Alternatif Tıbbi Yöntemlerden Kaynaklanan Hukuki Sorumluluk

"-Alternatif Tıbbî Yöntemlerden Kaynaklanan Hukukî Sorumluluk- konulu çalışmamızda, 27. 10. 2014 tarihli 29158 Sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren -Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamaları Yönetmeliği- kapsamında yer alan, hekimler tarafından uygulanma zorunluluğu bulunan on beş adet geleneksel ve tamamlayıcı tıbbî yöntem ve mevcut mevzuata göre hekimler tarafından uygulanma zorunluluğu bulunmayan diğer geleneksel / tamamlayıcı / alternatif tıbbî yöntemler ile belirtilen yöntemlerin uygulayıcıları ve yöntemlerin uygulandığı kuruluşlar hakkında genel bilgiler verilmiştir.
Çalışmamızda ayrıca geleneksel / tamamlayıcı / alternatif tıbbî yöntemlerin uygulanması sırasında ve uygulanması ile ilgili ortaya çıkan uyuşmazlıklar sebebiyle açılacak davalarda, yöntemlerin uygulandığı kişilere ve yöntemleri uygulayan kurumlara, hekimlere/uygulayıcılara düşen hak ve yükümlülükler incelenmiştir. Bununla birlikte, bir yöntemin hukuk kurallarına ve tıp bilimi kurallarına aykırı olarak uygulanması sebebiyle zarar görenlerin, hekimlere/uygulayıcılara ve kurumlara yöneltecekleri davalarını hangi hukukî sebeplere dayandıracakları, hangi mahkemelerde ve hangi sürelerde açacakları da çalışmamızda yer almıştır.
Bu çalışmanın temelini, Gediz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk Anabilim Dalı’nda yürütülen yüksek lisans tezi oluşturmaktadır. 25. 7. 2014 tarihinde savunulup oybirliğiyle kabul edilen çalışma, 27. 10. 2014 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanıp yürürlüğe giren Yönetmelik hükümlerine göre gözden geçirilmiş ve genişletilmiştir."(Önsözden)

İçindekiler

BİRİNCİ BÖLÜM

ALTERNATİF TIBBA VE YÖNTEMLERİNE GENEL BAKIŞ

I. -GENEL OLARAK ALTERNATİF TIP-5

A. -Alternatif Tıbbın Tanımı ve Kapsamı-5

1)-Tanımı-5

2)-Kapsamı-9

B. -Alternatif Tıbbın Genel Olarak Tıp İçindeki Yeri-10

1)-Amacı-10

2)-Alternatif Tıbbî Yöntemlerin Tıbbî Müdâhale Kavramı İçinde Değerlendirilmesi-11

C. -Alternatif Tıbbın Gelişimi-24

1)-Tarihi Gelişim-24

2)-Alternatif Tıbba Yönelim Sebepleri ve Yaygınlaşması-28

3)-Alternatif Tıbbın Tercih Edilmesinin Önündeki Engeller-30

a)-Yeterince Denenmemiş Olması-30

b)-Risklerinin Tespitinin Güç Olması-33

c)-Yüklediği Sorumluluğun Daha Ağır Olması-35

II. -ALTERNATİF TIBBÎ YÖNTEMLER-35

A. -Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamaları Yönetmeliği Kapsamına Alınan Tıbbî Yöntemler-35

1)-Akupunktur-35

2)-Apiterapi-37

3)-Fitoterapi-38

4)-Hipnoz-41

5)-Sülük Uygulaması (Hirudoterapi)-42

6)-Homeopati-43

7)-Kayropraktik-44

8)-Kupa Uygulaması-45

9)-Larva Uygulaması (Maggot Tedavisi)-45

10)-Mezoterapi-47

11)-Proloterapi-48

12)-Osteopati-48

13)-Ozon Uygulaması-49

14)-Refleksoloji-50

15)-Müzikterapi-51

B. -Yönetmelik Kapsamına Alınmayan Tıbbî Yöntemler-53

1)-Aromaterapi-54

2)-Ayurveda-55

3)-Biyoenerji-56

4)-Reiki-57

5)-Yoga/Meditasyon-58

6)-Kaplıca Tedavisi ve Diğer Spa Terapileri-59

C. -Yöntemlere İlişkin Hukukî Düzenlemeler-63

İKİNCİ BÖLÜM

HUKUKÎ SORUMLULUK

I. -ALTERNATİF TIP UYGULAYICILARI VE HUKUKÎ SORUMLULUKLARI-67

A. -Alternatif Tıp Uygulayıcıları-67

1)-Hekimler-68

2)-Yönetmelik Dışındaki Yöntemlerin Uygulayıcıları-75

B. -Hukukî Sorumluluk-78

1)-Uygulanmasında Hekim Olma Şartı Bulunan Yöntemler Açısından Hekimin Sorumluluğu-78

