Silahlı çatışmaların doğası gereği insanları evlerinden ayrılmaya ve göçe zorladığı bilinmektedir. Bununla birlikte, silahlı çatışma ve şiddetten kaçan kişilerin, sırf bu sebeple mülteci statüsüne sahip olup olmadıkları ya da hangi şartlar altında mülteci statüsüne sahip oldukları tartışmalıdır. İç savaşlar başta olmak üzere silahlı çatışmalardan kaçarak bir başka devletin ülkesine geçen ve mülteci statüsü arayışına giren bu kişilerin talebi, 1951 tarihli Mültecilerin Hukuki Durumuna İlişkin Cenevre Sözleşmesi hükümlerine göre mülteci olmadıkları gerekçesiyle çoğunlukla devletler tarafından reddedilmektedir. Sorunun çözümüne ilişkin hukuki çerçeveyi ortaya koymayı amaçlayan bu çalışmada, bahse konu Sözleşme etrafında somutlaşan uluslararası koruma rejimi incelenmekte ve oluşan koruma boşluğunun giderilmesine yönelik alternatif uygulamalar ve çözüm önerileri üzerinde durulmaktadır.(ARKA KAPAKTAN)

İÇİNDEKİLER

GİRİŞ
BİRİNCİ BÖLÜM
MÜLTECİ HUKUKUNUN GELİŞİMİ
I. Birinci Dünya Savaşı ve Milletler Cemiyeti Dönemi
A. Rus ve Ermeni Mültecilere Yönelik Düzenlemeler
B. Alman Mültecilere Yönelik Düzenlemeler
C. Hükümetlerarası Mülteciler Komitesi (1938-1947)
II. İkinci Dünya Savaşı ve Birleşmiş Milletler Dönemi
A. Birleşmiş Milletler Yardım ve Rehabilitasyon İdaresi
B. İkinci Dünya Savaşı Sonrası Evrensel Düzenlemeler
C. Mültecilerle İlgili Bölgesel Düzenlemeler

İKİNCİ BÖLÜM
1951 SÖZLEŞMESİ'NE GÖRE MÜLTECİ OLMA ŞARTLARI, MÜLTECİ STATÜSÜNÜ ENGELLEYEN SEBEPLER VE MÜLTECİ STATÜSÜNÜN SONA ERMESİ
I. Mülteci Statüsünün Belirlenmesinde Temel Alınan Nitelikler
A. Haklı Temele Dayalı Zulüm Korkusu
B. Zulüm Korkusunun Irk, Din, Tabiiyet, Belirli Bir Toplumsal Gruba Mensubiyet ya da Siyasi Kanaat Kaynaklı Olması
C. Zulme Maruz Kalma Riskinin Değerlendirilmesi
D. Ülkesi Dışında Bulunmak
E. Ülkesinin Korumasından Mahrum Bulunma veya Zulüm Korkusundan Dolayı Bu Korumadan Yararlanmayı İstememe
II. Mülteci Statüsünün Sona Ermesi
A. Mülteci Statüsündeki Kişinin Vatandaşı Olduğu Ülkenin Korumasından Kendi İsteğiyle Yeniden Yararlanması
B. Mülteci Statüsündeki Kişinin Vatandaşlığını Kaybettiği Ülkenin Vatandaşlığını Yeniden Kazanması
C. Mülteci Statüsündeki Kişinin Yeni Bir Vatandaşlık ve Koruma Kazanması
D. Mülteci Statüsündeki Kişinin Zulüm Korkusu ile Terk Ettiği veya Dışında Bulunduğu Ülkeye Kendi İsteğiyle Yeniden Yerleşmek Üzere Dönmesi
E. Menşe Ülkedeki Şartların Değişmesi
F. Mülteci Statüsünün Kazanılmasını Gerektiren Şartların Ortadan Kalkmasından Dolayı Daimi İkamet Ülkesine Dönme
III. Mülteci Statüsünün Kazanılmasını Engelleyen Haller
A. BMMYK Dışındaki Diğer BM Organlarının Korumasından Yararlanma
B. Uluslararası Koruma İhtiyacı İçinde Olmama
C. Uluslararası Korumaya Layık Görülmeme
IV. Geri Gönderme Yasağı ve Mültecilerin Sınır Dışı Edilmesi

