Elinizdeki bu çalışma, Galatasaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk Anabilim Dalı Tezli Yüksek Lisans Programı kapsamında hazırlanan yüksek lisans tezine dayanarak oluşturulmuştur ve konusu bir Türk şirketin taraf olduğu tahkim yargılamasında tartışılan meselelerden esinlenerek belirlenmiştir. Çalışmanın amacı ise, New York Sözleşmesi ve Avrupa Sözleşmesi gibi uluslararası düzenlemeler ile MÖHUK ve MTK gibi ulusal mevzuatlarda açıkça düzenlenmeyen "tahkim anlaşması yapma yetkisi"ne uygulanacak hukukun ve yetki konusunda Türk hukukunda yer alan kuralların tespitidir. Konunun tahkim, milletlerarası özel hukuk, medeni hukuk, borçlar hukuku ve ticaret hukuku gibi farklı hukuk dalları ile ilgili olması nedeniyle, konuya ilişkin olarak araştırılması gereken hususlar bu kitapta toplanmaya çalışılmıştır.

İÇİNDEKİLER

GİRİŞ
Birinci Bölüm
Tahkim Anlaşması Yapma Yetkisi
§1. YETKİ ve EHLİYET KAVRAMLARI ÜZERİNE
A. Genel Olarak
B. Hak Ehliyeti - Fiil Ehliyeti Ayrımı
C. Yetki Kavramı
D. Ehliyetsizlik ve Yetkisizlik Durumlarına Bağlanan Sonuçlar
§2. TAHKİM ANLAŞMASININ İRADİ TEMSİLCİ ARACILIĞIYLA YAPILMASI
A. Genel Olarak
B. Tahkim Anlaşması Yapmak İçin Aranan Özel Yetki Şartı
C. Tahkim Anlaşması Yapmak İçin Verilecek Yetkilerde Şekil Şartı
§3. TAHKİM ANLAŞMASININ TİCARET ŞİRKETLERİNİN ORGANLARI ARACILIĞIYLA YAPILMASI
A. Genel Olarak
B. Ultra Vires İlkesinin Tahkim Anlaşması Yapma Ehliyetine Etkisi
C. Ticaret Şirketleri İçin Tahkim Anlaşması Yapılması
§4. TAHKİM ANLAŞMASININ TACİR YARDIMCILARI TARAFINDAN YAPILMASI
A. Bağımlı Tacir Yardımcıları ve Tahkim Anlaşması
B. Bağımsız Tacir Yardımcıları ve Tahkim Anlaşması

İkinci Bölüm
Tahkim Anlaşması Yapma Yetkisine Uygulanacak Hukuk
§1. GENEL OLARAK
§2. TAHKİM ANLAŞMASI YAPMA YETKİSİNE UYGULANACAK HUKUKUN KANUNLAR İHTİLAFI KURALLARI İLE BELİRLENMESİ
A. Tahkim Anlaşmasının Esasına Uygulanacak Hukuk Uyarınca Tahkim Anlaşması Yapma Yetkisi
B. Tarafların Ehliyetine Uygulanacak Hukuk Uyarınca Tahkim Anlaşması Yapma Yetkisi
C. Temsil Statüsü Uyarınca Tahkim Anlaşması Yapma Yetkisi
§3. TAHKİM ANLAŞMASI YAPMA YETKİSİNİN MADDİ HUKUK KURALLARI UYARINCA BELİRLENMESİ
A. Lex Fori’nin Maddi Hukuk Kuralları Uyarınca Tahkim Anlaşması Yapma Yetkisinin Değerlendirilmesi
B. Dürüstlük Kuralı Karşısında Yetkisizlik İtirazı
SONUÇ
KAYNAKÇA

 

"Uluslararası yatırımların hızlı bir şekilde sınırlar ötesine yayılması nedeni ile, yabancı yatırımcılar ve ev sahibi ülkeler arasında meydana gelebilecek olan yatırım uyuşmazlıkları son derece önem kazanmış bulunmaktadır.
Bu çalışmada ev sahibi ülkenin mevzuat değişikliklerinden kaynaklanan yatırım uyuşmazlıkları, önemli bir kurum haline gelen ICSID kararları çerçevesinde açıklanmış, örnek kararlar ile desteklenmeye çalışılmıştır. Çalışmada karşılaşılan en önemli güçlüklerden bir tanesi, yerli kaynakların azlığıdır. Bu nedenle yabancı kaynaklardan önemli ölçüde yararlanılmıştır."
(Önsöz'den)