a)-Sözleşmeden Kaynaklanan Sorumluluk-79

aa)-Sözleşmenin Niteliği-79

bb)-Sorumluluğun Şartları-86

aaa)-Sözleşmeye Aykırılık-86

aaaa)-Teşhis (Tanı) Koyma, En Uygun Tedaviyi Seçip Uygulama Borcuna Aykırılık-91

bbbb)-Hastayı Aydınlatma Borcuna Aykırılık-95

cccc)-Sadakat ve Özen Borcuna Aykırılık-108

bbb)-Kusur-115

ccc)-Zarar-122

ddd)-Nedensellik Bağı (Uygun İlliyet Bağı)-124

b)-Haksız Fiilden Kaynaklanan Sorumluluk-127

aa)-Genel Olarak-127

bb)-Sorumluluğun Şartları-128

c)-Vekâletsiz İş Görmeden Kaynaklanan Sorumluluk-131

aa)-Genel Olarak-131

bb)-Sorumluluğun Şartları-133

2)-Uygulanmasında Hekim Olma Şartı Bulunmayan Yöntemler Açısından Uygulayıcının Sorumluluğu-134

a)-Sözleşmeden Kaynaklanan Sorumluluk-134

aa)-Sözleşmenin Niteliği-134

bb)-Sorumluluğun Şartları-136

b)-Haksız Fiilden Kaynaklanan Sorumluluk-138

c)-Vekâletsiz İş Görmeden Kaynaklanan Sorumluluk-139

II. -ALTERNATİF TIBBI UYGULAYAN SAĞLIK KURULUŞLARI, KONAKLAMA TESİSLERİ VE MERKEZLER İLE HUKUKÎ SORUMLULUKLARI-140

A. -Alternatif Tıbbı Uygulayan Sağlık Kuruluşları, Konaklama Tesisleri ve Merkezler-140

1)-Özel Hastaneler-142

2)-Özel Sağlık Kuruluşları-143

3)-Konaklama Tesisleri-145

4)-Kaplıcalar, Spa Merkezleri, Sağlıklı Yaşam Merkezleri, Güzellik Salonları ve Masaj Salonları-148

5)-Kamu Hastaneleri-152

B. -Hukukî Sorumluluk-154

1)-Özel Hastanelerin Hukukî Sorumluluğu-154

a)-Sözleşmeden Kaynaklanan Sorumluluk-154

aa)-Sözleşmenin Niteliği-154

aaa)-Tam Hastaneye Kabul Sözleşmesi-157

bbb)-Bölünmüş Hastaneye Kabul Sözleşmesi-158

bb)-Sorumluluğun Şartları-159

b)-Adam Çalıştıranın Sorumluluğu-163

c)-Vekâletsiz İş Görmeden Kaynaklanan Sorumluluk-167

2)-Özel Sağlık Kuruluşlarının Hukukî Sorumluluğu-168

3)-Konaklama Tesislerinin Hukukî Sorumluluğu-169

4)-Kaplıcaların, Spa Merkezlerinin, Sağlıklı Yaşam Merkezlerinin, Güzellik Salonlarının ve Masaj Salonlarının Hukukî Sorumluluğu-171

a)-Sözleşmeden Kaynaklanan Sorumluluk-171

aa)-Sözleşmenin Niteliği-171

bb)-Sorumluluğun Şartları-172

b)-Adam Çalıştıranın Sorumluluğu-173

c)-Vekâletsiz İş Görmeden Kaynaklanan Sorumluluk-174

5)-Kamu Hastanelerinin Hukukî Sorumluluğu-174

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

SORUMLULUĞUN HÜKÜMLERİ

I. -ZARARIN TAZMİNİ-189

A. -Maddî Tazminat-193

B. -Manevî Tazminat-199

C. -Davanın Tarafları-203

1)-Davacı-203

2)-Davalı-205

a)-Genel Olarak-205

b)-Müteselsil Sorumluluk-207

aa)-Hekim/ Uygulayıcı ile Yardımcı Kişinin Müteselsil Sorumluluğu-208

bb)-Hekim/Uygulayıcı/Sağlık Personeli ile Sağlık Kuruluşunun/Tesisin/Merkezin Müteselsil Sorumluluğu-210

II. -TÜKETİCİNİN KORUNMASI HAKKINDA KANUN’A GÖRE SAHİP OLUNAN HAKLAR-213

III. -GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME-217

A. -Sözleşme Bulunan Hallerde Görevli ve Yetkili Mahkeme-217

1)-Görevli Mahkeme-218

2)-Yetkili Mahkeme-219

B. -Sözleşme Bulunmayan Hallerde Görevli ve Yetkili Mahkeme-220

1)-Adlî Yargıda Görevli ve Yetkili Mahkeme-220

2)-İdarî Yargıda Görevli ve Yetkili Mahkeme-222

IV. -ZAMANAŞIMI-223

A. -Haksız Fiile Dayalı Taleplerde Zamanaşımı-223

B. -Sözleşmeye Dayalı Taleplerde Zamanaşımı-226

V. -HAK DÜŞÜRÜCÜ SÜRE-230

VI. -İSPAT YÜKÜ-230

VII. -SORUMLULUKTAN KURTULMA-235

A. -Nedensellik Bağının Kesilmesi-235

1)-Mücbir Sebep-235

2)-Zarar Görenin Ağır Kusuru-236

3)-Üçüncü Kişinin Ağır Kusuru-238

B. -Kurtuluş Kanıtı Getirilmesi-238

C. -Sorumsuzluk Anlaşması-239

SONUÇ-245

EK: GELENEKSEL VE TAMAMLAYICI TIP UYGULAMALARIYÖNETMELİĞİ VE EKLERİ-253

KAYNAKLAR-283