İçindekiler
Birinci Kısım
ANAYASA HUKUKUNUN
GENEL ESASLARI
Bölüm 1
ANAYASA HUKUKUNUN
BİLGİ KAYNAKLARI
I. Anayasalar
A. Türk Anayasaları
B. Yabancı Anayasalar
II. Anayasa Mahkemesi Kararları
III. Bilimsel Eserler
V. Internet Kaynakları
Bölüm 2
ANAYASA HUKUKU KAVRAMI
I. Terminoloji
Anayasa
Anayasa Hukuku
II. Anayasa Hukukunun Tanımı
III. Niçin Anayasa Hukuku Öğrenmemiz Gerekli
IV. Anayasa Hukukunun Kısımları
Bölüm 3
ANAYASA KAVRAMI
I. Anayasa Kavramının Tanımı
II. Anayasa Türleri
A. Yazılı Anayasa–Yazısız Anayasa Ayrımı
B. Yumuşak Anayasa-Katı Anayasa Ayrımı
III. Anayasacılık Hareketleri
Bölüm 4
KANUNLARIN ANAYASAYA UYGUNLUK DENETİMİ :
ANAYASA YARGISI
I. Genel Olarak
II. Anayasa Yargısı Modelleri
III. Anayasaya Uygunluk denetiminin Türleri
IV. Anayasaya Uygunluk Denetiminin Yolları
Bölüm 5
KURUCU İKTİDAR
I. Aslî Kurucu İktidar
A. Aslî Kurucu İktidarın Ortaya Çıkış Halleri
B. Aslî Kurucu İktidarın Sahibi
C. Aslî Kurucu İktidarın Özellikleri
D. Aslî Kurucu İktidarın Biçimleri: Anayasa Yapma Usûlleri
II. Tali Kurucu İktidar
A. Tali Kurucu İktidarın Özellikleri
C. Tali Kurucu İktidarın Sahibi
D. Tali Kurucu İktidarın Biçimleri: Anayasayı Değiştirme Usûlleri
Bölüm 6
DEVL ET KAVRAMI
I. Devletin Unsurları: Millet, Ülke, Egemenlik
A. İnsan Topluluğu: Millet
B. Devletin Toprak Unsuru: Ülke
C. Devletin İktidar Unsuru: Egemenlik
II. Devletin Kökeni Hakkında Teoriler
Sosyal Sözleşme Teorisi
Bölüm 7
DEVL ET ŞEKİLL ERİ I :
MONARŞİ VE CUMHURİYET
I. Monarşi
III. Cumhuriyet
X KISA ANAYASA HUKUKU
Bölüm 8
DEVL ET ŞEKİLL ERİ I I :
ÜNİTER DEVL ET-BİLEŞİK DEVL ET
I. Üniter Devlet
II. Bileşik Devlet
A. Devlet Birlikleri
B. Devlet Toplulukları
Bölüm 9
HÜKÛMET SİSTEML ERİ
Kuvvetler Ayrılığı Teorisi
Hükûmet Sistemlerinin Tasnifi
I. Kuvvetler Birliği Sistemleri
A. Yürütme Organında Birleşme
B. Yasama Organında Birleşme: Meclis Hükümeti
II. Kuvvetler Ayrılığı Sistemleri
A. Sert Kuvvetler Ayrılığı: Başkanlık Sistemi
Etkileşim Araçları
Yarı-Başkanlık Sistemi
B. Yumuşak Kuvvetler Ayrılığı: Parlâmenter Sistem
Bölüm 10
DEMOKRASİ
I. Demokrasi Teorileri
A. Normatif Demokrasi Teorisi
B. Ampirik Demokrasi Teorisi
II. Egemenliğin Kullanılması Bakımından Demokrasi Tipleri
A. Doğrudan demokrasi
B. Temsilî Demokrasi
C. Yarı-Doğrudan Demokrasi
Bölüm 11
SEÇİMLER
I. Oy Hakkı
A. Oy Hakkının Şartları
B. Oy Hakkının İlkeleri
II. Seçim Sistemleri
A. Çoğunluk Sistemi
B. Nispî Temsil Sistemi
Bölüm 12
TEMEL HAK VE HÜRRİYETLER
I. Kavramlar
II. Temel Hak ve Hürriyetlerin Sınıflandırılması: Jellinek’in Üçlüsü
III. Temel Hak ve Hürriyetlerin Sınırlanması