Birinci Bölüm
I. Yabancı Yatırım ve Yatırım Uyuşmazlığı
A. Yatırım Anlaşmalarında Yatırım ve Yatırım Uyuşmazlığı Kavramları
B. Yabancı Yatırım ve Yatırım Uyuşmazlığı
Kavramlarının Tarihsel Gelişimi
C. Yabancı Yatırım ve Yatırım Uyuşmazlığı Konusundaki Uluslararası Anlaşmaların Tarihi
D. Yatırım Türleri ve Bunlardan Doğan Uyuşmazlıklar
İkinci Bölüm
II. Ev Sahibi Ülkenin Yatırımı Etkileyen Mevzuat Değişikliğine Bağlı Ortaya Çıkan Yatırım Uyuşmazlıkları
A. Kamulaştırma
1. Devletin Egemenlik Hakkı
2. Mülkiyet Hakkının Çerçevesi ve Varlığı
3. Kamulaştırmaya İlişkin Uluslararası Hukuk Kuralları
B. Doğrudan Kamulaştırma
C. Dolaylı Kamulaştırma (Gizli Kamulaştırma)
1. Sinsi Kamulaştırma
D. Ev Sahibi Ülkenin Mevzuatındaki Dolaylı-Gizli Kamulaştırma Teşkil Eden Değişikliklerinden Kaynaklanan Uyuşmazlıklar
1. Ev Sahibi Ülkenin, Mevzuatına Dayanarak Yaptığı Bir İşlem ile Yabancı Yatırımcının İdaresine Müdahale Etmesi
2. Ev Sahibi Ülkenin, Mevzuat Değişikliği ile Yatırımcının İzin ve Ruhsatlarını İptal Etmesi (Serbest Bölge İzinlerinin İptal Edilmesi Faaliyet Ruhsatının İptal Edilmesi, Teminat Verilmesine Rağmen İnşaat Ruhsatının İptal Edilmesi…)
3. Ev Sahibi Ülkenin Oransız Vergi Artışı ile İlgili Mevzuat Değişiklikleri
4. Ev Sahibi Ülkenin, Mevzuatı Suistimal Ederek Yatırımcı ya da Yatırım İçin Önemli bir Personeli Tutuklaması veya Sınır Dışı Etmesi
5. Ev Sahibi Ülkenin, Mevzuat Düzenlemesi ile Yabancı Yatırımcının Banka Hesaplarını Dondurması
6. Ev Sahibi Ülkenin Döviz Kontrolü ile İlgili Mevzuat Değişiklikleri
E. Ev Sahibi Ülkenin Düzenleyici Kamulaştırma (Regulatory Expropriation) Teşkil Eden Mevzuat Değişiklikleri
F. Ev sahibi Ülkenin Adil ve Eşit Muamele İlkesini İhlal Eden Mevzuat Değişiklikleri
Üçüncü Bölüm
III. ICSID Tahkiminde, Ev Sahibi Ülkenin Mevzuatındaki Değişikliklerinden Doğan Yatırım Uyuşmazlıkları Bağlamında Karşılaşılan Sorunlar
A. ICSID Tahkimi
B. Etki Doktrini
C. Ekonomik Değere Olan Etki
D. Meşru Beklentiler
E. Ev Sahibi Ülkenin Mevzuat Değişiklikleri Yapması ile İlgili Düzenleyici Yetkileri – Polis Gücü Doktrini

 

"'Milletlerarası Özel Hukukta Mutad Mesken Kavramı' isimli bu çalışmada, günümüzde milletlerarası özel hukuk kanunlarında ve milletlerarası özel hukuk sözleşmelerinde sıklıkla tercih edilen bir bağlama noktası olan mutad mesken kavramının ortaya çıkışı ve yaygın olarak tercih edilme sebepleri ayrıntılı bir şekilde incelenmiştir. Kitapta, Türk hukuku ve mukayeseli hukukta ileri sürülen görüşler ile mahkeme içtihatları ışığında kavramın anlamı, unsurları, benzer hukukî kavramlardan farkı ile nasıl tespit edileceğine ilişkin sorulara cevap bulmaya çalışılmıştır. Bu süreçte, özellikle uygulamada yoğun bir şekilde tartışılan çocuğun mutad meskeni gibi mutad mesken kavramına ilişkin özellik arz eden haller üzerinde durulmuştur."

Birinci Bölüm :Mutad Mesken Kavramının Tarihsel Gelişimi
I. Mutad Mesken Kavramının Ortaya Çıkışı
II. Mutad Meskenin Tercih Edilmesinde Etkili Olan Sebepler
A. Genel Olarak
B. Millî Hukukun Belirlenmesinde ve Uygulanmasında Ortaya Çıkan Problemler
C. Mutad Meskenin Tercih Edilmesinde İkametgâhın Etkisi
1. İkametgâh Kavramı
2. İkametgâhın Tercih Edilmesinin Yarattığı Problemler
İkinci Bölüm:Mutad Mesken Kavramı
I. Genel Olarak
A. Millletlerarası Düzenlemelerde ve İç Hukuklarda Mutad Mesken Kavramı
1. La Haye Sözleşmelerinde
2. Avrupa Birliği Hukukunda
3. İç Hukuklarda Mutad Mesken Kavramı
4. Türk Hukukunda Mutad Mesken Kavramı
B. Mutad Mesken Kavramının Niteliği
II. Mutad Meskenin Unsurları
A. Genel Olarak
B. Oturmanın Devamlılığı
1. Oturma (Fiilî Oturma)
2. Hukuka Aykırı Oturmanın Mutad Meskenin Tesisine Etkisi
3. Oturma Süresi
C. Oturma Niyeti
1. Oturma Niyetinin Gerekliliği
2. Oturma Niyetinin Belirlenmesi
3. Mutad Meskenin Tesisinde Gayri İradî Oturma
III. Mutad Mesken Kavramının Diğer Kavramlarla İlişkisi
A. Genel Olarak
B. Mutad Mesken ile İkametgâh Kavramı Arasındaki İlişki
C. Mutad Mesken ile Olağan Mesken, Mesken ve Bulunulan Yer Kavramları Arasındaki İlişki
1. Olağan Mesken Kavramı
2. Mesken Kavramı
3. Bulunulan Yer Kavramı
IV. Muhtelif Hukuk Alanlarında Mutad Mesken Kavramı
V. Birden Fazla Mutad Meskenin Varlığı
VI. Mutad Meskenin Gerekliliği
VII.Mutad Meskenin Başlangıcı ve Sona Ermesi
A. Mutad Meskenin Başlangıcı
B. Mutad Meskenin Sona Ermesi
1. Genel Olarak
2. Mutad Meskenin Terki
3. Mutad Meskenin Kaybı
C. Mutad Meskenin Sona Ermesinin Sonuçları
VIII.Mutad Mesken Kavramının Vasıflandırılması
Üçüncü Bölüm :Mutad Meskenin Tespitinde Özellik Arz Eden Haller
I. Çocuğun Mutad Meskeni
A. Genel Olarak
B. Çocuk Kavramı
C. Çocuğun Mutad Meskeninin Belirlenmesine İlişkin İleri Sürülen Görüşler
1. Genel Olarak
2. Çocuğun Mutad Meskeninin Belirlenmesinde Ebeveyn Merkezli Yaklaşım
3. Velayet Sorumluluğuna Bağlı Olarak Çocuğun Mutad Meskeninin Belirlenmesi
4. Mutad Meskenin Tespitinde Çocuğun Yaşına Göre Model Belirlenmesi
5. Mutad Meskenin Belirlenmesinde Çocuk Merkezli Yaklaşım
D. Çocuğun Mutad Meskenini Kendisinin Belirlemesi
E. Eğitim Halinde Çocuğun Mutad Meskeni
F. Çocuğun Mutad Meskeninin Zorla Tesis Edilip Edilemeyeceği Meselesi
G. Değerlendirme
II. Vatansızların, Mültecilerin ve Sığınmacıların Mutad Meskeni
A. Genel Olarak
B. Vatansız, Mülteci ve Sığınmacı Kavramları
C. Vatansızların ve Mültecilerin Mutad Meskeninin Belirlenmesi
1. Vatansız Sığınmacıların Mutad Meskeninin Tespiti
2. Bir Vatandaşlığa Sahip Olan Mülteci ve Sığınmacıların Mutad Meskeni
III. Tüzel Kişilerin Mutad Meskeni
EK: Konuyla İlgili Mahkeme Kararları

