.3.3.    Verginin Tahakkuku    113
6.3.4.    Verginin Tahsili    114
6.3.5.     Vergi Alacağını Sona Erdiren Diğer Durumlar    114
6.4.     VERGİ DÜZEYİNE İLİŞKİN KAVRAMLAR    117
6.4.1.    Vergi Yükü    117
6.4.2.    Vergi Kapasitesi    120
6.4.3.    Vergi Gayreti    120
6.4.4.    Vergi Baskısı    122
6.5.    VERGİ MALİYETİ    122
6.5.1.    Verginin Maliyeti Kavramı    123
6.5.2.    Primin Maliyeti Kavramı    124
6.5.3.     Kapsamı Açısından Vergilemenin Maliyeti    124
6.5.4.    İlgili Bulunduğu Taraflar Açısından Vergi veya Primin
Maliyeti    126
6.5.5.    Başlangıç, Geçici ve Düzenli Maliyetler    133
6.6.    VERGİ HARCAMALARI    133
6.7.    VERGİ EROZYONU    137
6.8.    ÇİFTE VERGİLENDİRME    144
6.9.    VERGİ REKABETİ    146
6.10.     VERGİ BİLİNCİ VE AHLAKI    147
YEDİNCİ BÖLÜM    153
VERGİLENDİME İLKELERİ    153
7.1.    TEMEL VERGİLEME İLKELERİ    155
7.1.1.    Genellik İlkesi    155
7.1.2.     Adalet ve Eşitlik İlkeleri    156
7.1.3.    Kanunilik İlkesi    157
7.1.4.    Belirlilik ve Açıklık İlkeleri    157
7.1.5.    Verimlilik ve İktisadilik İlkesi    158
7.1.6.    Diğer İlkeler    158
7.2.    YARARLANMA İLKESİ    158
7.3.    VERGİ ÖDEME GÜCÜ İLKESİ    159
7.3.1.    Konu ve Matrahın Seçimi    160
7.3.2.    En Az Geçim İndirimi    160
7.3.3.    Tarifelerden Yararlanma    163
7.3.4.     Ayırma İlkesinden Yararlanma    165
7.3.5.    Muafiyet ve istisnalar    165
SEKİZİNCİ BÖLÜM    167
VERGİLERİN AYRIMI VE YANSIMASI    167
8.1.     VERGİLERİN KONULARI BAKIMINDAN AYRIMI    169
8.1.1.     Gelir Üzerinden Alınan Vergiler    169
8.1.2.     Servet veya Servet Transferinden Alınan Vergiler    173
8.1.3.     Harcamalar Üzerinden Alınan Vergiler    174
8.2.    DOLAYLI-DOLAYSIZ VERGİ AYRIMI    178
8.3.    VERGİNİN YANSIMASI    180
8.3.1.     Kanuni ve Fiili Yansıma    181
8.3.2.     Sınırlı ve Sınırsız Yansıma    181
8.3.3.     Mutlak ve Diferansiyel Yansıma    181
8.3.4.     İleriye ve Geriye Doğru Yansıma    182
8.3.5.    Yansıma ve Fiyat Düzeyi    184
DOKUZUNCU BÖLÜM    187
ÖRNEK SEKTÖR İNCELEMESİ (SAĞLIK HİZMETLERİ VE FİNANSMANI)    187
9.1.    SAĞLIK SİSTEMLERİ    189
9.1.1.     Serbest Piyasa Tipi Sağlık Sistemleri    190
9.1.2.    Refah Yönelimli Tip Sağlık Sistemleri    190
9.1.3.     Kapsayıcı Tip Sağlık Sistemleri    191
9.1.4.     Sosyalist Tip Sağlık Sistemleri    192
9.2.    SAĞLIK HAKKI    192
9.3.     SAĞLIK HİZMETİ VE FİNANSMANI    194
9.3.1.     Sağlık Hizmetlerinin Niteliği    194
9.3.2.     Sağlık Hizmetlerinin Finansmanı    199
9.3.3.     Türkiye’de Sağlık Hizmetlerinin Finansmanı    202
9.3.4.    Türkiye’de Global Bütçe Uygulaması    206
9.4.     TÜRKİYE’DE GENEL SAĞLIK SİGORTASI SİSTEMİ    210
9.4.1.    Genel Sağlık Sigortasının Kapsamı    210
9.4.2.    Gelir Testi Uygulaması    212
9.4.3.    GSS Prim Oranları    215
9.4.4.    Sağlık Hizmetlerinden Yararlanma Şartları    217
9.4.5.    Finansmanı Sağlanan Sağlık Hizmetleri    217
9.4.6.    Finansmanı Sağlanmayan Sağlık Hizmetleri    219
9.4.7.    Katılım Payı    220
9.4.8.    İlave Ücret    226
9.5.    OECD ÜLKELERİNDE KARŞILAŞTIRMALI SAĞLIK
VERİLERİ    230