A. İç Koruma
B. Uluslararası Koruma
İkinci Kısım
TÜRK ANAYASA HUKUKU
Bölüm 13
OSMANLI ANAYASAL GELİŞMEL ERİ
I. Sened-i İttifak (1808
II. Tanzimat Fermanı (1839)
III. Islahat Fermanı (1856)
IV. Kanun-u Esasî: Birinci Meşrutiyet (1876
A. Temel İlkeler
B. Temel Hak ve Hürriyetler
C. Devletin Temel Organları
V. 1909 Kanun-u Esasî Değişiklikleri: İkinci Meşrutiyet
Bölüm 14
CUMHURİYET DÖNEMİ ANAYASAL GEL İŞMELERİ
I. 1921 Anayasası
II. 1924 Anayasası
III. 1961 Anayasası
A. Olaylar
B. 1961 Anayasasının Hükümleri
C. 1961 Anayasasının Uygulanması
IV. 1982 Anayasasının Hazırlanması
Bölüm 15
TEMEL İ LKELER
I. Cumhuriyetçilik İlkesi
II. Üniter Devlet ilkesi
III. İnsan Haklarına Saygılı Devlet İlkesi
IV. Atatürk Milliyetçiliğine Bağlı Devlet
V. Demokratik Devlet İlkesi
VI. Lâik Devlet ilkesi
A. Din Hürriyeti
B. Din ve Devlet işlerinin Ayrılığı
VII. Sosyal Devlet İlkesi
VIII. Hukuk Devleti
A. Hukuk Devletinin Genel Gerekleri
B. Hukuk Devletinin Özel Gerekleri
Bölüm 16
TEMEL HAK VE HÜRRİYETLER
I. 1982 Anayasasının Temel Hak ve Hürriyetler Sınıflandırması
II. Olağan Dönemlerde Temel Hak ve Hürriyetlerin Sınırlandırılması
Sistemi
III. Olağanüstü Hal Rejimlerinde Temel Hak ve Hürriyetlerin
Sınırlandırılması
Bölüm 17
YASAMA ORGANI
I. TBMM Üyelerinin Seçimi
A. Milletvekili Seçilme Yeterliliği
B. Seçimlerin Başlangıcı
C. Ara Seçimler
D. Seçimlerin Genel Yönetim ve Denetimi
E. Seçmen Olabilmenin Şartları (Seçme Yeterliliği)
F. Seçim İlkeleri
G. Seçim Çevreleri
H. Adaylık
I. Seçim Sistemi
II. TBMM Üyelerinin Hukukî Statüsü
A. Milletvekilliği Sıfatının Kazanılması
B. Milletvekilliğinin Sona Ermesi
XIV KISA ANAYASA HUKUKU
C. Milletvekilliğinin Düşmesi
D. Andiçme
F. Milletvekilliğiyle Bağdaşmayan İşler
G. Yasama Bağışıklığı
H. Milletvekillerinin Malî Statüsü
III. TBMM'nin İç Yapısı ve Çalışma Düzeni
A. TBMM'nin İç Yapısı
B. TBMM'nin Çalışma Düzeni
IV. TBMM'nin Görev ve Yetkileri
A. Kanun Koymak
B. Cumhurbaşkanını, Cumhurbaşkanı Yardımcılarını ve Bakanları
Denetlemek
C. Bütçe ve Kesin Hesap Kanun Tekliflerini Görüşmek ve Kabul Etmek
D. Para Basılmasına Karar Vermek
E. Savaş İlânına Karar Vermek
F. Milletlerarası Andlaşmaların Onaylanmasını Uygun Bulmak
G. Genel ve Özel Af İlânına karar vermek
H. TBMM’nin Diğer Görev ve Yetkileri
Bölüm 18
YÜRÜTME ORGANI
I. Hükûmet Sisteminin Niteliği
A. 28 Ağustos 2014 Tarihinden Önce
B. 28 Ağustos 2014 - 9 Temmuz 2018 Arasında
C. 9 Temmuz 2018’den Sonra
II. Cumhurbaşkanı
A. Cumhurbaşkanının Seçimi
B. Cumhurbaşkanının Görevini Sona Erdiren Haller
C. Cumhurbaşkanına Vekâlet