 

Uluslararası tahkim sağduyuya dayanan bir uluslararası ihtilaf çözme yoludur. Uluslararası uyuşmazlıkların milli hukuklar ve klasik uluslararası hukuk çerçevesinde gerektiği gibi çözülememesi uluslararası tahkimin önemini artırmıştır. Nitekim, uluslararası tahkim müstakil bir uluslararası hukuk alanı haline gelmiştir. Uluslararası tahkim, uluslararası hukuku hem maddi hukuk açısından hem de sahneye çıkardığı yeni aktörler bakımından zenginleştirmekte ve derinleştirmektedir. Kamu hukuku – özel hukuk ayrımını aşan ve tarafları ne olursa olsun (devlet, şirket, uluslararası örgüt ve gerçek kişi) ortak bir uluslararası tahkim kavramından bahsedilebilir.

İçindekiler
Giriş
Üç Tez
Bir Uyuşmazlık Çözme Mekanizması Olarak Uluslararası Tahkim
Konuları ve Tarafları Açısından Evrensel Tahkim
Uluslararası Tahkimin Düşünsel Arka Planı
Uluslararası Tahkim – Uluslararası Hukuk
Devletler Umumi Hukukunun Genel İlkeleri ve Uluslararası Ticaret Hukukunun Lex Mercatoria’sı
Uluslararası Ticari Tahkime Neden İhtiyaç Var?
İran-Amerika Birleşik Devletleri Tahkim Mahkemesi
Uluslararası Tahkimin Sakıncaları Neler Olabilir?
Uluslararası Tahkimin Aktörleri
SONUÇ

 

İçerik

1976 tarihli UNCITRAL Tahkim Kurallarını (Arbitration Rufes; çeşitli uyuşmazlıkların çözümünde gözlemlenen başarılı uygulaması üzerine. Birleşmiş Milletler Milletlerarası Ticaret Hukuku Komisyonu (UNCITRAL). 2006 yılında Komisyona bağlı çalışma gruplarından ÇG (WG) II ye. 30 yıllık uygulama ve tahkim hukuku alanındaki yeni gelişmelerin ışığında 1976 Kurallarının revize edilmesi görevini vermiş; bu görev yerine getirilirken de 916 Kurallarının sistemine sadık kalınmasını istemiştir.

ÇG 11. Komisyonun talimatı uyarınca revizyon çalışmalarına başlamış ve 1976 Kurallarının sistemini izleyerek, dört yıllık bir çalışma sonucunda UNCITRAL Tahkim Kurallarının revizyonunu 2010 yılında tamamlamıştır.

UNCITRAL Talikim Kuralları 2010'un resmi metinleri Birleşmiş Milletlerin çalışma dillerinde yayınlanmıştır. Bu çeviri, UNCITRAL Tahkim Kuralları 2010m, UNCITRAL Sekreteryasının izniyle ve izindeki koşullara uyularak yapılmış bulunan ilk Türkçe çevirisidir. Çeviri Kuralların İngilizce metninden yapılmış; ancak bazı terimlerde Fransızca metinden de yararlanılmıştır. Çeviriden yararlanmak isteyenlere kolaylık sağlamak amacıyla, çeviriye. Kuralların İngilizce ve Fransızca resmi metinleri de eklenmiştir.

Çalışma Grubu linin revizyon çalışmalarına Türk delegesi olarak katılan çeviren. UNCITRAL Tahkim Kuralları 2010 çevirisinin Türk tahkim hukukunun gelişimine ve tahkim uygulamasına yardımcı olacağı düşüncesindedir.

Bu nedenle, çeviren. 2010 Kurallarının Türkçe' ye çevrilmesi iznini veren UNCITRAL Sekreteryasını ve çevirinin yayınlanmasını sağlayan İstanbul Ticaret Odasına teşekkür eder; 2010 Kurallarının Türk tahkim hukukunun gelişimine ve uygulamasına katkıda bulunmasını diler İstanbul, 25. Ocak. 2014 Prof. Dr. Ergun Özsunay İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi (Em.) İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi

 