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
SİLAHLI ÇATIŞMALARDA BİREYLERİN KORUNMASINA YÖNELİK ULUSLARARASI HUKUKİ ÇERÇEVE
I. Silahlı Çatışma
II. Silahlı Çatışmalarda Bireylerin Korunmasına İlişkin Hukuk Kuralları
A. İnsan Hakları Hukuku
B. İnsancıl Hukuk
C. Uluslararası Ceza Hukuku
III. Mülteci Hukuku ile Diğer Disiplinler Arasındaki İlişki
A. Mülteci Hukuku ile İnsan Hakları Hukuku Arasındaki İlişki
B. Mülteci Hukuku ile İnsancıl Hukuk Arasındaki İlişki
C. Mülteci Hukuku ile Uluslararası Ceza Hukuku Arasındaki İlişki
IV. İnsan Hakları Hukuku ile İnsancıl Hukuk Arasındaki İlişki
V. İnsancıl Hukuk Kapsamında Mültecilerin Korunması
A. Uluslararası Silahlı Çatışmalarda Mültecilerin Korunması
B. Uluslararası Olmayan Silahlı Çatışmalarda Mültecilerin Korunması

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
SİLAHLI ÇATIŞMA KAYNAKLI İLTİCA TALEPLERİ
I. 1951 Sözleşmesi ve Silahlı Çatışma Kaynaklı İltica Talepleri
A. Silahlı Çatışma ve Zulüm Arasındaki İlişki
B. 1951 Sözleşmesi'nin Uygulanabilirliğine Dair Görüşler
C. Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliğinin Uygulaması
II. Mülteci Koruma Rejiminin Güçlendirilmesine Yönelik Arayış ve Uygulamalar
A. Sözleşme Temelli Arayışlar
B. 1951 Sözleşmesi Harici Koruma Rejimleri
GENEL DEĞERLENDİRME VE SONUÇ

KAYNAKÇA

 

"Alıcının malları muayene külfeti CISG madde 38'de, ihbar külfeti ise CISG madde 39'da yer almıştır. Bu iki maddenin söz konusu olması için ilk önce CISG madde 35 anlamında satıcı sözleşmeye aykırı mal teslim etmelidir. CISG madde 38 ve 39 konvansiyon kapsamında verilmiş kararlar içerisinde en çok değinilmiş maddelerdir. Bu maddeler düzenleyici nitelik taşımaktadırlar. Yani taraflar CISG madde 6 gereğince sözleşme ile muayene ve ihbar külfetini ortadan kaldırabilir veya bu külfetlerin doğurabileceği etkileri değiştirebilirler. Bundan başka CISG madde 9 gereğince milletlerarası ticari teamüller veya taraflar arasında alışkanlıkların varlığı durumunda da muayene ve ihbar külfetlerine başvurulmayacaktır.

CISG madde 38'de alıcının "koşulların izin verdiği kısa bir süre" dahilinde malları muayene etmesinin, CISG madde 39'da ise "makul bir süre" içerisinde sözleşmeye aykırılık ihbarının gerçekleşmesinin gerekli olduğuna değinilmiştir. Bu tip sürelerin belirlenmesindeki amaç, satıcının eğer mümkünse, eksik ifadan dolayı malları sağlama, ikame mal teslimi, onarım veya başka bir formda alıcının zararını azaltarak aykırılığı giderme yoluyla kendisini uygun düzeye çıkarmasına yardımcı olmaktır. Alıcının malları muayene ve ihbar külfeti değerlendirilirken satıcının bu külfetlerin mümkün olduğunca erken yerine getirilmesi yönündeki çıkarı ile alıcının makul olmayan masraf ve zahmete katlanmaması yönündeki çıkarı birlikte değerlendirilmelidir." (Tanıtım Yazısı)

Konu Başlıkları

• Genel Olarak Milletlerarası Mal Satımına İlişkin Sözleşmeler Hakkında Birleşmiş Milletler Antlaşması (CISG)
• CISG Madde 38 Kapsamında Alıcının Malları Muayene Külfeti
• CISG Madde 39 Kapsamında Alıcının İhbar Külfeti

 

"Çalışmanın bu basısında içerik bakımından önemli güncellemelere yapılmıştır. Bu kapsamda bir yandan çalışmaya yeni konular eklenmiş, diğer yandan da sorunlu ve tartışmalı alanlar yeniden ele alınarak daha açık hale getirilmiştir. Ayrıca yeri geldikçe yargı kararlarına yer verilerek uygulamada karşılaşılan sorunlar da ele alınmaya çalışılmıştır.