D. Cumhurbaşkanının Görev ve Yetkileri
E. Cumhurbaşkanının Sorumluluğu ve Sorumsuzluğu
F. Cumhurbaşkanlığı İdari Teşkilatı
G. Devlet Denetleme Kurulu
III. Cumhurbaşkanı Yardımcıları ve Bakanlar
A. Statüleri
B. Atanmaları ve Göreve başlamaları
C. Görevlerinin Sona Ermesi
D. Görev ve Yetkileri
E. Sorumlulukları
IV. Yürütme Organının Düzenleyici İşlemleri
A. Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri
B. Olağanüstü Hâl Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri
C. Yönetmelikler
D. Adsız Düzenleyici İşlemler
E. 21 Ocak 2017 Tarih ve 6771 Sayılı Anayasa Değişikliği Kanunuyla
Kaldırılan Düzenleyici İşlemler
V. Olağanüstü Hâl Yönetim Usûlü
A. Olağanüstü Hâl İlân Kararı
B. Olağanüstü Hâl İlânının Sonuçları
C. Olağanüstü Hâlin Uygulanması
D. Olağanüstü Hâlin Sona Ermesi
XVI KISA ANAYASA HUKUKU
Bölüm 19
YARGI ORGANI
(Türkiye’de Yargı Kolları ve Yargıya Hâkim Olan Temel İlkeler)
I. Türkiye’de Yargı Kolları
A. Anayasa Yargısı
B. Adlî Yargı
C. İdarî Yargı
F. Uyuşmazlık Yargısı: Uyuşmazlık mahkemesi
II. Yargı Organına hâkim Olan temel İlkeler
A. Hâkimlerin Bağımsızlığı İlkesi
B. Hâkimlik Teminatı
C. Hâkimlerin Bağımsızlığı ve Hâkimlik Teminatı
D. Hâkimlerin Özlük İşleri: Hâkimler ve Savcılar Kurulu
Bölüm 20
ANAYASA YARGISI
I. Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu (Üyeler)
II. Anayasa Mahkemesinin Görev ve Yetkileri
III. Anayasa Mahkemesinin Denetimine Tâbi Normlar
IV. Anayasa Mahkemesinin Denetimine Tâbi Olmayan Normlar
ve İşlemler
V. Anayasa Mahkemesinin Denetiminin Kapsamı
A. Şekil Bakımından Denetim
B. Esas Bakımından Denetim
VI. Anayasaya Uygunluk Denetimi Şekilleri (Denetim yolları)
A. Soyut Norm Denetimi (İptal Davası
B. Somut Norm Denetimi (İtiraz Yolu
C. Bireysel Başvuru Yolu
VII. Anayasa Mahkemesi Kararları
VIII. Anayasa Mahkemesinin İç Yapısı, Çalışma ve Yargılama Usûlü
Bölüm 21
ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ
I. Teklif
II. Görüşme
III. Karar
IV. Onay
"Türkiye'de, günümüzde anayasal planda başta hükümet sistemi olmak üzere kamu yönetimi sisteminde çok hızlı ve kapsamlı değişiklikler meydana gelmektedir. Değişimin hızı ve içeriği güncel sorunları açıklama bakımından akademik anlamda bir boşluk meydana getirmekte ve günceli yakalayan kitaplara ihtiyaç duyulmaktadır. İşte bu boşluğu doldurma ve son değişiklikleri içerme bakımından bu kitap önemli bir işlev görecektir.
Ders kitabı formatında hazırlanan bu kitap, hem öğrenciler hem de siyasal ve anayasal konulara ilgi duyan okuyucuların kolaylıkla yararlanması için farklı bir şekilde tasnife tabi tutulmuştur.