Çalışmamızın temel inceleme konusu, CISG'in düzenlediği konulardan birisi olan "alıcının satım bedelini ödeme borcu"dur. Ancak çalışmamızda alıcının satım bedelini ödeme borcuna ilişkin düzenlemeler Antlaşma'nın getirdiği uluslararası satım hukuku sisteminin tanıtılmasını takiben incelenecektir. Antlaşma ile uluslararası yeknesak bir satım hukukunun düzenlenmesi hedeflenmekte olup, çalışmanın birinci bölümü CISG'in tanzim ettiği bu yeni satım hukuku kurallar bütünün incelenmesine tahsis edilmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde ise, alıcının asli edim yükümlülüklerinden olan satım bedelinin ödenmesi için bu bedelin belirlenmesinin ne suretle olacağı açıklığa kavuşturulmaya çalışılacaktır. Her ne kadar uluslararası nitelik taşıyan satım sözleşmelerinde tarafların satım bedelini belirlemeksizin sözleşme kurmaları nadiren gerçekleşmekte ise de, Antlaşma'da bu ihtimale ilişkin düzenleme ile satım bedelinin ne şekilde belirlenebileceğine ilişkin kuralların incelenmesi ve bu konuya ilişkin hükümlerin ele alınması kaçınılmazdır.
Son olarak ise çalışmamızın üçüncü bölümünde, alıcının satım bedelini ödeme borcunun ifasına yönelik olarak Antlaşma'da bulunan düzenlemeler incelenecektir. Bu bakımdan belirtmemiz gerekir ki, satım bedelini ödeme borcuna ilişkin olarak ödeme şekilleri hakkında düzenlemeler CISG'de yer almamakta olup, bu konu iç hukuklara ve uluslararası ticarette yerleşmiş olan uygulamalara bırakılmıştır. Antlaşma'da bu anlamda alıcının yalnızca satım bedelini ödeme borcunun gereği gibi ifa edilmesi için üzerine düşen her türlü önlemi almakla ve gereken her türlü işlemi ve formaliteyi gerçekleştirmekle yükümlü olduğu düzenlenmiştir. Dolayısıyla çalışmamızda alıcının satım bedelini ödeme borcuna ilişkin olarak Antlaşma'da düzenlenmiş olan özellikle ödeme yeri ve ödeme zamanı konuları ayrıntılı olarak incelenecektir.
Uluslararası satım sözleşmelerine uygulanacak olan maddi hukuka ilişkin kuralların yeknesaklaştırılması amacı ile meydana getirilmiş olan CISG iç hukukumuzdan farklı bir satım hukuku sistemi ihtiva etmektedir. Gerçekten de farklı hukuk sistemlerine tabi (1 Ağustos 2011 tarihi itibariyle) yetmiş yedi devletin katılımı ile bu değişik hukuk sistemlerinin satım sözleşmesine yönelik içermekte olduğu kuralların bir sentezinden ibaret olan Antlaşma ile iç hukukumuzdan farklı bir satım hukuku sistemi hayata geçirilmiştir. Bu anlamda çalışmamızın amacını her ne kadar Antlaşma'nın alıcının satım bedelini ödeme borcuna ilişkin düzenlemelerinin incelenmesi teşkil etmekte ise de, bunun yanı sıra CISG'de kabul edilmiş genel esaslara ve kavramlara değinilmesi kaçınılmazdır. Dolayısıyla alıcının satım bedelini ödeme borcunun incelenmesine geçilmeden önce Antlaşma'nın sırasıyla tarihçesi, genel esasları ve uygulama alanı açıklanacaktır.
Giriş bölümünden

 

• 5718 Sayılı Kanunun Gerekçesi
• Avrupa Birliği Mevzuatının ve İlgili Devletler
• Özel Hukuku Kanunlarının Muadil Maddeleri
• Çok Taraflı Milletlerarası Sözleşmeler
• 5718 Sayılı MÖHUK’la İlgili Yargıtay Kararları
• 2675 Sayılı Kanun ve İlgili Yargıtay Kararları

 

"[...] aynı cinsiyetten kişilerin birlikteliğinden kaynaklanan yabancı unsurlu bir uyuşmazlık, Türk mahkemeleri önüne geldiği takdirde, Türk milletlerarası özel hukuku açısından çözümlenmesi gereken çeşitli problemler ortaya çıkacaktır.
Bu sonuç, yüksek lisans tezi olarak hazırlanan bu çalışmanın konusu olarak, aynı cinsiyetten kişilerin birlikteliklerinin seçilmesine sebep olmuştur. Çalışmanın amacı, yabancı hukuk sistemlerinde dahi sonuçlarının yeni yeni tartışıldığı ve son derece güncel bir konu olan aynı cinsiyetten kişilerin birlikteliklerinin, Türk milletlerarası özel hukuku açısından ortaya çıkaracağı hukukî problemleri ve bunların çözüm yollarını değerlendirmektir."
(Sunuş'tan)