Milletlerarası usul hukukunun teorik ve pozitif temellerini açıklamak amacıyla hazırlanan bu çalışmanın hukuk fakültesi öğrencilerinin yanı sıra bu alanda araştırma yapanlar ve uygulayıcılar için de bir kaynak olması ümit edilmektedir." (Tanıtım Yazısı)

 

İçindekiler

1. Bölüm Tahkim Anlaşması, Hakem Kurulu,Hakemlerin Seçimi Ve Seçim Usulü

2. Bölüm Hakemlerin Bağımsızlığının Ve Tarafsızlığının Denetimi, Beyan Yükümlülüğü Ve Referans Kriterler

3. Bölüm Tahkim Yargılaması

 

"Uluslararası teşkilat olarak Avrupa Birliği'nin, Sınır ve Sahil Güvenlik Ajansı olan Frontex aracılığıyla gerçekleştirdiği sınır yönetimi deneyimini AB hukuku çerçevesinde ele alan bu çalışma, hukuk eğitimi alan öğrencilerin, akademisyenlerin, hukuk uygulayıcılarının ve AB ve Frontex konularındaki gelişmelerle yakından ilgilenenlerin yararlanabilecekleri bir kaynak olarak hazırlanmıştır.

Çalışmanın ilk bölümünde; AB'nin sınırları ve sınır yönetimini açıklamak amacıyla öncelikle temel kavramlar üzerinde durulmuş, ikinci bölümde; Frontex'in gerekliliği ve gelişimi işlendikten sonra üçüncü bölümde; Frontex'in yargısal denetimi konusu incelenmiş, son bölümde ise Frontex'in ikame yetkisi konusu ele alınmıştır." (Tanıtım Yazısı)

Konu Başlıkları

• Avrupa Birliği'nde Dış Sınır Kavramı
• Schengen Alanı
• Avrupa Sınır ve Sahil Güvenlik Birimi
• Avrupa Sınır ve Sahil Güvenlik Ajansı (Frontex)
• Frontex'in Hukuki Dayanağı ve Yapısı
• Temel Haklar Alanında Frontex'e İlişkin Düzenlemeler
• Frontex'in Yargısal Denetimi
• Ortak Sorumluluk
• Avrupa Birliği Adalet Divanı'nın Denetimi
• Frontex'in Faaliyetlerinin Ulusal Yargı Tarafından Denetimi
• Frontex'in İkame Yetkisi

 

"Bu kitapta, yabancı gerçek ve tüzel kişilerin Ülkemizde mülk edinmesinin temel esaslarına yer verilmiştir. Anlatım dili olarak sade, içerdiği bilgiler itibarıyla uygulamaya dönük olarak kaleme alınan bu eserde başlıca, mülkiyet, mülkiyet hakkı ve türleri, kişi kavramı ve kişi türleri, yabancılar ve bu kavrama benzeyen, göçmenler, vatansızlar, azınlıklar, vatandaşlık ve vatandaşlıktan çıkma/çıkarılma gibi kavramlara yer verilmiştir. Bunlara ek olarak, devlet tüzel kişiliği, tapu işlemlerinin seyri, devletlerin mülkiyet edinmesi gibi kavramların izahatlarına yer verilmiştir. Kitabın son bölümünde, yabancıların ülkemizde mülk edinmesini, miras yoluyla intikal, evliliğin bitmesi durumunda doğan durum karşısında mülkiyet edinilmesi hususlarına detaylı olarak girilmiştir. Bunlara ek olarak, özel mevzuatlar ile yabancıların mülkiyet edinmesi veya bunlara benzer biçimde taşınmazları kullanmaları konusunda bilgilere yer verilmiştir.

Kitap, akademik bir iddia taşımamakla birlikte, içindeki kararlar ve uygulama bilgileri ile akademik eserler açısından da bir altlık oluşturabilecek biçimde kaleme alınmıştır. Eserin bu mahiyetiyle okuyucuya faydalı olmasını dileriz..." (Tanıtım Yazısı)

Konu Başlıkları

• Konuya İlişkin Temel Hususlar
• Yabancı Kişiler ve Tapu İdaresi
• Yabancıların Taşınmaz Edinmesi

 

"Bu kitabın birinci kısmında, “Sivil Hava İşletmeciliği” alanında uzmanlaşmak isteyen uygulamacılara ve öğrencilere, uluslararası ve ulusal sivil havacılık mevzuatı ve uygulamaları hakkında geniş kapsamlı sistematik bilgi verilmesi amaçlanmaktadır. Hızlı ve pratik olması nedeniyle hava taşımacılığı, uluslararası taşımalar bakımından daha çok tercih edilegelmiştir. Bu taşımalardan doğan uyuşmazlıklara uygulanacak hukuk kuralları bakımından çeşitli ulusal hukuk sistemlerinin söz konusu olması, bununla birlikte ulusal hukuk sistemlerinin uyuşmazlıkları birbirinden farklı şekilde çözümlemesi nedeniyle karmaşık bir durum ortaya çıkmıştır. Bu nedenle bu konuya ilişkin özel düzenlemelere ihtiyaç duyulmuştur.