"Anayasanın üstünlüğü", "insan hakları ve devlet", "demokrasi ve türleri", "devlet kuramı", "hükümet sistemleri ve partiler" ile "seçim sistemleri" sırasıyla bu kitapta yer verilen bölümlerdir. Bu kapsamda anayasaların ne işe yaradıkları, nasıl tarif edildikleri ve yapıldıkları gibi konular birinci bölümde ele alınıp diğer bölümlerin daha kolay anlaşılmasını sağlayacak kavramsal temel prensiplerle birlikte yazılmıştır.
Her bölümden önce o bölümle ilgili temel kavramlar açıklanarak okuyucunun konuları daha kolay anlamasına imkân sunulmaktadır. Karşılaştırma yapmadan bilgi vermenin konuları tam kavrama bakımından yetersiz olduğu düşünüldüğünden diğer ülke örneklerine geniş bir şekilde yer verilerek karşılaştırmalı bir yaklaşım tercih edilmektedir.
Kitabın, son değişiklikleri içermesi, konuların içeriği ve kolay anlaşılır olması nedeniyle müfettişlik, kaymakamlık ve uzmanlık sınavlarına girecek öğrenciler için kaynak eser niteliğindedir." (Tanıtım Yazısı)
Konu Başlıkları
"Yeni hükümet sistemi ile birlikte Türk siyasi yaşantısında yeni bir evreye geçilmiş, bu sistem birçok yeniliği beraberinde getirmiştir. Yeni sistemin belki de üzerinde en çok etki doğurduğu alanlardan biri hukuk düzenine ilişkin konular olmuştur. Böylesine geniş bir değişim süreci içerisinde Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin hukuksal konumu daha özel bir ilgi alanı oluşturmaktadır.
Henüz yeni sistem yürürlüğe girmeden önce Cumhurbaşkanlığı kararnamesi hakkında başlamış olan hararetli tartışmalar, sistemin yürürlüğe girmesi ile birlikte daha da yoğunluk kazanmıştır. Bu tartışmalar içerisinde Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin ifade ettiği hukuki anlamın doğru bir şekilde ortaya konulması oldukça önemlidir. Literatürde genellikle Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin, olan hukuk açısından ifade ettiği anlam ile olması gereken hukuk açısından ifade ettiği anlam arasında ciddi bir kargaşa kendisini göstermektedir.
Kitapta, Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin hukuki rejimi mümkün olduğunca siyasi yaklaşımlardan ari olarak hukuk biliminin ortaya koyduğu veriler ekseninde değerlendirilerek, bu aşamadan sonra Cumhurbaşkanlığı kararnamesi sisteminin demokratik hukuk devleti ilkesine uygunluğu tartışılmıştır.
Yeni Başkanlık Sisteminde Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi sisteminin benzerlikleri, farkları ve işleyiş usulu konuları kitapta şematik görsellerle birlikte anlatılmaktadır." (Arka Kapak Yazısı)
Konu Başlıkları
"Anayasa Mahkemesine yapılan bir bireysel başvuru, usule ve Anayasa Mahkemesinin yetkisine ilişkin bütün kabul edilebilirlik şartlarını taşısa bile esasın incelenmesiyle ilgili nedenlerle Anayasa Mahkemesince yine de kabul edilemez bulunabilir.
Esasa ilişkin kabul edilemezlik sebepleri olarak kavramsallaştırabileceğimiz bu sebepler-açıkça dayanaktan yoksunluk ile anayasal ve kişisel önemden yoksunluk- gerek Anayasa'da gerekse 6216 sayılı Kanun ile İçtüzükte ayrıntılı olarak düzenlenmeyip genel ifadelerle açıklandığından; bu iki kabul edilemezlik sebebinin anlamı ve kapsamı Anayasa Mahkemesince belirlenecektir.