Birinci Bölüm
Maddî Hukuk Sistemlerinde Aynı Cinsiyetten Kişilerin Birliktelikleri
I. Aynı Cinsiyetten Kişilerin Birlikteliklerinin Hukuk Sistemlerinde Düzenlenmesine Yol Açan Başlıca Sebepler
II. Aynı Cinsiyetten Kişilerin Birlikteliğine İlişkin Maddî Hukuk Sistemlerinde Yer Alan Düzenlemeler
A. Hayat Ortaklığı
1. Kavram ve Tanım
2. Hüküm ve Sonuçları
B. Kayıtlı Hayat Ortaklığı
1. Kavram ve Tanım
2. Kuruluşu
3. Hüküm ve Sonuçları
a. Eşlerin Kişisel İlişkileri ve Kişisel Durumları Bakımından
b. Eşlerin Malî İlişkileri Bakımından
c. Velâyet ve Soybağı Bakımından
d. Evlât Edinme Hakkı Bakkımından
4. Sona Ermesi
a. Sona Erme Sebepleri
b. Sona Ermeye Bağlanan Sonuçlar
C. Evlilik
1. Kavram ve Tanım
2. Kuruluşu
3. Hüküm ve Sonuçları
4. Sona Ermesi
III. Türk Maddî Hukuku Açısından Aynı Cinsiyetten Kişilerin Birlikteliği
A. Genel Olarak
B. Türk Maddî Hukuku Açısından Aynı Cinsiyetten Kişilerin Hayat Ortaklığı
C. Türk Maddî Hukuku Açısından Aynı Cinsiyetten Kişilerin Kayıtlı Hayat Ortaklığı
D. Türk Maddî Hukuku Açısından Aynı Cinsiyetten Kişilerin Evliliği
İkinci Bölüm
Milletlerarası Özel Hukukta Aynı Cinsiyetten Kişilerin Birlikteliklerine Uygulanacak Hukuk
I. Aynı Cinsiyetten Kişilerin Birlikteliklerinin Milletlerarası Özel Hukukun Konusu Hâline Gelmesi
II. Yabancı Hukuk Sistemlerindeki Aynı Cinsiyetten Kişilerin Birlikteliklerine İlişkin Kanunlar İhtilâfı Kuralları
A. Aynı Cinsiyetten Kişilerin Birlikteliklerine Özgü Yeni Kanunlar İhtilâfı Kurallarının Kabulüne Yol Açan Başlıca Sebepler
B. Konuya İlişkin Yabancı Hukuklardaki Kanunlar İhtilâfı Kuralları
1. İsviçre Hukuku
a. Aynı Cinsiyetten Kişilerin Kayıtlı Hayat Ortaklığına İlişkin Kanunlar İhtilâfı Kuralları
b. Aynı Cinsiyetten Kişilerin Evliliğine İlişkin Kanunlar İhtilâfı Kuralları
2. Belçika Hukuku
a. Aynı Cinsiyetten Kişilerin Kayıtlı Hayat Ortaklığına İlişkin Kanunlar İhtilâfı Kuralları
b. Aynı Cinsiyetten Kişilerin Evliliğine İlişkin Kanunlar İhtilâfı Kuralları
3. Alman Hukuku
a. Aynı Cinsiyetten Kişilerin Kayıtlı Hayat Ortaklığına İlişkin Kanunlar İhtilâfı Kuralları
b. Aynı Cinsiyetten Kişilerin Evliliği Hakkında Alman Milletlerarası Özel Hukukunda Önerilen Çözümler
III. Türk Milletlerarası Özel Hukukunda Aynı Cinsiyetten Kişilerin Birlikteliklerine Uygulanacak Hukuk
A. Genel Olarak
B. Türk Milletlerarası Özel Hukukunda Aynı Cinsiyetten Kişilerin Birlikteliklerine Uygulanacak Hukukun Tespiti
1. Vasıflandırma
a. Milletlerarası Özel Hukukta Vasıflandırma
b. Türk Milletlerarası Özel Hukukunda Aynı Cinsiyetten Kişilerin Birlikteliklerinde Vasıflandırma ve Çözüm Yolları
aa. Aynı Cinsiyetten Kişilerin Birlikteliklerinde Vasıflandırma Problemi
bb. Aynı Cinsiyetten Kişilerin Birlikteliklerinde Vasıflandırmaya Uygulanacak Hukuk
c. Şahsî Statüye İlişkin Bir Konu Olarak Aynı Cinsiyetten Kişilerin Birliktelikleri Hakkında Uygulanacak Kanunlar İhtilâfı Kurallarının Tespiti
2. Atıf
3. Önmesele
4. MÖHUK'ta Düzenlenen Evliliğe İlişkin Kanunlar İhtilâfı Kurallarının Kıyas Yoluyla Uygulanacağı Uyuşmazlıklar
a. Aynı Cinsiyetten Kişilerin Kayıtlı Hayat Ortaklığı ve Evliliğinin Kuruluşuna Uygulanacak Hukuk
aa. Aynı Cinsiyetten Kişilerin Kayıtlı Hayat Ortaklığı ve Evliliğinin Maddî Şartları
bb. Aynı Cinsiyetten Kişilerin Kayıtlı Hayat Ortaklığı ve Evliliğinin Şeklî Şartları
aaa. Yabancı Bir Ülkede Kurulan Aynı Cinsiyetten Kişiler Arasındaki Kayıtlı Hayat Ortaklığı ve Evliliğin Şekline Uygulanacak Hukuk
bbb. Türkiye'de Kurulmak İstenen Aynı Cinsiyetten Kişiler Arasındaki Kayıtlı Hayat Ortaklığı ve Evliliğin Şekline Uygulanacak Hukuk
b. Aynı Cinsiyetten Kişilerin Kayıtlı Hayat Ortaklığı ve Evliliğinin Genel Hükümlerine Uygulanacak Hukuk
aa. Genel Olarak
bb. Aynı Cinsiyetten Kişilerin Kayıtlı Hayat Ortaklığı ve Evliliğin Korunmasına Yönelik Tedbir Talepleri
c. Aynı Cinsiyetten Kişilerin Kayıtlı Hayat Ortaklığı ve Evliliğinde Eşler Arasındaki Mal Rejimine Uygulanacak Hukuk
d. Aynı Cinsiyetten Kişilerin Kayıtlı Hayat Ortaklığı ve Evliliğinin Sona Ermesine Uygulanacak Hukuk
5. MÖHUK'ta Düzenlenen Evliliğe İlişkin Kanunlar İhtilâfı Kurallarının Kıyas Yoluyla Uygulanması Dışında Kalan Uyuşmazlıklar