Kitabın ikinci kısmında öncelikle taşımacılık kavramı açıklanmıştır. Taşımacılığın tanımı, fonksiyonları ve türleri hakkında bilgi verilmiştir. Devamında ise havayolu taşımacılığı kavramı, Türkiye ve dünyadaki tarihsel gelişimi ile önemi ve avantajlarına değinilmiştir. Kitabın ikinci kısmında ayrıca, uluslararası havayolu taşımacılığı anlaşmaları, kuruluşları ve yapılan mevzuat uyumlaştırma çalışmaları incelenmiştir. İkinci kısımda, hem uluslararası havacılık ajans ve birlikleri hakkında bilgi verilmiş hem de Türkiye’deki sivil ve resmi havayolu kuruluşlarına yer verilmiştir. İkinci kısmın diğer bölümlerinde ise sırasıyla taşıyıcının sorumluluğuna ilişkin hukuki şartlara ve uygulamalara, taşıyıcının sorumlu olduğu hallere ve bu sorumluluktan doğan hukuki sonuçlara da yer verilmiştir. Kitabın birinci kısmı şahsım tarafından, ikinci kısmı ise diğer ortak yazar tarafından kaleme alınmıştır.

Bu kitabın, sivil havacılık sektörünün uygulamacı aktörlerine; başta Sivil Havacılık Yüksekokullarının öğrencileri olmak üzere ön lisans / lisans / lisans üstü düzeylerinde “Sivil Havacılık Hukuku” eğitimi almakta olan öğrencilere hitap etmek amacıyla hazırlanmış olması nedeniyle, yalın bir üslupla kaleme alınmasına mümkün olduğunca özen gösterilmiştir. Bu çalışmada yararlanılan bilimsel kaynakların, meslek kuruluşları raporlarının hazırlanmasında emekleri geçmek suretiyle, tabiri caizse ayak izlerini takip ederek bu yolda yürümemizi mümkün kılan değerli akademisyenlerin ve sektör mensuplarının haklarını teslim etmeyi zevkli bir görev kabul ederim." (Tanıtım Yazısı)

 

"Son dönemlerde özel şirketler tarafından uzaya seyahatler düzenlenmeye başlanmıştır. Bu durum uzay turizmi ile uzay turisti, uzay katılımcısı veya uzay yolcusu gibi kavramların doğmasına sebep olmuştur. Bir uzay aracı ile seyahat eden uzay yolcusunun uğradığı zarardan doğan sorumluluğun tazmini konusu öğretide tartışmalıdır. Uzay cisminde bulunan uzay yolcusuna, yeryüzünde, hava sahasında veya uzayda başka bir fırlatan devletin uzay aracının çarpması halinde söz konusu zararı veren Fırlatan Devlet’in veya Uluslararası Örgütün uluslararası sorumluluğu doğacaktır. Oysa uzay cisminde bulunan uzay yolcusuna fırlatma esnasında, uzayda veya Dünya’ya dönüşü sırasında herhangi bir zararın gelmesi durumunda uzay yolcusunun içinde bulunduğu uzay cismini “Fırlatan Devletin” sorumluluğuna Sorumluluk Sözleşmesi’nin 7. maddesi gereği gidilemeyecektir. Sorumluluk Sözleşmesi Fırlatan Devletin vatandaşlarına ve fırlatma anından itibaren uzay cisminin inişine kadar uzay cismini çalışmasına katılan yabancı ülke vatandaşlarına uygulanmamaktadır. Bu durumda olan ve zarar gören uzay yolcuları ancak fırlatan devletin iç hukuk yollarına başvurarak zararlarını tazmin edebileceklerdir.

Türkiye’de de Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’nca hazırlanan “Türkiye Uzay Ajansı Kurulması ve Uzaya Yönelik Faaliyetlerin Düzenlenmesi Hakkında Kanun Tasarısı (Türkiye Uzay Kanunu Tasarısı)” Bakanlar Kurulu’nca 13.02.2017 tarihinde TBMM’ye sunulmuştur. Bu tasarı kanunlaşmamıştır. Bunun yerine, 13 Aralık 2018 tarihinde 30624 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 23 nolu “Türkiye Uzay Ajansı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi” ile Türkiye Uzay Ajansı kurulmuştur. Ne kararnamede ne de kanun tasarısında her ne kadar hüküm bulunmayan hallerde Türk Sivil Havacılık Kanunu (TSHK)’nun uygulanacağına dair bir hüküm bulunmasa da TSHK’nın sorumluluk hükümlerinin ulusal Uzay Hukuku’na uygulanmasından daha uygun bir yaklaşım yoktur. Ayrıca uzay araçları havalanabildikleri ve havada seyredebildikleri için atmosferde (hava sahasında) bulundukları sürece TSHK bakımından da hava aracı sayılmaktadır. Bu sebeple çalışmada iç hukukta uygulanması gereken kuralların düzenlenmesine ışık tutmak adına Hava Hukuku’nun ticari hizmet faaliyetleri ile ilgili hukuk kurallarına da başta TSHK olmak üzere değinilmiştir." (Tanıtım Yazısı)

 

"Bu çalışmaya başlarken uluslararası kamu hukuku alanı ile hukuk felsefesi ve sosyolojisi alanları arasında kalan ve çok zor ve tartışmalı bir konuyu seçtiğimin farkındaydım. Ancak yabancı literatürde konunun ele alınmış olması bana bu konuda bir cesaret vermişti. Kitabın ilk baskısından itibaren geçen, yaklaşık üç yıl boyunca tarafıma ulaşan olumlu ve olumsuz eleştiriler doğrultusunda, çalışma tekrar gözden geçirilmiştir. Gerçekten de yanlış anlaşılmaya müsait bazı başlık ve ifadelerin varlığını tespit ettim. Bu başlıklar ve içerikteki değişikliklerin yanında yeni okumalar sonucunda oluşan görüş ve bilgiler de bu ikinci baskıya yansıtılmaya çalışılmıştır. Şüphesiz, eserler eleştirilerle olgunlaşır. Bu anlamda katkıda bulunan herkese teşekkürü bir borç bilirim." (Tanıtım Yazısı)

 

Konu Başlıkları

GİRİŞ

I... ÇALIŞMANIN KAPSAMI VE AMACI

II.. YÖNTEM VE İNCELEM PLÂNI

BİRİNCİ BÖLÜM

MİLLETLERARASI TİCARÎ TAHKİM HUKUKUNDA SULH KURUMUNA GENEL BAKIŞ

I... SULH KURUMUNA GENEL BAKIŞII. MİLLETLERARASI TİCARÎ TAHKİMDE SULHÜN ÖZELLİKLERİ

III. MİLLETLERARASI TİCARÎ TAHKİMDE SULH İLE İLGİLİ MÜNFERİT DÜZENLEMELER VE YABANCI HUKUK DÜZENLERİNDE DURUM

IV. TÜRK HUKUKUNDA SULH

V.. TAHKİM YARGILAMASININ SONA ERMESİ SÜRECİNDE SULHÜN YERİ

İKİNCİ BÖLÜM

TAHKİM YARGILAMASI BAĞLAMINDA SULH

I... TAHKİM YARGILAMASI SIRASINDA TARAFLARIN SULH OLMASININ AMACI VE HUKUKÎ NİTELİĞİ

II.. TAHKİM YARGILAMASI SIRASINDA TARAFLARIN SULH OLMASI

III. SULH ÜZERİNE HAKEM VEYA HAKEM KURULUNUN KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA KARAR VERMESİ

IV. SUHÜN HAKEM KARARI OLARAK TESPİTİV. SULH ÜZERİNE SONA EREN TAHKİM YARGILAMASINDA HAKEM ÜCRETLERİ VE YARGILAMA GİDERLERİ

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

SULH ÜZERİNE VERİLMİŞ HAKEM KARARLARININ İPTALİ, İCRASI VE YABANCI HAKEM KARARLARININ TÜRKİYE’DEKİ ETKİLERİ

I... SULH ÜZERİNE VERİLMİŞ HAKEM KARARLARINA KARŞI HUKUKÎ BAŞVURU YOLLARININ BULUNUP BULUNMADIĞIII. SULH ÜZERİNE VERİLMİŞ HAKEM KARARLARININ İPTALİ

III.SULH ÜZERİNE VERİLMİŞ HAKEM KARARLARININ İCRASI

IV. SULH ÜZERİNE VERİLMİŞ YABANCI HAKEM KARARLARININ TANINMASI VE TENFİZİ