Anayasa Mahkemesine yapılan başvuruların önemli bir kısmının açıkça dayanaktan yoksun olduğu gerekçesiyle kabul edilemez bulunduğu dikkate alındığında ve anayasal ve kişisel önemden yoksunluk kriterinin zamanla birçok başvuruda belirleyici bir kriter olarak kullanılacağı gözetildiğinde, bu iki kabul edilemezlik sebebinin Anayasa Mahkemesince nasıl yorumlandığının tespiti oldukça önem arz etmektedir.
Esasa ilişkin kabul edilemezlik sebeplerinin kapsamı dar tutulduğunda kabul edilemezlik kararı verilmesinin zorlaşacağı ve başvurucular lehine bir durum ortaya çıkacağı; tersi durumda ise bireysel başvurular hakkında daha kolay kabul edilemezlik kararı verilebileceği ve başvurucular aleyhine bir durum ortaya çıkacağı muhakkaktır.
Bu çalışmada; Anayasa Mahkemesinin, açıkça dayanaktan yoksunluk kriteri ile anayasal ve kişisel önemden yoksunluk kriterini nasıl yorumladığı ve uygulandığı, ihlal kararlarına da yer verilerek açıklanmaktadır." (Arka Kapak Yazısı)
Konu Başlıkları
"Yaklaşık iki asırdır yaşandığı üzere yine mükemmel bir yeni anayasaya sahip olmamız hususunda toplumsal bir uzlaşı oluşmuş görünmektedir. Oysa bu ihtiyacın neden kaynaklandığı, hangi yöntem ve nasıl bir içerikle giderileceği hususunda aynı uzlaşıyı görmek mümkün değildir. Bu kafa karışıklığını gidermeyi hedefleyen “Türkiye’nin Sivil Anayasa İhtiyacı” kitabı yeni anayasa beklentilerini ve yeni anayasanın bu beklentilere cevap verme kapasitesini, Türk Anayasa kültürü bağlamında sorgulama girişimidir. Geçmişte yaşanan anayasal hayal kırıklıklarının tekrar yaşanmaması ve karşı karşıya olunan sorunların gerçek çözüm yerlerinin ıskalanmaması için, yeni anayasa ile ihtiyaçlar arasında gerçek bir bağ bulunduğu mutlaka kanıtlanmalıdır. Ancak bu bağ kanıtlandıktan sonra yeni bir anayasa yapımı ele alınmalı ve bu süreç halkla başlayıp halkla sonlanmalıdır. İşte o zaman yeni anayasa ihtiyacının doğru, yeni anayasanın demokratik temelleri olduğu söylenebilir." (Tanıtım Yazısı)
"Yazarın, Olağanüstü Hal KHK'ları rejiminin hukuksal eleştirisi ve uygulaması gündemine ilişkin, sürecin gelişmelerini karşılamak üzere hazırladığı beş adet makalesi mevcuttur.
Yazar, KHK ile kamu görevinden ihraç uygulamasının hukuksal kategori tariflemesini yapmaya çalışarak ve gelişmelere göre (Danıştay kararı, AİHM kararı, Anayasa Mahkemesi kararı, başvuru komisyonu düzenlemesi vb.) yeni durumları hem olanak hem eleştiri minvalinde ele almıştır.
Böylece güncel durum ve başvurulacak hukuksal yollar konusunda hem hukuk uygulamacılarının, hem de mağdurların bilgisi olması amaçlanmıştır.
Yazarın amacı, OHAL kalktığında, OHAL'e dair bir tarihsel/hukuksal/toplumsal bellek kalmasına katkı sunmak üzere bu makalelerin toplanmasıdır."
(Önsözden)
Konu Başlıkları
"Başkanlık hükümet sisteminin en önemli özelliğinin, devlet içerisindeki kuvvetlerin bir birinden sert bir şekilde ayrılarak yapılanması olduğu, en dikkat çekici yönünün ise halk tarafından seçilen güçlü bir yürütme organının bulunması olduğu söylenebilir. Devletin üç bileşeninden insan unsuru için huzurlu bir yaşam sağlayan hükümet sisteminde de, devletin kuvvetleri arasında hassas bir dengenin bulunması gereklidir. Bu dengenin gözetilmesi noktasında farklı ülkelerin yasama organlarının nasıl çalıştığının analizi bu nedenle oldukça önemlidir.