a. Aynı Cinsiyetten Kişilerin Birlikteliklerinden Kaynaklanan Soybağı ve Velâyete İlişkin Uyuşmazlıklarda Uygulanacak Hukuk
b. Aynı Cinsiyetten Kişilerin Birlikteliklerinden Kaynaklanan Evlât Edinmeye İlişkin Uyuşmazlıklarda Uygulanacak Hukuk
c. Aynı Cinsiyetten Kişilerin Birlikteliklerinden Kaynaklanan Nafakaya İlişkin Uyuşmazlıklarda Uygulanacak Hukuk
d. Aynı Cinsiyetten Kişilerin Birlikteliklerinden Kaynaklanan Mirasa İlişkin Uyuşmazlıklarda Uygulanacak Hukuk
6. Türkiye'nin Taraf Olduğu Milletlerarası Sözleşmelerin Aynı Cinsiyetten Kişilerin Birlikteliklerinden Doğan Uyuşmazlıklar Hakkında Uygulanması Sorunu
a. Sorunun Ortaya Konulması
b. Türk Hukuku Açısından Soruna İlişkin Çözüm Önerileri
C. Aynı Cinsiyetten Kişilerin Birlikteliklerinden Kaynaklanan Uyuşmazlıklarda Uygulanan Yabancı Hukuka Türk Kamu Düzeninin Müdahalesi
1. Milletlerarası Özel Hukukta Kamu Düzeninin Müdahalesi
a. Milletlerarası Özel Hukukta Kamu Düzeni Kavramı ve Kapsamı
b. Milletlerarası Özel Hukukta Kamu Düzeninin Özellikleri ve Etkisi
2. Aynı Cinsiyetten Kişilerin Birlikteliklerinden Doğan Uyuşmazlıklarda Yetkili Yabancı Hukukun Türk Kamu Düzenine Aykırılığı Sorunu
a. Kamu Düzeninin Önemli Müdahale Alanlarından Biri Olarak Aynı Cinsiyetten Kişilerin Birliktelikleri
b. Konu Açısından Türk Kamu Düzeninin Müdahalesinin Özellikleri ve Sınırlarının Tespiti
c. Türk Kamu Düzeninin Müdahalesinin Sonuçları
D. Yetkili Hukukun Uygulanmasını Engelleyen Diğer Hâller
1. Kanuna Karşı Hile
a. Milletlerarası Özel Hukukta Kanuna Karşı Hile Kavramı ve Sonuçları
b. Aynı Cinsiyetten Kişilerin Birliktelikleri Bakımından Kanuna Karşı Hile ve Sonuçları
2. Doğrudan Uygulanan Kurallar
a. Doğrudan Uygulanan Kuralların Amacı, Niteliği ve Özellikleri
b. Aynı Cinsiyetten Kişilerin Birlikteliklerine İlişkin Konularda Türk Hukukunun Doğrudan Uygulanan Kuralları
Üçüncü Bölüm
Milletlerarası Usul Hukukunda Aynı Cinsiyetten Kişilerin Birliktelikleri
I. Aynı Cinsiyetten Kişilerin Birlikteliklerinden Doğan Uyuşmazlıklarda Türk Mahkemelerinin Milletlerarası Yetkisi
A. Türk Mahkemelerinin Milletlerarası Yetkisi
1. Milletlerarası Yetki Kavramı
2. Türk Mahkemelerinin Milletlerarası Yetkisinin Tesisi
B. Aynı Cinsiyetten Kişilerin Birlikteliklerinden Doğan Uyuşmazlıklarda Türk Mahkemelerinin Milletlerarası Yetkisinin Tespiti
1. Vasıflandırma
2. Aynı Cinsiyetten Kişilerin Birlikteliklerinden Doğan Uyuşmazlıklarda Türk Mahkemelerinin Milletlerarası Yetkisini Tesis Edecek Kurallar
a. Genel Yetki Kuralı
b. Özel Yetki Kuralları
c. MÖHUK'ta Düzenlenen Tamamlayıcı Yetki Kuralları
aa. MÖHUK m. 41
bb. MÖHUK m. 42
cc. MÖHUK m. 43
d. Münhasır Yetki
II. Aynı Cinsiyetten Kişilerin Birlikteliklerine İlişkin Yabancı Mahkeme Kararlarının Türkiye'de Tanınması ve Tenfizi
A. Genel Olarak
B. MÖHUK Kapsamında Aynı Cinsiyetten Kişilerin Birlikteliklerine İlişkin Yabancı Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizi
1. Tanıma ve Tenfizin Genel Şartları
2. Tanıma ve Tenfizin Özel Şartları
C. Aynı Cinsiyetten Kişilerin Birlikteliklerine İlişkin Yabancı Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizinde Kamu Düzenine Aykırılık
1. Tanınma ve Tenfizde Kamu Düzenine Aykırılık Kavramı
2. Aynı Cinsiyetten Kişilerin Birlikteliklerine İlişkin Yabancı Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizinde Kamu Düzenine Aykırılığın Değerlendirilmesi ve Sonuçları
Dördüncü Bölüm
Aynı Cinsiyetten Kişilerin Birlikteliğine İlişkin Milletlerarası Sözleşmeler Hukuku Alanındaki Gelişmeler
I. Genel Olarak
II. Kayıtlı Hayat Ortaklıklarının Tanınması Hakkında Sözleşme
A. Sözleşme'nin Sistemi
1. Sözleşme'nin Amacı ve Kapsamı
2. Sözleşme Uyarınca Kayıtlı Hayat Ortaklığı Kavramı
3. Sözleşme Kapsamında Kayıtlı Hayat Ortaklığının Âkit
Devletlerce Tanınacak Sonuçları
4. Tanımaya Bağlanan Sonuçlar
5. Sözleşme Uyarınca Kayıtlı Hayat Ortaklığının Birden
Çok Ülkede Tescilinin Sonuçları
6. Sözleşme Kapsamında Düzenlenecek Belgeler
7. Sözleşme Kapsamında Devletlere Tanınan Çekince Hakkı
B. Sözleşme'nin Değerlendirilmesi
1. Genel Olarak
2. Sözleşme ve Türk Hukuku
SONUÇ
KAYNAKÇA

