Uluslararası eşya taşımacılığının en eski ve köklü türü kuşkusuz deniz yolu ile eşya taşımasıdır. Bu sebeple, taşımanın esas ögesi olan taşıyanın hukuki durumu ve sorumluluğunun tespiti büyük önem arz etmektedir.

Taşıyanın sorumluluğu ve bu sorumluluktan kurtulabileceği haller 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'n da düzenlenmiştir. Bununla birlikte, deniz taşımacılığının uluslararası niteliği göz önüne alındığında, bu alandaki uygulamanın uluslararası hukuk kuralları ile entegre bir şekilde yürütülmesi gerektiği de aşikardır. Bu yüzden, taşıyanın sorumluluğu ve sorumluluktan kurtulacağı hallerin bu alanda düzenleme getiren uluslararası konvansiyonlar ve uygulamaya yön veren yabancı mahkeme içtihatları ile birlikte ele alınması oldukça önemlidir.

Bu çalışmada, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun taşıyanın sorumluluğu ve sorumluluktan kurtulmasına dair kuralları uluslararası mevzuat ile karşılaştırılarak izah edilmektedir.

Kanuna uyumlu olarak, taşıyanın kısmi sorumluluğu ve 6102 sayılı Kanun ile hukukumuza eklenen sözleşme dışı talepler de çalışmaya dahil edilmiştir. Son olarak, uluslararası konvansiyonlarda düzenlenen ancak Türk Ticaret Kanunu'na alınmayan sorumluluktan kurtulma sebepleri de incelenmiş ve uluslararası uygulama ile Türk Hukuku uygulaması arasındaki farklılıklara dikkat çekilmesi amaçlanmaktadır.

Çalışmanın bütününde, konular uluslararası konvansiyonlar ve başta İngiliz ve Amerikan hukuk sistemleri olmak üzere, yabancı hukuk sistemleri ile karşılaştırmalı olarak ele alınmaktadır. Eserin içeriğinde hem Türk hem de yabancı mahkeme kararları ile konu açıklamaları desteklenmiş ve konunun uygulamaya yönelik olarak somutlaştırılması amaçlanmaktadır.(Tanıtım Bülteninden)


Konu Başlıkları

• Taşıyanın Sorumluluğu
• Taşıyanın Sorumluluktan Kurtulması
• Uluslararası Konvansiyonlarda Öngörülen Ancak Türk Ticaret Kanunu Sisteminde Yer Almayan Haller

 

"Deniz Ticareti Hukuku kitabının bu basısında, daha önce üçüncü basısı yapılmış olan Giriş-Gemi-Donatan ve Donatma İştiraki-Kaptan konularını içeren birinci kitap ile ikinci basısı yapılmış olan Navlun Sözleşmeleri konulu ikinci kitap, birlikte gözden geçirilmiş ve genişletilmiş olarak yer almakta. Bu tercihin amacı, okuyucuya her iki kitabın konularını bir arada sunmaktır." (Önsözden)

Konu Başlıkları

• Giriş
• Gemi
• Donatan ve Donatma İştirakı
• Kaptan
• Navlun Sözleşmeleri

 

2017 yılının Temmuz ayında yayımlanan Birinci Cilt'in devamı niteliğindeki bu İkinci Cilt'in ilk fasikülünde, "Gemilerin Eşya Hukuku" alanındaki ilk dört paragraf yer almaktadır. Bu paragrafların ilk ikisi (13 ve 14) ile son ikisi (17 ve 18) arasında kalan "Tescil" hakkındaki § 15 ve "Mülkiyet"e ilişkin § 16 henüz hazırlık aşamasında bulunmaktadır. Şu var ki, Eşya Hukuku alanındaki eserlerin neredeyse her yıl yenilendiği bir ortamda, hazırlıkları tamamlanan paragrafların bir an önce yayımlanmasının uygun olacağı düşünülmüştür. Diğer paragraflar da tamamlandıkça ayrı fasiküller halinde yayımlanacaktır.(ÖNSÖZDEN)

İÇİNDEKİLER (ÖZET)

Birinci Kısım
GENEL HÜKÜMLER

§ 13. Giriş
I. "Gemilerin Eşya Hukuku" Kavramı
II. Yasama Süreci ve Kaynaklar
III. Türk Eşya Hukuku'nun Özel Hükümleri Olarak Gemilerin Eşya Hukuku
IV. Temel Kavramlar
V. Türk Gemilerinin Tescili Hakkındaki İlkeler
VI. Türk Gemileri Üzerinde Kurulabilen Ayni Haklar
§ 14. Zilyetlik
I. Uygulanacak Hükümler
II. Gemilerde Zilyetliğin Türleri
III. Zilyetliğin Kazanılması
IV. Zilyetliğin İşlevi
V. Zilyetliğin Korunması
§ 15. Tescil
[Bu bölümün hazırlıkları henüz devam etmektedir.]
§ 16. Mülkiyet
[Bu bölümün hazırlıkları henüz devam etmektedir.]

İkinci Kısım
GEMİLER ÜZERİNDE REHİN HAKLARINA İLİŞKİN ÖZEL HÜKÜMLER

Birinci Bölüm
Kanuni Rehin Hakları
§ 17. Gemi Alacaklısının Kanuni Rehin Hakkı
I. Tarihçe ve Amaç
II. Terim
III. Uygulanacak Hükümler
IV. Borçlular
V. Gemi Alacakları
VI. Gemi Alacaklılarına Tanınan Kanuni Rehin Hakkı
VII. Yalnızca Öncelik Tanınan Alacaklar: Enkaz Kaldırmaya İlişkin Kamusal Alacaklar
§ 18. Tersane Sahibinin Kanuni İpoteği
I. Giriş
II. Yasama Süreci ve Kaynaklar
III. Alacaklı
IV. Alacaklar
V. İpotek Konusu Gemi ve Yapı
VI. İpoteğin Kurulması
VII. Değerlendirme

İkinci Bölüm
Gemi İpoteği
[Bu bölümün hazırlıkları henüz devam etmektedir.]

KAVRAM DİZİNİ
Yazar'ın Yayın Listesi

 

Bu kitapta ele aldığım konular üzerinde Dünya'da yoğun tartışmalar ve çalışmalar yapılıyor olmasına karşılık ülkemizde çok fazla çalışma yapılmamıştır. Ancak Kuzey Buz Denizi tüm Dünya için önemli olmasının yanında ülkemiz içinde ayrıca önem arz etmektedir. Kuzeye kayan enerji üretimi ve transferi boğazların önemini azaltacaktır. Eğer Kanal İstanbul Projesi gerçekleşirse boğazların hukuki durumunun ne olacağı ülkemizde halen tartışılmaktadır. Sadece Kuzey Buz Denizi'nde doğal boğazlara alternatif rotalar bulunmaktadır. Bu sebeple bölgedeki hukuksal gelişmeler ülkemiz için de emsal teşkil edecektir. Bölgede gelişen ve değişen hukuk kurallarını anlayabilmek için Kuzey Buz Denizi ve kıyı ülkelerdeki hukuksal durumun yanı sıra çevresel etmenler, bölgenin doğal zenginlikleri, kaynaklar, ekolojik denge, ticari etkinlikler, egemenlik mücadeleleri ve kaynak paylaşımları anlatılmıştır.(ARKA KAPAKTAN)

İÇİNDEKİLER

1. Giriş

2. Cmı (Comite Maritime International)
2.1. CMI'ın tarihsel gelişimi
2.2. CMI ve Kutuplar Denizcilik Grubu
2.2.1. CMI 2016 New York Konferansı
2.2.2. CMI 2015 İstanbul Konferansı
2.2.3. CMI 2014 Hamburg Konferansı
2.2.4. CMI 2013 Dublin Konferansı

3. Kuzey Buz Denizi ve Çevresel Faktörler
3.1. Kuzey Buz Denizinin Özelliği, Ekosistemi ve Diğer Denizlerden Farkı
3.2. Denizcilikten Kaynaklanabilecek Kirliliklerin Kuzey Buz Denizi'ne Etkileri
3.3. Küresel Isınmanın Kuzey Buz Denizi'ne Etkileri
3.4. Kuzey Buz Denizi'nin Zenginlikleri Ve Bunların Kullanılması
3.4.1. Balıkçılık
3.4.2. Petrol

4. Kuzey Buz Denizi ve Uluslararası Alanda Hukuksal Durum
4.1. Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi'nin Kuzey Buz Denizi İle İlgili Hükümleri
4.1.1. Deniz Alanları ve Geçiş Rejimleri Hakkında Açıklama
4.1.2. Denizsel Çevrenin Korunması
4.2. Uluslararası Denizcilik Organizasyonu (IMO) ve yapmış olduğu çalışmalar
4.2.1. Polar Code
4.2.2. Polar Load Line
4.2.3. Kutup Bölgeleri İle İlgili Aktif Çalışmalar
4.3. Arktika Konseyi Ve Üye Devletlerin Kuzey Buz Denizi İle İlgili Yapmış Oldukları Çalışmalar
4.3.1. Amerika
4.3.2. Rusya
4.3.3. Kanada
4.3.4. Norveç
4.3.5. Danimarka
4.3.6. Avrupa Birliği
4.3.7. Almanya

5. Kuzey Buz Denizi'nin Coğrafi Durumu ve Ticari Değeri
5.1. Kuzey Buz Denizi Rotaları
5.1.1. Bering Boğazı
5.1.2. Kuzey Geçişi; Northen Sea Route (NSR)
5.1.3. Kuzeybatı Geçişi; Northwest Passage, NWP
5.2. Kuzey Buz Denizi Seyri, Amacı ve Kazanımları

6. Kuzey Buz Denizi'nin Türkiye Açısından Önemi

7. Sonuç ve Değerlendirme

KAYNAKÇA

 

"Bu çalışma, tamamen uygulamaya yönelik örneklerle, pratikte kolaylık sağlanması planlanmıştır.

Deniz Ticaret Hukuku davaları, yasal mevzuat, örnek sözleşmeler ve Yargıtay İçtihatları, konularına göre tasniflenerek incelenmiştir.

Mahkemelerin görevlerini belirleyen usul hukuku kuralları kamu düzenine ilişkindir; görev itirazı yargılamanın her aşamasında, usul hukukuna ilişkin hiçbir sınırlamaya tabi olmaksızın taraflarca ileri sürülebileceği gibi, davayı gören mahkeme de, bu yönde bir itiraz olmasa bile, görevli olup olmadığını kendiliğinden değerlendirmekle yükümlüdür. Her dava, usul hukukunun kamu düzenine ilişkin kurallarının gösterdiği görevli mahkeme hangisi ise, orada görülür.

T.C. Anayasasının 136 ve 142. maddelerinde, mahkemelerin kuruluşu, görev ve yetkileri, işleyişleri ve yargılama usullerinin kanunla düzenleneceği hükme bağlanmıştır. Mahkemelerin görevi kıyas veya yorum ile genişletilemez ya da değiştirilemez. Kanunda açıklık bulunmayan durumlarda görev genel mahkemelere aittir. (5.12.1977 gün 1977/4 E., 1977/4 K. sayılı Yargıtay İçtihatları Birleştirme Kararı gerekçesinden).

Türk Medeni Yargılama Hukukunda özel yasalarla kurulmuş özel mahkemeler; Kadastro Mahkemeleri (3402 sayılı Kanun), İcra Mahkemeleri (İİK.) Tüketici Mahkemeleri (4077 sayılı Kanun), Aile Mahkemeleri (4787 sayılı Kanun), Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemeleri (551 sayılı KHK m.146, 554 sayılı KHK m.58, 555 sayılı KHK m.30, 556 sayılı KHK m.71, 5846 sayılı Kanunun 21.02.2001 gün ve 4630 sayılı Kanunla değişik 76 maddesi), Denizcilik İhtisas Mahkemesi (6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu, mülga 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu) ile İş Mahkemeleridir.

Denizcilik İhtisas Mahkemeleri'nin davaya bakabilmesi için davanın deniz ticaretinden kaynaklanması gerekli ve zorunludur.

6102 sayılı TTK'nın 4 (1) maddesinde ticari davalar tanımlanmış ve sayılmıştır. Bu maddeye göre “her iki tarafın da ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğan hukuk davaları” ve “ticari nitelikteki çekişmesiz yargı işleri” ile “tarafların tacir olup olmadıklarına bakılmaksızın aynı maddenin (a), (b), (c), (d), (e) ve (f) bentlerinde sayılan davalar ticari dava sayılır.

Bir davanın ticari dava sayılabilmesi için ya tarafların her ikisinin tacir olması ve uyuşmazlığın her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğması (nispi ticari dava), ya ticari nitelikte çekişmesiz yargı işi olması, ya da aynı maddede 6 bent halinde sayılan ticari davalardan (mutlak ticari dava) olması gerekir.

Taraflardan biri "tacir" değilse veya tacir olmasına rağmen uyuşmazlığın "ticari işletme" ile ilgisi yoksa ticari davanın yasal şartları oluşmaz.

5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun'un 2/4. maddesi uyarınca hâkimin, Türk Kanunlar ihtilâfı kurallarını ve bu kurallara göre yetkili olan yabancı hukuku re’sen uygulayacağı ve yetkili yabancı hukukun muhtevasının tespitinde tarafların yardımını isteyebileceği düzenlenmiş, aynı Yasa'nın 24/1. maddesinde ise sözleşmeden doğan borç ilişkilerinin tarafların açık olarak seçtikleri hukuka tâbi olacağı ve 29/1. maddesinde ise eşyanın taşınmasına ilişkin sözleşmelerin tarafların seçtikleri hukuka tâbi olacağı belirtilmiştir. " (Tanıtım Yazısı)

 

"Milletlerarası Hukuk Anabilim Dalı araştırma görevlisi Seçil Nergiz Karaman Engür’ün “Türkiye’nin Münhasır Ekonomik Bölgesindeki Balıkçılık Hakları” başlıklı yüksek lisans tezinin kitap hâline getirilerek basılmasında bir sunuş yazısını yazmak benim için zevkli bir görevdir.

Uluslararası Hukuk alanında yayınlanan eser sayısı hâlen nispeten sınırlı kalmaktadır; oysa günümüzde bu hukuk dalının gittikçe daha büyük önem kazandığı görülmektedir ve kavram ve ilkelerinin iyi anlaşılması ihtiyacı belirginleşmektedir. Bunun için de çeşitli konularda yayınlar ve konferanslar yapılması ve bilgi ve analizlerin kamuyla paylaşılması gerekliliği vardır.

İncelenmesi ve yayın yapılması gereken önemli konulardan biri de, dünyamızda deniz alanlarının geniş kesimlerini içeren “münhasır ekonomik bölge”dir.

Devletlerin ülkelerini genişletme olanakları daraldıkça ve toprak kazanma yolları belirli hukuk kurallarına bağlanınca, devletlerin ve ekonomik aktörlerin ilgisi deniz alanlarına yönelmiş bulunmaktadır. Çevrenin ve doğal kaynakların korunması, güvenlik kaygıları, uluslararası ekonomik ve ticarî faaliyetler yönünden deniz alanları hayatî bir önem taşımaktadır. Bu ilgi ve önemin yoğunlaştığı bir alan da, nispeten yeni bir kavram olarak otaya çıkan “münhasır ekonomik bölge”dir.

“Türkiye’nin Münhasır Ekonomik Bölgesindeki Balıkçılık Hakkı” başlıklı bu çalışma, araştırma görevlisi Seçil Nergiz Karaman Engür tarafından Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü bünyesinde Kamu Hukuku alanında yüksek lisans tezi olarak hazırlanmış, 2016 yılında jüri önünde savunularak oybirliğiyle başarılı bulunmuştur.

Anabilim dalı başkanı ve tez danışmanı olarak, Seçil Nergiz Karaman Engür’ün çalışmalarını yönetmek benim için zevkle yürüttüğüm bir görev olmuştur. Kendisinin özellikle denizlere duyduğu ilgi, bu çalışmanın ilerlemesinde güçlü bir motivasyon ve çalışmanın içeriğine de yansıyan bir “canlılık” katmıştır. Elinizdeki eserde sadece hukuk bilgileri irdelenmekle kalmamakta, somut bir doğal element olarak denize ve içindeki varlıklara duyulan sıcak ilgi bu çalışmaya ayrı bir tat katmaktadır.

Bu eserde münhasır ekonomik bölge kavramı ve hukukî rejimi, özellikle de balıkçılık hakları incelenmiştir. Ülkemize ve yakın çevremize ilişkin uygulama ve gelişmelerin de işlendiği bu çalışma bu yönden belirgin bir güncellik taşımaktadır." (Sunuştan)

 

'Maritime Law in Turkey' aims to establish the general framework on the essentials of Turkish maritime law such as 'ship', 'related persons' and 'related contracts'. Thus the 'ship' which is the main subject of maritime law, is examined in accordance with the related articles of TCC. Within this scope, the legal importance of the ship is examined through several aspects such as definition of 'ship', parts of ship, classification of ship, legal nature of ship together with its loss, and discriminating facts of ship. In addition, ship registers, acquisition-loss of ship ownership, ship mortgage and maritime liens are also examined in the book. The owner, who is surely the most important actor of maritime law, is examined in terms of the definition placed under TCC to define him and liabilities attributed to him, including limited liability. Additionally, shipping partnership, bareboat charterer, time charterer, voyage charterer, master and seamen are also examined in the book. The carrier, whose liabilities have been subject to many academic writings and legislative studies, is examined under international conventions and TCC in terms of his rights and especially his liabilities. Furthermore, some of the transport intermediaries such as freight forwarder, agency and broker, and actors from the cargo side such as shipper, consignor and consignee are also examined in the book. 'Maritime contracts' combine the main subject of maritime law, namely the ship and the main actors of maritime law. Thus, frequently used maritime contracts such as bareboat charter contract, time charter contract and contract of affreightment are examined in accordance with the related articles of TCC. Especially, contract of affreightment is examined in terms of its classification, execution and finalization. In conjunction with these contracts, maritime documents such as bill of lading and other transport documents are also examined. Lastly, special articles of TCC governing marine accidents such as general average, collision and salvage are examined in the book.(ARKA KAPAKTAN)

Content

§1. Introduction
Part I
General Overview on Maritime Law in Turkey
§2. Classification of Law of the Sea
§3. Uniformity of Maritime Law
§4. Management of Maritime Transportation
§5. Sources of Maritime Law
I. Related International Conventions and Turkish Commercial Code
II. Related Codes
III. Related By-laws and Regulations

Part II
Main Subject of Maritime Law: Ship
§6. Legal Importance of Ship
I. Definition of 'Ship'
II. Parts of Ship
III. Classification of Ship
IV. Legal Nature of Ship and Its Loss
V. Discriminating Facts of Ship
A. Name
B. Tonnage
C. Nationality
1. Right to Fly the Turkish Flag
2. Exceptions to the Right to Fly the Turkish Flag
3. Ship Certificate and Flag Certificate
4. Loss of Right to Fly the Turkish Flag
5. Penalties
6. Cabotage
D. Home Port
§7. Ship Registers
I. Turkish National Ship Register
A. Legal Characteristics of the Records
B. Registration
C. Amendment
D. Cancellation
II. Turkish International Ship Register
III. Register for Ships under Construction
IV. Home Port Log
§8. Ship Ownership
I. Acquisition of Ownership
A. Original Acquisition
1. In Terms of Registered Ships
2. In Terms of Unregistered Ships
3. In Terms of Ship Shares and Partnership Shares
B. Derivative Acquisition
1. In Terms of Registered Ships
2. In Terms of Unregistered Ships
3. In Terms of Ship Shares and Partnership Shares
II. Loss of Ownership
§9. Ship Mortgage
I. Creation
II. Types of Ship Mortgage
III. Scope of the Ship Mortgage
IV. Amount of the Secured Claim
V. Termination
§10. Maritime Liens
I. Maritime Claims
II. Property Subject to Maritime Liens
III. Scope of Security
IV. Priority of Maritime Liens
V. Assignment and Subrogation
VI. Termination

Part III
Main Actors of Turkish Maritime Law
§11. Owner
I. Definition of Owner
II. Liabilities of Owner
A. Liability for Own Acts and Omissions (TCO art.49 and art.112)
B. Liability for Servant's Acts and Omissions (TCO art.66 and art.116)
C. Liability for Seamen's and Pilots' Faults (TCC art. 1062, para.1)
D. Liability for Legal Transactions Performed by the Master (TCC art. 1103 and art. 1104)
E. Liability for General Average Contribution (TCC art. 1274)
F. Liability for Faulty Collision and Salvage Reward (TCC art. 1288 and art. 1306, para.1)
G. Liability for Marine Pollution (Code on Environment art.28; TCC art.1336)
III. Limited Liability of Owner
§12. Shipping Partnership
I. Formation
II. Management
III. Termination
§13. Charterers
§14. Master
I. Duties of the Master
II. Authorities of the Master
III. Liabilities of the Master
§15. Seamen
§16. Carrier
I. Maritime Carrier under International Conventions
II. Maritime Carrier under TCC
A. Liability for Providing Unseaworthy, Unvoyageworthy and Uncargoworthy Ship (TCC art. 1141)
B. Liability for Loading Cargo to Another Ship (TCC art. 1150)
C. Liability for Carriage of Cargo on Deck (TCC art. 1151)
D. Liability for Unlawful Deviation (TCC art. 1220)
E. Liability for Breach of Exercising Duty of Care for the Cargo (TCC art. 1178)
1. Basis of Liability
2. Examination, Notification and Time Bar
3. Exemption from Liability
4. Limitation of Liability
F. Liability for Acts and Omissions of the Actual Carrier (TCC art. 1191)
G. Rights of the Carrier
1. Right to Demand Freight
2. Right to Exercise Retention
3. Right of Recourse
§17. Transport Intermediaries
I. Freight Forwarder
II. Agency
III. Broker
§18. Cargo Interests

Part IV
Maritime Contracts and Related Documents
§19. Bareboat Charter Contract
I. Form of the Contract
II. Parties of the Contract
III. Rights and Obligations of the Parties
A. Rights and Obligations of the Leasor
B. Rights and Obligations of the Bareboat Charterer
IV. Time Bar
§20. Time Charter Contract
I. Form of the Contract
II. Parties of the Contract
III. Rights and Obligations of the Parties
A. Rights and Obligations of the Assignor
B. Rights and Obligations of the Time Charterer
IV. Time Bar
§21. Contract of Affreightment
I. Classification: Voyage Charter Contract vs. Contract of Carriage
II. Form of the Contract
III. Execution of the Contract of Affreightment
A. Loading
1. Usage of the Determined Ship
2. Preparation of the Ship for the Voyage
3. Notice of Readiness
4. Liabilities of Shipper and Consignor Related to Loading
5. Laytime for Loading
6. Demurrage for Loading
B. Discharging
1. Notice of Readiness
2. Laytime for Discharge
3. Demurrage for Discharge
IV. Finalization of the Contract of Affreightment
A. Termination by the Parties to Contract of Affreightment
1. Termination by the Carrier
2. Termination by the Shipper
3. Impossibility of Fulfillment
B. Through the General Provisions of TCO
C. Invalidity in accordance with the Provisions of TCC
1. Loss of the Ship
2. Loss of the Cargo
V. Time Bar
§22. Bill of Lading
I. Functions of Bill of Lading
A. A Tool for Proving
B. Represents the Title of the Cargo
II. Types of Bill of Lading
III. Presumptions that Stand under Bill of Lading
IV. Letter of Guarantee
V. Time Bar
§23. Other Transport Documents

Part V
Marine Accidents
§24. General Average
I. Definition and Components of General Average
II. Types of General Average
III. Debtors of General Average
IV. Adjustment of General Average
V. Time Bar
§25. Collision
I. Definition and Components of Collision
II. Types of Collision
A. Faultless Collision
B. Faulty Collision
III. Evidence of Collision
IV. Time Bar
§26. Salvage
I. Definition and Components of Salvage
II. Salvage Contract
III. Salvage Reward
IV. Special Compensation
V. Obligations of the Parties
VI. Salvage of Persons
VII. Time Bar
§27. Conclusion

ANNEXES

 

"Bu çalışma ile 1982 tarihli Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi çerçevesinde uluslararası deniz yatağının işletilmesinin temel esasları ile uluslararası deniz yatağının işletilmesinden kaynaklanan sorunların tespiti ve çözümüne ilişkin sistematik bir inceleme yapılması amaçlanmış. Türk hukuk literatüründe pek değinilmeyen bu konunun, hukuki boyutu yanında işletme rejiminin teknik yanlarına da çalışma da değinilmeye çalışılmış." (Girişten)

Konu Başlıkları

• Deniz Yatağı Kavramı ve Uluslararası Hukukta Deniz Yatağı Alanları
• Uluslararası Deniz Yatağının Hukuki Niteliği
• 1982 Birleşmiş Milletler Deniz Hukuk Sözleşmesi ve 1994 New York Anlaşması Kapsamında Uluslararası Deniz Yatağının İşletilmesi Rejimi
• Uluslararası Deniz Yatağı Rejiminin Kurumsal Yapısı

 

Deniz Ticareti Hukuku'nda en önemli hususlardan biri taşıyanın sorumluluğunun belirlenmesidir. Zira deniz yolu ile yük taşıma işini gerçekleştiren kişi taşıyandır. Uygulamada da deniz ticareti alanında uyuşmazlıkların çok büyük bir bölümü taşıyanın sorumluluğunu doğurmaktadır. Dolayısıyla taşıyanın sorumluluğunu belirlemek ve sınırlarını çizmek uygulama açısından da hayati öneme sahiptir. Taşıyanın deniz ticaretinden doğan sorumluluğu hukukumuzda Türk Ticaret Kanunu'nda düzenlenmiştir. Ancak taşıyanın sorumluluğunun belirlenmesi, deniz yolu ile taşıma işlerinin uluslararası niteliğe sahip olmasından dolayı, birçok ülkeyi ilgilendirmektedir. Bu sebepten dolayı taşıyanın sorumluluğu birçok uluslararası konvansiyonda düzenlenmiştir. İşte taşıyanın sorumluluğu ancak bu ulusal ve uluslararası düzenlemeler birlikte değerlendirildiği zaman tam olarak anlaşılabilir. Bu çalışmada taşıyanın sorumluluğu tüm düzenlemeler dikkate alınarak detaylıca incelenmiştir.(ARKA KAPAKTAN)

İÇİNDEKİLER

GİRİŞ
BİRİNCİ BÖLÜM
GENEL OLARAK YÜK TAŞIMA
1.1. Yük Kavramı
1.2. Yük Taşıma ile İlgili Yasal Düzenlemeler
1.2.1. Türk Hukuku
1.2.2. Uluslararası Konvansiyonlar
1.2.2.1. Kara Yolu
1.2.2.2. Demir Yolu
1.2.2.3. Hava Yolu
1.2.2.4. Deniz Yolu
1.3. Yük Taşıma Sözleşmesi
1.3.1. Genel Olarak
1.3.2. Tanımı
1.3.3. Hukuki Niteliği
1.3.3.1. Üçüncü Kişi Lehine Sözleşme
1.3.3.2. İş Görme Sözleşmesi
1.3.4. Unsurları
1.3.4.1. Taahhüt Unsuru
1.3.4.2. Ücret Unsuru

İKİNCİ BÖLÜM
NAVLUN SÖZLEŞMESİ
2.1. Yasal Düzenleme
2.2. Tanımı, Unsurları, Tarafları, Hukuku Niteliği ve Türleri
2.2.1. Tanımı
2.2.2. Unsurları
2.2.2.1. Yük Taşıma Taahhüdü
2.2.2.2. Taşımanın Deniz Yoluyla Yapılması
2.2.2.3. Taşımanın Gemi ile Yapılması
2.2.2.4. Taşıyanın Yüke Zilyet Olması
2.2.2.5. Taşıma İşi Karşılığından Bir Ücret Ödenmesi (Navlun Ödenmesi)
2.2.3. Tarafları
2.2.3.1. Taşıyan
2.2.3.2. Taşıtan
2.2.3.3. Yükleten
2.2.3.4. Gönderilen
2.2.4. Hukuki Niteliği
2.2.5. Türleri
2.2.5.1. Kırkambar Sözleşmesi
2.2.5.2. Çarter Sözleşmeleri

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TÜRK TİCARET KANUNU'NA GÖRE NAVLUN SÖZLEŞMESİNDE TAŞIYANIN SORUMLULUĞU
3.1. Taşıyanın Sorumluluğu Hükümlerinin Kaynağı
3.2. Genel Olarak
3.3. Türk Ticaret Kanunu'na Göre Navlun Sözleşmesinde Taşıyanın Sorumlu Olduğu Haller
3.3.1. Geminin Denize, Yola ve Yüke Elverişsiz Olması Sebebi ile Sorumluluk
3.3.1.1. Genel Olarak
3.3.1.2. Denize Elverişlilik
3.3.1.3. Yola Elverişlilik
3.3.1.4. Yüke Elverişlilik
3.3.1.5. Denizde Can ve Mal Koruma ile İlgili Mevzuat Bakımından Elverişlilik
3.3.1.6. Geminin Denize, Yola ve Yüke Elverişli Bulundurulma Zamanı
3.3.1.7. Taşıyanın Sorumluluğunun Niteliği
3.3.2. Yüke Özen Gösterme Borcunun Yerine Getirilmemesi Sebebi ile Sorumluluk
3.3.2.1. Yükün Zayi Olması veya Hasara Uğraması Sebebi ile Sorumluluk
3.3.2.2. Yükün Gereken Süre İçerisinde Taşınmaması Sebebi İle Sorumluluk
3.3.2.3. Yükün Navlun Sözleşmesinde Belirtilmiş Olan Gemiden Başka Gemiye Yüklenmesi Sebebi ile Sorumluluk
3.3.2.4. Yükün Güvertede Taşınması Sebebi ile Sorumluluk
3.3.2.5. Yolculuk Esnasında Haklı Sebebe Dayanmaksızın Rotadan Ayrılma Sebebi ile Sorumluluk
3.4. İnceleme ve Bildirim
3.4.1. Genel Olarak
3.4.2. İnceleme
3.4.3. Bildirim
3.4.4. İnceleme ve Bildirim Yapmamanın Sonuçları
3.5. Taşıyanın Sorumluluğunun Sınırlandırılması
3.5.1. Genel Olarak
3.5.2. Sorumluluk Sınırı
3.5.2.1. Türk Ticaret Kanunu madde 1186 Fıkra 2
3.5.2.2. Türk Ticaret Kanunu madde 1186 Fıkra 1
3.5.2.3. Türk Ticaret Kanunu madde 1186 Fıkra 6
3.5.3. Sorumluluğu Sınırlandırma Hakkının Kaybı
3.6. Taşıyanın Sorumluluktan Kurtulma Halleri
3.6.1. Genel Olarak
3.6.2. Geminin Teknik Yönetimi ve Yangın
3.6.2.1. Geminin Sevki ve Başkaca Teknik Yönetimi
3.6.2.2. Yangın
3.6.3. Denizde Kurtarma
3.6.4. Rotadan Haklı Ayrılma
3.6.5. Yükün Cins veya Değerinin Kasten Yanlış Bildirilmesi
3.6.6. Taşıyanın Kusursuzluk ve İlliyet Bağı Karinelerinden Yararlandığı Haller
3.6.6.1. Genel Olarak
3.6.6.2. Özel Haller

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
ULUSLARARASI KONVANSİYONLARA GÖRE NAVLUN SÖZLEŞMESİNDE TAŞIYANIN SORUMLULUĞU
4.1. Konvansiyonların Ortaya Çıkışı ve Uygulanma Alanları
4.1.1. Konvansiyonların Ortaya Çıkışı
4.1.2. Konvansiyonların Uygulanma Alanları
4.1.2.1. Lahey Kuralları
4.1.2.2. Lahey/Visby Kuralları
4.1.2.3. Hamburg Kuralları
4.1.2.4. Rotterdam Kuralları
4.2. Uluslararası Konvansiyonlara Göre Taşıyanın Sorumluluğu
4.2.1. Genel Olarak
4.2.2. Lahey Kuralları ve Lahey/Visby Kuralları
4.2.2.1. Genel Olarak
4.2.2.2. Taşıyanın Gemiyi Denize, Yola ve Yüke Elverişli Tutma Yükümlülüğü ve Sorumluluğu
4.2.2.3. Taşıyanın Yüke Özen Gösterme Yükümlülüğü ve Sorumluluğu
4.2.2.4. Taşıyanın Yükün Zayi Olması veya Hasara Uğramasından Doğan Zararlardan Sorumluluğu
4.2.2.5. Taşıyanın Sorumluluğuna İlişkin Lahey, Lahey/Visby Kuralları'nda Düzenlenen Diğer Bazı Hükümler
4.2.3. Hamburg Kuralları
4.2.3.1. Genel Olarak
4.2.3.2. Taşıyanın Yükün Zayi Olması, Hasara Uğraması veya Geç Teslim Edilmesinden Doğan Zararlardan Sorumluluğu
4.2.3.3. Sorumluluğun Sınırlandırılması
4.2.3.4. Sorumluluğu Sınırlandırma Hakkının Kaybı
4.2.4. Rotterdam Kuralları
4.2.4.1. Genel Olarak
4.2.4.2. Taşıyanın Yükümlülükleri
4.2.4.3. Taşıyanın Sorumluluğu
4.2.4.4. Taşıyanın Sorumluluğunun Sınırlandırılması
4.2.4.5. Sorumluluğu Sınırlandırma Hakkının Kaybı
SONUÇ

KAYNAKÇA

 

"Türk limancılık sektöründe ve uluslararası ticarette meydana gelen gelişmelere rağmen mevzuatımızda, denizyolu taşımacılığının temel yapı taşlarından biri olan limanların, hizmetlerinin ifası sırasındaki hukuki statüsü ve sorumluluklarına ilişkin hiçbir özel düzenleme bulunmamaktadır. Bu durum da gerek liman işletmelerinin gerekse liman işletmeleri ile etkileşim içerisinde olanların mağduriyetine neden olmaktadır.

Bu eksikliğin bir nebze olsun giderilebilmesi amacıyla çalışmada, liman işletmelerinin verdikleri temel hizmetler ile bu hizmetlerin ifası sırasındaki hukuki statüleri, yükümlülükleri ve sorumlulukları ele alınmıştır.

Bu kapsamda çalışmanın ilk bölümünde limanların tarihsel gelişimi üzerinde durulmuş; ikinci bölümünde liman işletmeleri tarafından verilen yükleme-boşaltma, depolama, kılavuzluk ve römorkaj hizmetlerinin teknik özellikleri belirtilmiş; üçüncü bölümünde liman işletmelerinin, hizmetlerinin ifası sırasında akdettiği sözleşmeler ile liman müşterilerine karşı bu sözleşmelerin ifasından doğan hukuki yükümlülük ve sorumlulukları üzerinde durulmuş; dördüncü bölümünde liman işletmelerinin, hizmetlerinin ifası sırasında zarar verdiği üçüncü kişilere karşı sorumluluğu ile taşıyanın yardımcısı sıfatını haiz olduğu hallerde, taşıyanın sahip olduğu sorumluluktan kurtulma ve sınırlı sorumluluk imkanlarından yararlanma hakkına sahip olup olmadıkları konusu incelenmiş ve son olarak beşinci bölümünde ise, liman hizmet tarifelerinin belirlenmesinde göz önüne alınması gereken hukuki sınırlamalar tespit edilmiştir." (Arka Kapak Yazısı)

Konu Başlıkları

• Limanlar
• Liman İşletmeleri Tarafından Verilen Hizmetler
• Liman İşletmelerinin, Yükleme–Boşaltma, Depolama, Kılavuzluk ve Römorkaj Hizmetlerinin İfası Sırasında Akdettiği Sözleşmeler İle Liman Müşterilerine Karşı Bu Sözleşmelerin İfasından Doğan Hukuki Yükümlülük ve Sorumlulukları
• Liman İşletmelerinin, Yükleme–Boşaltma, Depolama, Kılavuzluk ve Römorkaj Hizmetlerinin İfası Sırasında Zarar Verdiği Üçüncü Kişilere Karşı Sorumluluğu
• Liman Hizmet Tarifesinin Belirlenmesi Sorunu