Yasama organı ile yürütme organı arasındaki yetkilerin sınırının isabetli çizilmesi amacıyla farklı ülke tecrübelerinin ele alındığı bu çalışmada, özellikle parlamentolara odaklanılmıştır. Nitekim halkın devlet yönetimine katılımı noktasında geçmişten günümüze parlamentolar hep önemli olmuştur. Özellikle yasama organı ile yürütme organı arasındaki ayırım ve irtibatın nasıl sağlandığı, başkanlık sistemi ile devlet idaresinde gündeme gelen pozitif ve negatif yönler, bu yönlerin halka ve ilgili ülkenin gelişimine nasıl yansıdığı da incelememizin kapsamı içerisindedir.
Araştırmamız ile başkanlık hükümet sistemine sahip ülkelerden bazılarında, yasama ve yürütmenin dengelenmesi bağlamında, yasama organının en önemli denetim aracı olan başkanlık bütçesinin onaylanması, tadil edilmesi veya reddedilmesindeki prosedürler detaylı bir şekilde ortaya konulmuştur. Ayrıca kanun yapım sürecinde, kanun teklif etmeye yetkili organ ve kişilerin kim olduğu, bu kişilerin yetkili kılınma sebeplerine dair ayrıntılar ve parlamento içerisindeki karar alma süreçleri not edilerek diğer ülkelerle karşılaştırılmıştır.
Yasama organının çalışma usulleri ve kanun yapım sürecinde Başkanın istişare mekanizması açısından Endonezya, çok partili siyasi hayatın dinamiklerini parlamento içerisine başarılı bir şekilde yansıtarak temsilde adaleti tesis eden Brezilya, parlamento çalışmalarına azınlık gruplarının katılımı açısından en yüksek temsilin sağlandığı Arjantin, sert kuvvetler ayrılığı içerisinde uzlaşma kültürü ve parti disiplini açısından başkanlık sisteminde model olarak alınan Amerika Birleşik Devletleri, yasama sürecine halkın doğrudan katkı sağlayabildiği Meksika ve başkanlık sisteminin sağladığı istikrarlı yönetimi ekonomik kalkınmaya yansıtan Güney Kore uygulamalarının ülkemiz açısından örnek teşkil edeceği kanaatindeyiz." (Tanıtım Yazısı)
İçindekiler
1-Türkiye'de Anayasal Gelişmeler
2-Anayasa'nın Üstünlüğü, Bağlayıcılığı Ve Katılığı
3-1982 Anayasasının Temel Hak ve Hürriyet Anlayışı
4-1982 Anayasasına Göre Siyasi Partilerin Hukuki Rejimi
5-1982 Anayasasına Göre Yasama Organı
6-1982 Anayasasına Göre Yürütme Organi
7-1982 Anayasasına Göre Yargı Organı
8-Anayasa Yargısı
İçindekiler
1-Anayasa Hukukuna İlişkin Temel Kavramlar
2-Anayasa Yapım Yetkisi Açısından İktidar
3-Devlet
4-Siyasi Partiler
5-Seçim Sistemleri
6-Hükümet Sistemleri
7-Demokrasi
8-İnsan Hakları
9-Anayasa Yargısı
"Bireysel başvuru mekanizmasının kabulüyle birlikte artık bireyler, Anayasa ile güvence altına alınan temel hak ve özgürlüklerden, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi kapsamına giren herhangi birisinin kamu gücü tarafından ihlal edildiğini iddia ederek Anayasa Mahkemesi’ne başvurabilecektir. Nitekim Türk Anayasa yargısına bireysel başvuru kurumunun girmesi sonrasında iç hukukta hak ihlallerinin giderilmesi açısından hukuk devleti olma ilkesinin gereği olarak, bireyler için yeni bir hak arama yolu sağlanmıştır. Bireysel başvuru kurumunun hak arama yöntemi olarak önemli olduğunu düşünerek sayın tez hocamla böyle bir konuda çalışmaya karar verilmiştir." (Tanıtım Yazısı)