 

"Milletlerarası Özel Hukuk alanında Koç Üniversitesi Hukuk Fakültesi tarafından düzenlenen Hukuka Genç Yaklaşımlar Konferans Serisi’nin bir parçası olarak okuyucularla paylaştığımız bu yayın, aynı kapsamdaki kitapların dördüncü editoryal çalışmasıdır. Böylece farklı disiplinlerde yer alan genç araştırmacıların nitelikli çalışmalarını sergilemelerine fırsat tanıma, onları kıdemli gözlemlerle buluşturma ve genç araştırmacıların bilgi, birikim ve görüşlerini görünür kılma yönündeki amacımızı Milletlerarası Özel Hukuk disiplini bakımından da gerçekleştirmekten memnuniyet duyuyoruz."
(Önsöz'den)

Birinci Oturum: Milletlerarası Usul Hukuku
• Tahkim Anlaşmasına Rağmen İflas Takibi: Tahkim İradesine Yönelen Bir Tehdit mi?
  Araş. Gör. Deniz ERGENE
• Adil Yargılanma Hakkı Kapsamında Milletlerarası Özel Hukuk'a İlişkin Bazı Değerlendirmeler
  Yrd. Doç. Dr. Burak HUYSAL
• Avrupa Birliği'nin Milletlerarası Özel Hukuka İlişkin Düzenlemelerinin Türk Hukukuna Etkileri
  Yrd. Doç. Dr. Ceyda SÜRAL

İkinci Oturum: Kanunlar İhtilafı Hukuku
• Kambiyo Senetlerinden (Poliçe, Bono ve Çekten) Doğan Yabancı Unsurlu Uyuşmazlıklara Uygulanacak Hukuk Sorunu
  Yrd. Doç. Dr. Mesut AYGÜN
• Kanunlar İhtilâfı Hukukunun Düzenleme Alanına Giren Milletlerarası Unsurlu Toplu İş Sözleşmesi Hükümlerinin 6356 Sayılı Yeni Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu Çerçevesinde Değerlendirilmesi
  Yrd. Doç. Dr. Doğa ELÇİN
• Milletlerarası Özel Hukukta Taşıyıcı Annelik Sözleşmesi
  Yrd. Doç. Dr. Ebru ŞENSÖZ MALKOÇ

Üçüncü Oturum: Vatandaşlık ve Yabancılar Hukuku
• Türk Hukukunda Yabancı Sporculara İlişkin Bazı Genel Sorunlar
  Araş. Gör. Ulvi Nail GÜN
• Yabancıların Siyasî Hakları
  Yrd. Doç. Dr. Necla ÖZTÜRK
• Mülteci ve Şartlı Mültecilerin Çalışma İzni Sorununun Güncel Gelişmeler Işığında Değerlendirilmesi
  Araş. Gör. Vedat KILIÇ

 

""Milletlerarası Özel Hukukta Finansal Kiralama (Leasing) Sözleşmeleri" adlı kitapta, finansal kiralama (leasing) sözleşmesinin maddi hukukta düzenleniş şeklinin temel esasları, yabancılık unsuru taşıyan sözleşmelere uygulanacak hukuk ve özellikle finansal kiralama sözleşmelerine uygulanacak hukuk konuları ayrıntılı bir şekilde incelenmiştir. Kitapta çeşitli mahkeme kararlarına, uygulamada yaşanan sorunlara ve bu sorunlara getirmiş olduğumuz çözümlere ilişkin pek çok bilgi mevcuttur. Ayrıca konunun İsviçre Hukuku, Avrupa Birliği Hukuku, İngiliz Hukuku ve Amerika Birleşik Devletleri Hukuku'nda da nasıl düzenlendiğine yer verilerek, farklı bakış açıları oluşturulmaya çalışılmıştır. Kitap, hukuk alanında doldurmuş olduğu boşluk sayesinde konu ile ilgilenenlere faydalı olabilecek bir çalışmadır."
(Arka Kapak'tan)

Birinci Bölüm :Maddi Hukukta Finansal Kiralama Sözleşmesi
I. Genel Olarak
II. Finansal Kiralama Sözleşmesinin Tanımı ve Unsurları
A. Finansal Kiralama Sözleşmesinin Tanımı
B. Finansal Kiralama Sözleşmesinin Unsurları
1. Kiralayan Olarak Katılım Bankası, Kalkınma ve Yatırım Bankası ile Finansal Kiralama Şirketinin Varlığı
2. Kiralayanın Finansal Kiralama Konusu Malın Zilyetliğini Her Türlü Faydayı Sağlamak Üzere Kiracıya Bırakması
3. Finansal Kiralama Bedeli
4. Finansal Kiralama Sözleşmesini Oluşturan Tarafların Anlaşması
III. Finansal Kiralama Sözleşmesinin Hukuki Niteliği
IV. Finansal Kiralama Konusu Mal
A. Taşınır Mal
B. Taşımaz Mal
C. Bilgisayar Yazılımlarının Çoğaltılmış Nüshası
V. Finansal Kiralama Sözleşmesinin Tarafları
A. Kiralayan
1. Türkiye'de Kurulmuş Finansal Kiralama Şirketleri
2. Türkiye'de Kurulu Finansal Kiralama Şirketinin Yurtiçinde veya Yurt Dışında Şube Açması
3. Finansal Kiralama Sözleşmesi Yapmaya Yetkili Diğer Kurumlar
B. Kiracı
VI. Tarafların Hak ve Borçları
A. Kiralayanın Borçları
1. Malın Satıcısı ya da Kiracıyla Sözleşme Yapma Borcu
2. Malı Kiracıya Teslim Etme Borcu
3. Kiracının Sözleşme Konusu Maldan Yararlanmasına Engel Olacak Davranışlardan Kaçınma Borcu
4. Sözleşme Konusu Malı Bir Üçüncü Kişiye Devretmeme Borcu
5. Malı Sigorta Ettirme Borcu
6. Malın Mülkiyetini Sözleşme Bitiminde Kiracıya Devretme Borcu
B. Kiralayanın Hakları
C. Kiracının Borçları
1. Kira Bedelini Ödeme Borcu
2. Malı Özenle Kullanma Borcu
3. Malı Bakım ve Koruma Borcu
4. Malın Sigorta Primlerini Ödeme Borcu
5. Malın Hasar ve Ziyaına Katlanma Borcu
6. Finansal Kiralama Konusu Malın Zilyetliği ile Kiracılık Sıfatını veya Sözleşmeden Doğan Hak ve Yükümlülüklerini Devretmeme
7. Sözleşme Süresinin Bitiminde Malı Kiralayana Geri Verme Borcu
D. Kiracının Hakları
VII Finansal Kiralama Sözleşmesinin Şekli, Tescili ve Şerhi
VIII.Finansal Kiralama Çeşitleri
A. Faaliyet Kiralaması (Operating Leasing)
B. Sat ve Geri Kirala (Sale and Lease Back)
IX. Finansal Kiralama Yöntemleri
A. Yurt İçi Finansal Kiralama
B. Uluslararası Finansal Kiralama
1. Genel Olarak
2. Uluslararası Finansal Kiralama Çeşitleri
a) Gümrük Muafiyetli Uluslararası Finansal Kiralama
b) Gümrük Muafiyetsiz Uluslararası Finansal Kiralama
İkinci Bölüm:Yabancılık Unsuru Taşıyan Finansal Kiralama Sözleşmelerine Uygulanacak Hukuk
I. Vasıflandırma
A. Bağlama Konusu ve Yorumu
B. Bağlama Noktası ve Yorumu
II. Yabancılık Unsuru Taşıyan Sözleşme
III. Uluslararası Ticari Sözleşmeler
IV. Sözleşmelere Uygulanacak Hukukun Tespiti
A. Sübjektif Yöntem
1. Genel Olarak
2. İrade Serbestisi İlkesi
3. Hukuk Seçiminin Türleri
a) Genel Olarak
b) Açık veya Örtülü Hukuk Seçimi
c) Hukuk Seçiminde Yapılan Sınırlandırmalar
aa. Atıf
bb. Seçilen Hukukun İlişkili Olması
4. Kısmi Hukuk Seçimi
5. Hukuk Seçiminin Zamanı
6. Uygulanacak Hukukun Seçiminde Özel Bazı Durumlar
a) Bir Devletin Hukukunun Seçilmesi
b) Şartlı Hukuk Seçimi
c) Negatif Hukuk Seçimi
d) Seçilen Hukukta Sonradan Meydana Gelen Değişiklikler
e) Uygulanacak Hukuk Olarak Lex Mercatorianın, Uluslararası Prensiplerin Seçilmesi
f) Genel İşlem Koşullarında Hukuk Seçimi
g) Seçilen Hukuka Göre Asıl Sözleşmenin Geçersiz Olması
7. Özel Sözleşme Türleri
B. Objektif Yöntem
1. Objektif Yöntemde Bağlama Noktaları
a) Genel Olarak/Karakteristik Edim
b) Bağlama Noktalarının Açıklanması
c) Daha Sıkı İlişkili Hukukun Varlığı
C. Sözleşmelere Uygulanacak Hukukun Kapsamı
D. Kapsam Dışı Kalan Konular
1. Genel olarak
2. Hak ve Fiil Ehliyetine Uygulanacak Hukuk
3. Şekle Uygulanacak Hukuk
E. Kamu Düzeninin Etkisi
F. Doğrudan Uygulanan Kuralların Etkisi
1. Genel Olarak
2. Lex Forinin Doğrudan Uygulanan Kuralları
3. Üçüncü Bir Devletin Doğrudan Uygulanan Kuralları
4. Lex Causae'nın Doğrudan Uygulanan Kuralları
G. Sözleşme ve Haksız Fiilden Doğan Tazminat Talepleri (Taleplerin Yarışması)
V. Türk Hukuku Açısından Yabancılık Unsuru Taşıyan Finansal Kiralama Sözleşmelerine Uygulanacak Hukuk
A. Sözleşme Konusunun Taşınır Mal Olması Halinde Uygulanacak Hukuk
1. Sübjektif Yöntem
2. Objektif Yöntem
a) Genel Olarak
b) Finansal Kiralama Sözleşmesinde Karakteristik Edim
c) Karakteristik Edim Borçlusunun İş Yeri Hukuku
d) Daha Sıkı İlişkili Bir Hukukun Uygulanması
B. Sözleşme Konusunun Taşınmaz Mal Olması Halinde Uygulanacak Hukuk
C. Finansal Kiralama Sözleşmesine Uygulanacak Hukuk Konusunda Kamu Düzeninin Etkisi
D. Finansal Kiralama Sözleşmesinde Doğrudan Uygulanan Kurallar
E. Kapsam Dışı Konular
1. Ehliyet
2. Şekil
a) Sözleşme Konusunun Taşınır Mal ya da Bilgisayar Yazılımlarının Çoğaltılmış Nüshası Olması
b) Sözleşme Konusunun Taşınmaz Mal Olması
F. Özel Bazı Durumlar
1. Mülkiyet İntikaline Uygulanacak Hukuk
2. Taleplerin Yarışması
VI. Mukayeseli Hukuk Açısından Finansal Kiralama Sözleşmesine Uygulanacak Hukuk
A. Avrupa Birliği Hukuku'nda
B. İsviçre Hukuku'nda
C. İngiliz Hukuku'nda
D. Amerikan Hukuku'nda
SONUÇ
EK 1: 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu
EK 2: Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Yönetmelik
EK 3: Türkiye Dışında Yerleşik Kişilerin Türkiye'de Yerleşik Kişilere Yapacakları Finansal Kiralama İşlemlerine Ait Finansal Kiralama Sözleşmelerinin Tesciline İlişkin Genelge
EK 4: UNIDROIT Convention on International Financial Leasing (Ottawa, 28 May 1988)
EK 5: 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun